Home Blog Page 52

Zakon o doprinosima Republike Srpske

0

ZAKON O DOPRINOSIMA Republike Srpske (“Sl. glasnik RS”, br. 114/2017 i 112/2019)

I – OSNOVNE ODREDBE

Član 1

Ovim zakonom uređuje se sistem obaveznih doprinosa (u daljem tekstu: doprinosi) za finansiranje penzijskog i invalidskog osiguranja, zdravstvenog osiguranja, osiguranja od nezaposlenosti i dječje zaštite u Republici Srpskoj.

Član 2

(1) Sredstva za finansiranje potreba iz člana 1. ovog zakona obezbjeđuju se putem doprinosa:

1) doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje,

2) doprinosa za zdravstveno osiguranje,

3) doprinosa za osiguranje od nezaposlenosti,

4) doprinosa za dječju zaštitu.

(2) Pripadnost pojedinog doprinosa iz stava 1. ovog člana određuje se u skladu sa propisima kojima se uređuje budžetski sistem u Republici Srpskoj.

II – OBVEZNIK DOPRINOSA

Član 3

(1) Obveznik doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje, zdravstveno osiguranje, osiguranje od nezaposlenosti i dječje zaštite je fizičko lice – rezident Republike Srpske (u daljem tekstu: Republika):

1) koje je zaposleno kod pravnog ili fizičkog lica rezidenta Republike ili pravnog ili fizičkog lica sa sjedištem u drugom entitetu, distriktu ili državi, republičkom organu, organu jedinice lokalne samouprave, javnoj ustanovi ili drugoj organizaciji u Republici, lice zaposleno u institucijama Bosne i Hercegovine i Brčko Distriktu Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: Brčko Distrikt) sa prebivalištem u Republici, kao i lice zaposleno u Brčko Distriktu sa prebivalištem u Brčko Distriktu ako je prijavljeno u Jedinstveni sistem registracije, kontrole i naplate doprinosa,

2) koje je izabrano ili imenovano na javnu ili drugu dužnost uz zasnivanje radnog odnosa i obavljanjem te dužnosti ostvaruje platu ili druga primanja koja predstavljaju dohodak u smislu zakona kojim se uređuje porez na dohodak,

3) koje je izabrano ili imenovano na javnu ili drugu dužnost bez zasnivanja radnog odnosa i obavljanjem te dužnosti ostvaruje primanja koja predstavljaju dohodak u smislu zakona kojim se uređuje porez na dohodak,

4) koje je na teritoriji Republike zaposleno kod pravnog ili fizičkog lica – nerezidenta Republike, međunarodne organizacije i ustanove ili stranog diplomatskog ili konzularnog predstavništva, ako međunarodnim ugovorom nije drugačije određeno,

5) koje je od strane pravnog ili fizičkog lica – rezidenta Republike kod kojeg je zaposleno upućeno na rad ili stručno usavršavanje u inostranstvo, ako nije obavezno osigurano po propisima države u koju je upućeno ili ako međunarodnim ugovorom nije drugačije određeno,

6) koje samostalno obavlja privrednu ili profesionalnu djelatnost,

7) član privrednog društva ili druge organizacije, odgovorno lice u privrednom društvu ili drugoj organizaciji bez zasnivanja radnog odnosa, prokurista, a koji po tom osnovu primaju naknadu,

8) član organa upravljanja ili nadzora privrednog društva ili drugog oblika organizovanja, a koji po tom osnovu primaju naknadu,

9) profesionalni sportista,

10) korisnik prava na novčanu naknadu u vezi sa prekvalifikacijom i dokvalifikacijom i zapošljavanjem, koje je ovo pravo ostvarilo prema propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju,

11) vjerski službenik,

12) lice zaposleno u oblasti proizvodnje tekstila, odjeće, kože i proizvoda od kože, u skladu sa klasifikacijom djelatnosti Republike, a koje ostvaruje platu manju od prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu prema podacima Republičkog zavoda za statistiku Republike Srpske (u daljem tekstu: Republički zavod za statistiku) objavljeni u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

(2) Licima koja samostalno obavljaju privrednu djelatnost, u smislu ovog zakona, smatraju se lica koja su za obavljanje te djelatnosti registrovana kod nadležnog organa, odnosno upisana u registar kod nadležne organizacije pod uslovom da nisu obveznici doprinosa na osnovu radnog odnosa ili korisnici prava na penziju.

(3) Licima koja samostalno obavljaju profesionalnu djelatnost, u smislu ovog zakona, smatraju se lica koja samostalno u vidu zanimanja i na osnovu posebne licence nadležnog organa ili organizacije obavljaju djelatnost isključivo na osnovu stečenog zanimanja (profesije), kao što su: advokati, notari, inženjeri, arhitekti, poreski savjetnici, tumači, računovođe, prevodioci i druga slična zanimanja pod uslovom da:

1) tu djelatnost ne obavljaju na privremenom osnovu i

2) nisu obveznici doprinosa na osnovu radnog odnosa ili korisnici prava na penziju.

Član 4

Obveznik doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje i zdravstveno osiguranje je fizičko lice – rezident Republike:

1) koje u skladu sa propisima iz oblasti radnih odnosa obavlja privremene ili povremene poslove,

2) koje je nezaposleno i ostvaruje novčanu naknadu u skladu sa propisima kojima se uređuje zapošljavanje i prava za vrijeme nezaposlenosti,

3) koje obavlja poljoprivrednu djelatnost, upisano je u Registar poljoprivrednih gazdinstava kao nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstva, i koje je osiguranik poljoprivrednik u skladu sa zakonom kojim se uređuje penzijsko i invalidsko osiguranje.

Član 5

Obveznik doprinosa za zdravstveno osiguranje je fizičko lice – rezident Republike:

1) koje obavlja poljoprivrednu djelatnost, upisano je u Registar poljoprivrednih gazdinstava kao nosilac komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstva, i koje nije osiguranik poljoprivrednik u skladu sa zakonom kojim se uređuje penzijsko i invalidsko osiguranje,

2) koje obavlja poljoprivrednu djelatnost i upisano je u Registar poljoprivrednih gazdinstava kao nosilac nekomercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstva,

3) strani državljanin koji se školuje na teritoriji Republike, ako međunarodnim sporazumom nije drugačije određeno,

4) državljanin Republike koji u cijelosti ili djelimično ostvaruje penziju i invalidninu od inostranog isplatioca, dok ima prebivalište na teritoriji Republike, ako međunarodnim sporazumom nije drugačije određeno,

5) koje samostalno obavlja ugostiteljsku djelatnost pružanjem usluga smještaja, ishrane i pića u apartmanu, kući za odmor i sobi za iznajmljivanje koje je upisano u registar za obavljanje te djelatnosti kod nadležne organizacije, pod uslovom da nije obveznik doprinosa na osnovu radnog odnosa ili korisnik prava na penziju,

6) lice koje se lično uključuje u obavezno zdravstveno osiguranje,

7) korisnik prava na penziju.

Član 6

Obveznik doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje je fizičko lice – rezident Republike:

1) koje obavlja poslove preko omladinske zadruge do navršenih 26 godina života, odnosno bez obzira na godine života ako nije na redovnom školovanju,

2) koje je dobrovoljni osiguranik u skladu sa propisima kojima se uređuje penzijsko i invalidsko osiguranje,

https://www.anwalt-bih.de

3) koje ostvaruje prihod od autorskih prava,

4) koje na osnovu ugovora o djelu, odnosno drugog sličnog ugovora ostvaruje naknadu,

5) koje ostvaruje naknadu po osnovu ugovora o dopunskom radu u skladu za zakonom kojim se uređuje rad i radni odnosi,

6) koje je nezaposleno, a priznato mu je pravo na penzijsko i invalidsko osiguranje u skladu sa propisima kojima se uređuje zapošljavanje i osiguranje za slučaj nezaposlenosti.

Član 7

(1) Obveznik doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje i zdravstveno osiguranje dok se nalazi u određenim okolnostima je fizičko lice:

1) lice za vrijeme učešća u javnim radovima koje organizuje Republika ili jedinica lokalne samouprave,

2) nezaposleno lice za vrijeme prekvalifikacije ili dokvalifikacije, na koju ga je uputila organizacija za zapošljavanje,

3) lice za vrijeme obavljanja stručnog osposobljavanja i usavršavanja kod poslodavca, bez zasnivanja radnog odnosa, u skladu sa propisima iz oblasti radnih odnosa.

(2) Obveznik doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje dok se nalazi u određenim okolnostima je fizičko lice:

1) koje na teritoriji Republike učestvuje u akciji spasavanja ili odbrane od elementarnih nepogoda (požar, poplava, zemljotres i druge nepogode prouzrokovane višom silom) ili u akciji preduzetoj radi spasavanja života građana ili otklanjanja materijalne štete na imovini,

2) koje na zahtjev republičkog organa pruži pomoć tom organu, kao i lice u periodu vršenja određenih javnih funkcija ili građanskih dužnosti po pozivu republičkih organa i organa jedinica lokalne samouprave,

3) za vrijeme obavljanja obaveznog rada prilikom izdržavanja kazne zatvora, maloljetničkog zatvora i za vrijeme izvršenja vaspitne mjere u disciplinskom centru za maloljetnike, vaspitnoj ustanovi, vaspitno-popravnom domu ili u nekoj drugoj ustanovi za osposobljavanje,

4) za vrijeme obavljanja privremenih i povremenih poslova preko omladinskih zadruga do navršenih 26 godina ako se nalazi na redovnom školovanju,

5) učenik i student za vrijeme praktične nastave, odnosno tokom obavljanja stručne prakse kod poslodavca,

6) sa teškoćama u razvoju, za vrijeme stručnog osposobljavanja, nakon završene osnovne škole.

Član 8

(1) Lice kojem Republika, odnosno jedinica lokalne samouprave, uplatom doprinosa u skladu sa ovim zakonom, obezbjeđuje obavezno zdravstveno osiguranje je:

1) nezaposleno lice dok je redovno prijavljeno JU Zavod za zapošljavanje Republike Srpske,

2) izbjeglo i raseljeno lice i povratnik,

3) lice kome je priznato pravo na zdravstveno osiguranje u skladu sa zakonom kojim se uređuju prava boraca, vojnih invalida i porodica poginulih boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske i civilnih žrtava rata,

4) lice koje je korisnik prava u skladu sa zakonom kojim se uređuju prava iz oblasti socijalne zaštite.

(2) Licima iz stava 1. ovog člana Republika, odnosno jedinica lokalne samouprave obezbjeđuje obavezno zdravstveno osiguranje samo u slučaju da po drugom osnovu nisu obavezno osigurani na zdravstveno osiguranje.

Član 9

(1) Rezidentom Republike, u smislu ovog zakona, smatra se fizičko lice, koje je u smislu propisa kojima se uređuje oblast penzijsko-invalidskog, zdravstvenog osiguranja ili osiguranja od nezaposlenosti, obavezno osigurano, obavezno osigurano u određenim okolnostima ili dobrovoljno osigurano.

(2) Status rezidenta u smislu stava 1. ovog člana ima i fizičko lice koje je kao šef diplomatskog ili konzularnog predstavništva ili kao diplomatski ili konzularni službenik zaposleno u domaćem diplomatskom ili konzularnom predstavništvu u inostranstvu, ako na ta primanja ne plaća doprinos u zemlji u kojoj je zaposleno.

(3) Status rezidenta u smislu stava 1. ovog člana ima i fizičko lice koje je upućeno u inostranstvo radi obavljanja poslova za Republiku, za fizičko ili pravno lice – rezidenta Republike ili za međunarodnu organizaciju.

III – OSNOVICA DOPRINOSA

Član 10

(1) Osnovica doprinosa je ukupan prihod obveznika doprinosa na koji se plaća porez na dohodak koji uključuje doprinose koji se plaćaju u skladu sa ovim zakonom.

(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, osnovicom doprinosa smatraju se i posebno određene osnovice za pojedine kategorije obveznika utvrđene ovim zakonom.

Član 11

Osnovica doprinosa:

1) za lica koja samostalno obavljaju privrednu djelatnost iznosi najmanje 60% prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu, a prema posljednjem podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u “Službenom glasniku Republike Srpske”,

2) za lica koja samostalno obavljaju profesionalnu djelatnost osnovica doprinosa je najmanje u visini prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu, a prema posljednjem podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u “Službenom glasniku Republike Srpske”,

3) za lica koja su obveznici doprinosa iz člana 5. tačka 5) ovog zakona osnovica doprinosa iznosi 30% od prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu, a prema posljednjem podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

Član 12

(1) Osnovica doprinosa za lica koja obavljaju poljoprivrednu djelatnost i koja su registrovana kao porodična poljoprivredna gazdinstva iznosi:

1) za nosioca komercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstva 30% prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu, a prema podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u “Službenom glasniku Republike Srpske”,

2) za nosioca nekomercijalnog porodičnog poljoprivrednog gazdinstva 20% prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu, a prema podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

(2) Osnovica doprinosa za nosioca porodičnog poljoprivrednog gazdinstva koji istovremeno ostvaruje lična primanja ili penziju isplaćenu iz Fonda za penzijsko i invalidsko osiguranje Republike Srpske jednaka je osnovici iz člana 10. stav 1. ovog zakona.

Član 13

(1) Osnovica doprinosa za obveznike doprinosa iz člana 5. t. 3) i 6), člana 6. tačka 6) i člana 7. ovog zakona iznosi 50% prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu, a prema podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

(2) Osnovica doprinosa za obveznike doprinosa iz člana 3. stav 1. tačka 5) ovog zakona iznosi najmanje prosječnu bruto platu u Republici za prethodnu godinu, a prema podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

Član 14

Za lica iz člana 8. t. 1), 2) i 3) ovog zakona osnovica doprinosa iznosi 20% prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu, a prema podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u “Službenom glasniku Republike Srpske”, a za lica iz člana 8. tačka 4) ovog zakona iznosi 40% prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu, a prema podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

Član 15

Osnovica doprinosa za obveznike doprinosa iz člana 6. tačka 2) ovog zakona iznosi najmanje 60% prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu, a prema podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

Član 16

(1) Osnovica doprinosa za obveznike doprinosa iz člana 3. stav 1. tačka 12) ovog zakona iznosi 25% prosječne bruto plate u Republici za prethodnu godinu, prema posljednjem podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

(2) Osnovica doprinosa za obveznike doprinosa iz člana 5. tačka 7) ovog zakona je penzija.

(3) Osnovica doprinosa za lica koja ostvaruju naknadu plate u periodu korišćenja porodiljskog odsustva za 2018. godinu iznosi 80% njihove osnovice prije otpočinjanja korišćenja porodiljskog odsustva.

IV – UPLATILAC DOPRINOSA

Član 17

Uplatilac doprinosa u smislu ovog zakona je isplatilac prihoda (primanja) koji predstavlja osnov za plaćanje doprinosa u skladu sa ovim zakonom.

Član 18

Izuzetno od člana 17. ovog zakona, uplatu doprinosa lično vrši:

1) obveznik doprinosa iz člana 3. stav 1. tačka 6), člana 4. tačka 3), člana 5. t. 1), 2), 3), 4), 5) i 6) i člana 6. tačka 2) ovog zakona,

2) obveznik doprinosa koji je zaposlen ili angažovan od nerezidenta Republike, odnosno kod poslodavca sa sjedištem na području drugog entiteta, distrikta ili države u slučaju da isplatilac prihoda (primanja) koji predstavlja osnov za plaćanje doprinosa ne izvrši uplatu doprinosa u propisanom roku.

Član 19

Uplatilac doprinosa u posebnim slučajevima je:

1) organizacija koja organizuje akcije spasavanja ili odbrane od elementarnih nepogoda za obveznika doprinosa iz člana 7. stav 2. tačka 1) ovog zakona,

2) Republika, odnosno jedinica lokalne samouprave za obveznika doprinosa iz člana 7. stav 1. tačka 1) i stav 2. tačka 2) ovog zakona,

3) obrazovna ustanova za obveznika doprinosa iz člana 7. stav 2. tačka 5) ovog zakona,

4) kazneno-popravna, odnosno vaspitna ustanova za obveznika doprinosa iz člana 7. stav 2. tačka 3) ovog zakona,

5) organizacija za zapošljavanje za obveznika doprinosa iz člana 7. stav 1. tačka 2) ovog zakona,

6) poslodavac za obveznika doprinosa iz člana 7. stav 1. tačka 3) ovog zakona,

7) omladinska zadruga za obveznike doprinosa iz člana 6. stav 1. i člana 7. stav 2. tačka 4) ovog zakona,

8) organizacija, odnosno poslodavac za obveznika doprinosa iz člana 7. stav 2. tačka 6) ovog zakona,

9) JU Zavod za zapošljavanje Republike Srpske za obveznika doprinosa iz člana 4. tačka 2) i člana 6. tačka 6).

Član 20

(1) Za lica iz člana 8. stav 1. t. 1), 2) i 3) ovog zakona uplata doprinosa vrši se transferom sredstava iz budžeta Republike Srpske, u skladu sa resornom nadležnošću.

(2) Za lica iz člana 8. stav 1. tačka 4) ovog zakona uplata doprinosa vrši se transferom sredstava iz budžeta jedinice lokalne samouprave putem nadležnih organa, odnosno, službi za socijalni rad.

V – OSLOBAĐANjE OD PLAĆANjA, STOPA, OBRAČUN I PLAĆANjE DOPRINOSA

Član 21

Doprinosi se ne plaćaju na prihode koji ne predstavljaju dohodak ili koji su oslobođeni plaćanja poreza na dohodak u smislu zakona kojim se uređuje porez na dohodak.

Član 22

(1) Stope doprinosa iznose:

1) za penzijsko i invalidsko osiguranje iznosi 18,5%,

2) za zdravstveno osiguranje iznosi 12%,

3) za osiguranje od nezaposlenosti iznosi 0,6%,

4) za dječju zaštitu iznosi 1,7%.

(2) Izuzetno od stava 1. t. 1) i 2) ovog člana:

1) stopa doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje za obveznike doprinosa iz člana 7. ovog zakona iznosi 4,5%,

2) stopa doprinosa za zdravstveno osiguranje na penzije isplaćene iz Fonda penzijskog i invalidskog osiguranja Republike Srpske iznosi 1%,

3) stopa doprinosa za zdravstveno osiguranje iznosi 2% od ličnog primanja, odnosno penzije za obveznike doprinosa iz člana 4. tačka 3) i člana 5. tačka 1) ovog zakona,

4) stopa doprinosa za zdravstveno osiguranje iznosi 1% od ličnog primanja ili penzije za obveznike doprinosa iz člana 5. tačka 2) ovog zakona,

5) stopa doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje iznosi 2% od ličnog primanja ili penzije za obveznike doprinosa iz člana 4. tačka 3) ovog zakona.

Član 23

(1) Uplatilac doprinosa iz čl. 17, 18. i 19. ovog zakona dužan je prijaviti obavezu doprinosa Poreskoj upravi Republike Srpske (u daljem tekstu: Poreska uprava) najkasnije do kraja mjeseca za prethodni mjesec za svakog obveznika doprinosa na obrascu mjesečne prijave poreza po odbitku, koji je utvrđen propisima o porezu na dohodak.

(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, uplatilac doprinosa za obveznike doprinosa iz člana 4. tačka 3) i člana 5. t. 1) i 2) ovog zakona dužan je, najkasnije do 31. marta tekuće godine, za prethodnu godinu dostaviti Poreskoj upravi godišnji obračun doprinosa koji predstavlja prijavu obaveze doprinosa.

Član 24

(1) Obaveza plaćanja doprinosa na osnovicu iz člana 10. stav 1. i člana 16. stav 1. ovog zakona nastaje prilikom svake isplate prihoda (primanja) koji predstavlja osnov za plaćanje doprinosa.

(2) U slučaju da nije izvršena isplata prihoda (primanja) koji predstavlja osnov za plaćanje doprinosa, obaveza plaćanja doprinosa na osnovicu iz člana 10. stav 1. i člana 16. stav 1. ovog zakona nastaje dva mjeseca od isteka mjeseca za koji se doprinosi prijavljuju.

(3) Doprinosi se u smislu stava 1. ovog člana plaćaju po odbitku od osnovice.

(4) Obaveza plaćanja doprinosa na osnovicu iz čl. 11, 12, 13, 14. i 15. i člana 16. stav 2. ovog zakona nastaje 20. u mjesecu za prethodni mjesec.

Član 25

Uplata doprinosa na osnovu člana 20. ovog zakona vrši se do 20. u mjesecu za prethodni mjesec.

Član 26

(1) Uplata doprinosa vrši se prema sjedištu uplatioca doprinosa koje se nalazi u Republici, a za uplatioca doprinosa čije je sjedište u Federaciji BiH, odnosno u Brčko Distriktu uplata doprinosa vrši se prema sjedištu poslovne jedinice u Republici.

(2) Uplatilac doprinosa sa sjedištem izvan Republike koji nema registrovanu poslovnu jedinicu u Republici vrši uplatu doprinosa prema mjestu registracije obveznika doprinosa u Jedinstveni sistem registracije, kontrole i naplate doprinosa.

(3) Za uplatioca doprinosa koji vrši uplatu doprinosa za obveznike doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje iz Brčko Distrikta mjesto plaćanja doprinosa je Brčko Distrikt.

(4) Fizička lica koja su u smislu ovog zakona uplatioci doprinosa uplatu doprinosa vrše prema mjestu prebivališta.

(5) Izuzetno od st. 1, 2. i 3. ovog člana, uplatioci doprinosa institucije Bosne i Hercegovine i javna preduzeća Bosne i Hercegovine vrše uplatu doprinosa prema prebivalištu obveznika doprinosa u Republici.

Član 27

Ministar finansija donosi pravilnik kojim se propisuju uslovi, način obračunavanja, prijavljivanja i uplate doprinosa.

VI – NADZOR I KAZNENE ODREDBE

Član 28

(1) Nadzor nad primjenom ovog zakona vrši Ministarstvo finansija.

(2) Nadzor nad obračunavanjem i plaćanjem doprinosa vrši Poreska uprava Republike Srpske, u skladu sa odredbama ovog zakona i propisa kojim se uređuje poreski postupak.

Član 29

Za povrede odredaba ovog zakona koje imaju obilježja prekršaja, kao i odgovornosti i sankcije za prekršaje, primjenjuju se propisi kojima se uređuje poreski postupak.

VII – PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 30

Ministar će u roku od 90 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti Pravilnik o obračunavanju, prijavljivanju i uplati doprinosa (član 27).

Član 31

Do donošenja propisa iz člana 27. ovog zakona primjenjivaće se podzakonski akti koji su važili na dan stupanja na snagu ovog zakona, ako nisu u suprotnosti sa ovim zakonom.

Član 32

Stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o doprinosima (“Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 116/12 i 103/15).

Član 33

Ovaj zakon objavljuje se u “Službenom glasniku Republike Srpske”, a stupa na snagu 1. januara 2018. godine.

Samostalni član Zakona o izmjenama
Zakona o doprinosima

(“Sl. glasnik RS”, br. 112/2019)

Član 3

Ovaj zakon objavljuje se u “Službenom glasniku Republike Srpske”, a stupa na snagu 1. januara 2020. godine.

Ispravka greške u katastarskom operatu

0

ISPRAVKA GREŠKE U KATASTARSKOM OPERATU

Zakon o održavanju premera i katastra zemljišta

član 13

  • Zaključak donijet na osnovu izjave tužilje, bez pozivanja lica koja su tada bila upisana kao katastarski posjednici tako da tužilja nije imala nikakve isprave kojim bi potvrdila svoje navode u tom zapisniku, niti su tom prilikom izvedeni bilo kakvi validni dokazi kojim bi se njeni navodi potvrdili, ne predstavlja osnov za vršenje promjene u katastarskom operatu.

Obrazloženje:

“Iz spisa predmeta proizilazi da se zainteresovano lice u ovoj upravnoj stvari, A.M., obratio Područnoj jedinici T. sa zahtjevom od 11.9….5. godine za ispravku greške u katastarskom operatu, zatraživši da se na parceli označenoj kao k.č. broj…/6 k.o. S. upiše on kao posjednik, umjesto tužilje kao dotadašnjeg posjednika, a ističući da je on faktički posjednik te parcele od 1999. godine, kada je rješenjem Osnovnog suda u T. broj… od 6.8.1999. godine parcela označena kao k.č. broj…/2 površine 618 M2 izdvojena iz ostavinske mase njegovog oca, a da tužilja nikada nije bila posjednik parcele broj…/6, a da je prije izrade prijavnog lista broj 10/91 k. o. S. površina te parcele iznosila 260 M2, pa da je tim prijavnim listom, bez ikakvog objašnjenja, površina parcele smanjena na 55 M2 i prebačena u posjedovni list broj… na ime Lj.D., kojom prilikom pogrešno navedena i površina parcele broj…/5, tako da je taj prijavni list prouzrokovao i ostale greške u katastarskom operatu, a da je tužilja kao posjednik parcele broj…/6 upisana na osnovu pomenutog zaključka Područne jedinice T. broj… od 15.5.2002. godine, koji je donesen samo na osnovu njene izjave, bez pozivanja lica koja su tada bila upisana kao katastarski posjednici, tako da tužilja nije imala nikakve isprave kojim bi potvrdila svoje navode u tom zapisniku, a niti su tom prilikom provođeni bilo kakvi validni dokazi kojim bi se njeni navodi potvrdili, a takođe da je postupajući organ o tome trebao odlučiti rješenjem a ne zaključkom donesenim na zapisniku, koje rješenje je bio dužan dostaviti svim licima koja su trebala biti stranke u postupku, na koje rješenje bi oni imali pravo žalbe u zakonskom roku.

Prvostepenim rješenjem (koje čini pravno jedinstvo sa osporenim aktom), je djelimično udovoljeno tom zahtjevu zainteresovanog lica, pa tako da je poništena promjena podataka u katastarskoj evidenciji nastala provođenjem pomenutog zaključka od 15.5.2002. godine tako što se u p.l. broj… k.o. S. briše tužilja kao posjednik na parcelama broj…/5 i…/6 i upisuje raniji posjednik Lj.D., a takođe poništava i prijavni list broj 10/91 od 28.5.1991. godine i sve promjene koje su nastale provođenjem tog prijavnog lista, te se stanje u katastarskom operatu vraća na stanje prije izrade tog prijavnog lista, što podrazumijeva da će se u katastarskoj evidenciji izvršiti upis oca pomenutog zainteresovanog lica, M.(M.) M. kao posjednika na parcelama broj…/2 – njiva 5. klase u površini 300 M2, broj…/3 – njiva 5. klase u površini 490 M2 i broj…/6 – kuća, zgrada i dvorište u površini od 260 M2, a u katastarskoj evidenciji na parceli broj…/5 – kuća površine 270 M2, izvršiti upis Lj.D. Osporenim aktom je to prvostepeno rješenje potvrđeno, a osporeni akt je osnažen pobijanom presudom, sa razlozima koji su već izneseni u uvodnom dijelu obrazloženja ove presude.

Pobijana presuda je pravilna a samim tim i zakonita.

Kako je upis tužilje kao posjednika na parceli broj…/6 k.o. S., izvršen na osnovu pomenutog zaključka prvostepenog organa od 15.5.2002. godine, donesenog na osnovu izjave tužilje, a bez pozivanja lica koja su tada bila upisana kao katastarski posjednici, pri čemu tužilja i nije dostavila nikakve isprave kojim bi dokazala svoje tvrdnje navedene u tom zapisniku, taj zaključak nesporno nije mogao predstavljati pravni osnov za vršenje promjene u katastarskom operatu, shodno članu 13. Zakona o održavanju premjera i katastra zemljišta i članu 71. Pravilnika. Stoga je pravilno prvostepenim rješenjem koje čini pravno jedinstvo sa osporenim aktom, izvršena ispravka greške u katastarskom operatu, pri čemu je poništen i prijavni list broj 10/91 od 28.5.1991. godine a i sve promjene koje su nastale provođenjem tog prijavnog lista, pa tako da se stanje u katastarskom operatu vraća na stanje prije izrade tog prijavnog lista, što podrazumijeva da će se u katastarskoj evidenciji izvršiti upis M.M. (pravnog prednika pomenutog zainteresovanog lica) kao posjednika na parcelama broj…/2,…/3 i…/6, a na parceli broj…/5 izvršiti upis Lj.D., a od koje je prema tvrdnji tužilje, njen suprug navodno kupio zemljište (kojom prilikom nije sačinjen kupoprodajni ugovor), a sve imajući u vidu da su parcela broj…/5 u površini od 528 M2 i parcela broj…/6 u površini od 55 M2, nastale tim prijavnim listom, te da je cijepanje parcela broj…/2 i…/3 rađeno po zahtjevu A.M. u cilju formiranja njegove građevinske parcele, prema urbanističkoj saglasnosti broj… od 7.12.1990. godine, sa čimu vezi je vještak geometar na licu mjesta ustanovio da postoji znatna razlika u površinama upisanog i stvarnog stanja, za parcele broj…/2,…/3,…/5 i…/6, pa tako da je nakon premjeravanja posjeda M.M. i Lj.D. ustanovio da stanje na terenu odgovara podacima novog premjera iz 1984. godine, konstatujući da je razlika u površinama nastala vjerovatno greškom u ranijim površinama.

Shodno tome, Područna jedinica T. je odlučila kao u dispozitivu prvostepenog rješenja, djelimično usvojivši zahtjev zainteresovanog lica A. M., poništivši promjenu podataka u katastarskoj evidenciji nastalu po pomenutom zaključku tog organa od 15.5.2002. godine, čime su i otklonjene navedene greške u katastarskom operatu.

Kako taj zaključak Područne jedinice T. od 15.5.2002. godine ne predstavlja pravni osnov za provođenje promjene u katastarskom operatu, u smislu člana 13. Zakona o održavanju premjera i katastra zemljišta i člana 71. Pravilnika, bez osnova je pozivanje tužilje na to da se nije mogla vršiti ispravka greške koja je nastala provođenjem promjena po tom zaključku, budući da tim zaključkom, kako je to i obrazloženo u osporenom aktu, nije utvrđeno nikakvo pravo na predmetnim parcelama već je samo na osnovu izjave tužilje dat nalog da se na tom zemljištu upiše tužilja uz istovremeno brisanje ranijeg posjednika Lj.D. Shodno tome je bez osnova i pozivanje tužilje da se taj zaključak mogao pobijati samo redovnim ili vanrednim pravnim lijekovima, a ne da se vrši ispravka greške u katastarskom operatu, jer tim zaključkom prvostepeni organ i nije donio nikakvu odluku kojom utvrđuje pravo na tom zemljištu.

Pri tome je pravilno poništen i prijavni list broj 10/91 od 28.5.1991. godine, kao i sve promjene koje su nastale provođenjem tog prijavnog lista, kojim prijavnim listom je izvršeno cijepanje parcele broj…/2 i…/3, čime je došlo do promjene oblika i površine i parcele broj…/5, na kojoj je kao posjednik upisana Lj.D. koja tom cijepanju nije prisustvovala, tako da je tim prijavnim listom promijenjen oblik i površina parcela broj…/2,…/3,…/5 i…/6 bez valjanog pojašnjenja velike razlike u površinama posjednika MM. i Lj.D.

Shodno tome je samo djelimično udovoljeno zahtjevu zainteresovanog lica, tako da je poništen u cijelosti taj prijavni list i vraćeno na stanje koje je bilo prije izrade tog prijavnog lista, čime su stvoreni uslovi da se u novom postupku utvrdi šta je čiji posjed, kako bi se ponovo formirala parcela prema situacionom rješenju i urbanističkoj saglasnosti koja je data zainteresovanom licu, a u odnosu na posjed tužilje, kako je to sve pravilno konstatovano u prvostepenom rješenju koje je potvrđeno osporenim aktom, koji je osnažen pobijanom presudom, o čemu su u presudi dati dovoljno jasni i argumentovani razlozi koji se ne mogu dovesti u sumnju navodima predmetnog zahtjeva.

Slijedom navedenog, nisu učinjene ni povrede pravila postupka koje se odnose na načelo saslušanja stranke, u smislu člana 9. ZOUP-a, kojim je predviđeno da se prije donošenja rješenja stranci mora pružiti mogućnost da se izjasni o činjenicama i okolnostima koje su važne za donošenje rješenja, budući da je tužilji nesporno omogućeno učešće u postupku, a i izjašnjenje na navode zainteresovanog lica kao podnosioca zahtjeva za ispravku greške u katastarskom operatu. Takođe nije povređeno ni načelo efikasnosti iz člana 7. ZOUP-a, kojim je predviđeno da su organi koji rješavaju u upravnim stvarima, dužni da obezbjede uspješno i kvalitetno ostvarivanje i zaštitu prava i pravnih interesa pojedinaca, pravnih lica i drugih stranaka.

Isto tako na pravilnost osporenog akta, odnosno pobijane presude, ne utiče ni što je naknadno, a nakon što je zbog nedolaska zainteresovanog lica na raspravu zakazanu za dan 9.9….6. godine u 8,30 časova (na kojoj je tužilja navela da se zainteresovano lice nalazi u ninostranstvu), potom od strane službenog lica kao voditelja postupka, istog dana u 9,05 časova uzeta na raspravni zapisnik izjava zainteresovanog lica, kojom prilikom je dao ponudu tužilji za poravnanje, koji zapisnik je i dostavljen tužilji na izjašnjenje, te tužilja tu ponudu, kako to proizilazi iz njenog odgovora datog po punomoćniku, odbila. Stoga to što tom prilikom, tužilja i zainteresovano lice i nisu saslušani na raspravi, nije takve prirode da bi to bilo od uticaja na zakonitost osporenog akata i pobijane presude, što se isto odnosi i na prigovor tužilje da službeno lice koje je vodilo postupak tog dana, nije prisustvovalo uviđaju koji je održan po drugom voditelju postupka, prilikom provođenja ranijih radnji u kojima su u postupku održavane usmene rasprave, uz učešće tužilje a i pomenutog zainteresovanog lica, kao i vještaka, a imajući u vidu da upravni organ donosi rješenje, shodno članu 190. ZOUP-a, na osnovu odlučnih činjenica utvrđenih u postupku, kako je to i učinjeno u predmetnoj upravnoj stvari, pa tako da ni činjenica da se o tome nije izjasnio sud u pobijanoj presudi, nije takve prirode da bi to moglo uticati na zakonitost pobijane presude.

S obzirom na izneseno, po ocjeni ovog suda, donošenjem pobijane presude nije ostvaren ni jedan od razloga iz odredbe člana 35. stav 2. ZUS-a, koji se odnose na povredu zakona, drugog propisa ili opšteg akta i povredu propisa o postupku koja je mogla biti od uticaja na rješenje stvari, pa tako da se zahtjev tužioca, na osnovu odredbe člana 40. stav 1. istog zakona, odbija.

Odluka o troškovima postupka iz stava 2. izreke ove presude, zasniva se na odredbama članova 49. i 49a. ZUS-a, jer je tužilja izgubila upravni spor, pa tako da joj ne pripada ni pravo na naknadu troškova sastava predmetnog zahtjeva po punomoćniku advokatu.”

(Presuda Vrhovnog suda Republike Srpske, 13 0 U 004410 18 Uvp od 30.10.2019. godine)

 

https://www.anwalt-bih.de

Donošenje presude zbog propuštanja

0

DONOŠENjE PRESUDE ZBOG PROPUŠTANjA

Zakon o parničnom postupku

član 182

  • Kako je donošenje presude zbog propuštanja bilo predloženo u tužbi koja je zajedno sa ostalom dokumentacijom dostavljena tuženom i kako tuženi na ovako dostavljenu tužbu nije podnio odgovor, sud donosi presudu zbog propuštanja.

Obrazloženje:

“U podnesenoj reviziji tuženi ponavlja prigovore već isticane u žalbi, na koje je drugostepeni sud dao adekvatne razloge prihvatljive i za ovaj sud. Naime, i po shvatanju revizijskog suda, u konkretnom slučaju su bili ispunjeni svi procesno-pravni i materijalno-pravni uslovi za donošenje presude zbog propuštanja. Donošenje presude zbog propuštanja bilo je predloženo u tužbi, koja je zajedno sa ostalom dokumentacijom dostavljena tuženom, kao stranom pravnom licu, diplomatskim putem u skladu sa odredbom člana 338. st. 1. ZPP i sa ovjerenim provodom, kao i da tuženi na ovako dostavljenu tužbu nije podnio odgovor. Ne dostavljanje odgovora smatra se prećutnim priznanjem zahtjeva tužitelja.

Suprotno neosnovanim revizijskim tvrdnjama, tužbeni zahtjev tužitelja nije bio očigledno neosnovan. Upravo suprotno, tužitelj je činjenične tvrdnje iz tužbe dokazao priloženim Ugovorom o pristupanju društvu stranog osnivača od 14. 12. 2011. godine (Ugovor), kojim se u članu 29. st. 2. tuženi obavezao na mjesečna ulaganja u visini od 10.000,00 Eur. Zbog toga je iz isprava, koje je tužitelj priložio uz tužbu, a koje je prihvatio istinitim, prvostepeni sud imao dovoljno osnova za meritorno odlučivanje u ovoj pravnoj stvari. Ugovor je pravno valjan, ugovorena odredba o mjesečnom ulaganju tuženog u visini traženog iznosa je moguća i dopuštena, pa se paušalnom pokazuje revizijska tvrdnja tuženog da je takva odredba “neodređena da se čak može smatrati ništavom..”. Da bi se tužbeni zahtjev smatrao očigledno neosnovanim, na čemu insistira revizija, potrebno je ispunjenje dva uslova, a to su da je zahtjev očigledno protivan činjenicama navedenim u tužbi i da su činjenice u očiglednoj protivnosti sa dokazima predloženim i priloženim u tužbi, a što u konkretnom predmetu nije bio slučaj.

Kod takvog stanja stvari, prvostepeni sud je pravilno postupio, a koji je stav pravilno potvrdio drugostepeni sud, kada je u skladu sa odredbom člana 182. ZPP donio presudu zbog propuštanja.

S obzirom da se nisu ostvarili razlozi zbog kojih je revizija izjavljena, to je na osnovu odredbe iz člana 248. ZPP odbijena kao neosnovana.

Primjenom odredbi člana 397. stav 1. ZPP tuženi ju odbijen sa zahtjevom za naknadu troškova revizijskog postupka, jer u ovom postupku nije uspio.”

(Presuda Vrhovnog suda Federacije BiH, 43 0 Ps 106929 17 Rev od 7.1.2020. godine)

 

https://www.anwalt-bih.de

Divljač kao opasna stvar na putu

0

DIVLjAČ KAO OPASNA STVAR NA PUTU

Zakon o obligacionim odnosima

član 174 stav 1

  • Kako zec na auto-putu ima svojstvo opasne stvari, za štetu koja potiče od zeca ili druge lovostajem zaštićene divljači odgovara lovačko društvo koje upravlja lovištem u reonu javnog puta na kome je došlo do štete po principu objektivne odgovornosti, odnosno odgovornosti za opasnu stvar, kao njen imalac.

Obrazloženje:

“Za naknadu štete koju na imovini prouzrokuje divljač odgovorna je organizacija koja gospodari lovištem na području kojega je nastala šteta (član 58. stav 1. Zakona o lovstvu-“Službeni glasnik Republike Srpske” broj 60/09 i 50/13). Ovim zakonom nije posebno regulisano pitanje odgovornosti za štetu koju divljač prouzrokuje prilikom sudara sa motornim vozilom. Po opštim načelima o odgovornosti za štetu, organizacija koja gospodari lovištem odn. korisnik lovišta bi bio odgovoran ako je šteta nastala naletom divljači na vozilo na javnom putu koji prolazi pokraj lovišta. Naime, u kategoriju stvari koje su opasne po svojim osobinama spadaju životinje, a posebno divlje životinje, zato što je reagovanje životinja nepredvidljivo. Zec na auto – putu ima svojstvo opasne stvari, ali za štetu koja potiče od zeca kao i druge lovostajem zaštićene divljači odgovara lovačko društvo koje upravlja lovištem u reonu javnog puta na kome je došlo do štete, po principu objektivne odgovornosti odnosno odgovornosti za opasnu stvar kao njen imalac (član 174. stav 1. ZOO), a ne tuženi. Lovačko društvo odgovara za štetu bez obzira na krivicu jer je do štete došlo dejstvom lovostajem zaštićene divlje životinje. Zec je, inače, po svojim osobinama bezazlena, iako divlja, životinja i nije opasan u stanju mirovanja. Međutim, u konkretnom slučaju je do štete došlo u aktivnom položaju, nepredviđenim reagovanjem životinje po učesnika u saobraćaju (pretrčavanjem auto – puta ispred vozila tužitelja), pa za naknadu štete, kako je rečeno, ne odgovara tuženi već društvo koje upravlja lovištem. Nastanak štete zbog kritičnog događaja je u neposrednoj uzročnoj vezi sa učešćem divljači, čiji je imalac lovačko društvo.”

(Presuda Vrhovnog suda Republike Srpske, 71 0 Mal 169621 19 Rev od 18.2.2020. godine)

 

https://www.anwalt-bih.de

Metodologija utvrđivanja porezne osnovice poreza na dobit

0
METODOLOGIJA UTVRĐIVANjA POREZNE OSNOVICE POREZA NA DOBIT
Zakon o porezu na dobit

član 1

Zakon o porezu na dobit uređuje metodologiju utvrđivanja porezne osnovice, odnosno utvrđuje iznos poreza na dobit, ali ne određuje i ne utiče na primjenu MRS ili MSFI u svrhu izrade finansijskih izvještaja i prikazivanja fer i realnog stanja pravnog lica.

“Prema odredbama člana 19. Zakona o porezu na dobit (“Sl. novine FBiH”, br. 15/2016 – dalje: Zakon), amortizacija dugotrajne imovine smatra se porezno priznatim rashodom ako se obračunava na nabavnu vrijednost, proporcionalnom metodom, primjenom maksimalnih godišnjih stopa amortizacije propisanih pomenutim članom Zakona.

Pojedine banke koriste niže stope amortizacije od Zakonom propisanih, pri čemu ne koriste i pravo iz člana 42. stav 4. Pravilnika o primjeni Zakona o porezu na dobit (“Sl. novine FBiH”, br. 88/2016, 11/2017, 96/2017 – dalje: Pravilnik), tj. ne koriste mogućnost da svoju oporezivu dobit umanje za razliku između pune porezno dozvoljene amortizacije koja se utvrđje prema Zakonu i stvarne (niže) amortizacije koja je utvrđena u poslovnim knjigama banke.

Tako npr. ako banka nabavi opremu čija je nabavna vrijednost 100.000 KM, te ako primjenjuje stopu amortizacije od 10%, banka će tu opremu računovodstveno amortizovati za 10 godina.

S obzirom na to da je porezno priznata godišnja stopa amortizacije za opremu propisana u visini od 15%, to znači da će se, primjenom stope iz člana 19. stav 2. Zakona, ta oprema porezno amortizovati za period od 6,67 godina (tj. za 6 godina i 8 mjeseci). Shodno naprijed izloženom, molimo vaše mišljenje o tome da li će banci u Poreznom bilansu biti priznat trošak amortizacije u preostalom amortizacionom periodu, i to za 4 mjeseca u sedmoj godini, te za osmu, devetu i desetu godinu u odnosu na godinu nabavke predmetne opreme?

Članom 19. stav 1. Zakona propisano je da kod utvrđivanja porezne osnovice priznaje se obračunata amortizacija primjenom proporcionalne metode amortizacija na dugotrajnu imovinu na način propisan ovim članom.

Stavom 2. istog člana propisano je da porezno priznate stope amortizacije dugotrajne imovine iznose:

a) građevinski objekti – 5%,

b) ceste, komunalni objekti, željeznica -10%,

c) oprema, vozila, postrojenja -15%.

d) oprema za vodoprivredne, vodovodne i kanalizacijske sisteme -15%,

e) hardver i softver i oprema za zaštitu okoliša – 33,3%,

f) višegodišnji zasadi -15%,

g) osnovna stada – 40% i

h) nematerijalna imovina – 20%.

Članom 42. stav 4. Pravilnika propisuje se da ukoliko porezni obveznik koristi niže stope amortizacije od stopa iz člana 19. stav 2. Zakona, ima pravo da smanji poreznu osnovicu za razliku između pune porezno dozvoljene amortizacije koja se utvrđuje prema Zakonu i stvarne (niže) amortizacije koja je utvrđena u njegovim poslovnim knjigama, prilikom utvrđivanja porezne osnovice. Prijenos privremenih razlika nije dozvoljen.

Stavom 5. istog člana Pravilnika propisano je da ukoliko porezni obveznik koristi više stope amortizacije od stopa iz člana 19. stav 2. Zakona, ima obavezu povećati poreznu osnovicu za razliku između pune porezno dozvoljene amortizacije koja se utvrđuje prema Zakonu i stvarne (više) amortizacije koja je utvrđena u njegovim poslovnim knjigama, prilikom utvrđivanja porezne osnovice. Prijenos privremenih razlika je dozvoljen.

Prema prethodno navedenom, poreznom obvezniku koji koristi niže stope amortizacije od stopa iz člana 19. stav 2. Zakona, dato je pravo da smanji poreznu osnovicu za razliku između pune porezno dozvoljene amortizacije koja se utvrđuje prema Zakonu i stvarne (niže) amortizacije koja je utvrđena u njegovim poslovnim knjigama, prilikom utvrđivanja porezne osnovice, te je jasno naglašeno da prijenos privremenih razlika nije dozvoljen.

Prema tome, Zakon o porezu na dobit uređuje metodologiju utvrđivanja porezne osnovice, odnosno utvrđuje iznos poreza na dobit kako je propisano članom 1. Zakona, te nikako ne određuje i ne utiče na primjenu MRS ili MSFI u svrhu izrade finansijskih izvještaja i prikazivanja fer i realnog stanja pravnog lica.”

(Izvod iz Mišljenja Federalnog ministarstva finansija, br. 05-02-4-2270/19 od 23.4.2019. godine)

 

https://www.anwalt-bih.de

Zakon o zdravstvenoj zaštiti Republike Srpske

0

ZAKON O ZDRAVSTVENOJ ZAŠTITI REPUBLIKE SRPSKE

(“Sl. glasnik RS”, br. 106/2009 i 44/2015)

I – OSNOVNE ODREDBE

Član 1

Ovim zakonom uređuju se obezbjeđenje zdravstvene zaštite, načela zdravstvene zaštite, prava i obaveze građana i pacijenata u ostvarivanju zdravstvene zaštite, nivoi zdravstvene zaštite, osnivanje, prestanak rada i organizacija zdravstvenih ustanova, organi zdravstvene ustanove, organizovanje rada, radno vrijeme i štrajk u zdravstvenoj ustanovi, zdravstveni radnik i zdravstveni saradnik, sertifikacija i akreditacija zdravstvenih ustanova, posebne odredbe, finansiranje zdravstvene ustanove, nadzor, stručne komisije, kao i druga pitanja od značaja za organizaciju i sprovođenje zdravstvene zaštite.

Član 2

(1) Zdravstvena zaštita je skup usluga i aktivnosti za unapređivanje i očuvanje zdravlja ljudi, sprečavanje oboljenja i povreda, rano otkrivanje oboljenja, blagovremeno liječenje i rehabilitaciju.

(2) Usluge i aktivnosti zdravstvene zaštite su kvalitetne, bezbjedne, efikasne, efektivne, zasnovane na naučnim dokazima i u skladu sa načelima profesionalne etike.

Član 3

(1) Zdravstvena djelatnost je djelatnost od opšteg interesa za Republiku Srpsku (u daljem tekstu: Republika).

(2) Zdravstvena djelatnost obavlja se u javnim i privatnim zdravstvenim ustanovama, po medicinskoj doktrini i uz upotrebu medicinske tehnologije.

(3) Zdravstvenu djelatnost obavljaju zdravstveni radnici i zdravstveni saradnici pod uslovima i na način propisan ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu ovog zakona.

Član 4

(1) Narodna skupština Republike Srpske, na prijedlog Vlade Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada), donosi Strategiju razvoja zdravstvenog sistema Republike Srpske (u daljem tekstu: Strategija).

(2) Radi sprovođenja Strategije iz stava 1. ovog člana, Vlada donosi Akcioni plan razvoja zdravstvenog sistema Republike Srpske (u daljem tekstu: Akcioni plan).

(3) U skladu sa Akcionim planom iz stava 2. ovog člana, ministar zdravlja i socijalne zaštite (u daljem tekstu: ministar) donosi srednjoročni plan ljudskih resursa za zdravstveni sistem Republike Srpske.

Član 5

Gramatički izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu za označavanje muškog ili ženskog roda podrazumijevaju oba pola.

II – OBEZBJEĐENjE ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

Član 6

Zdravstvena zaštita obezbjeđuje se na nivou Republike, jedinice lokalne samouprave (u daljem tekstu: lokalna samouprava) i poslodavca preduzimanjem specifičnih aktivnosti na promociji zdravlja, prevenciji i liječenju bolesti i stanja, rehabilitaciji oboljelih i povrijeđenih, obezbjeđenju lijekova i medicinskih sredstava, zaštiti životne i radne sredine i druge specifične aktivnosti.

Član 7

(1) Obezbjeđenje zdravstvene zaštite na nivou Republike zasniva se na elementima ekonomske, socijalne i zdravstvene politike kojima se stvaraju uslovi za sprovođenje zdravstvene zaštite, usklađivanje djelovanja i razvoj sistema zdravstvene zaštite, i to:

a) uspostavljanje prioriteta, planiranje, donošenje strategija i programa za sprovođenje zdravstvene zaštite, kao i donošenje propisa u ovoj oblasti,

b) nadzor nad radom zdravstvenih ustanova,

v) sprovođenje poreske i ekonomske politike kojima se podstiče održivost i razvoj zdravstvenog sistema,

g) obezbjeđivanje uslova za zdravstvenu edukaciju stanovništva,

d) obezbjeđivanje uslova za razvoj integrisanog zdravstvenog informacionog sistema u Republici,

đ) razvoj naučnoistraživačke djelatnosti u oblasti zdravstvene zaštite,

e) obezbjeđivanje uslova za stručno usavršavanje zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika,

ž) osnivanje zdravstvenih ustanova od interesa za Republiku,

z) obezbjeđivanje sredstava za izgradnju i opremanje zdravstvenih ustanova, kao i kontinuirano održavanje objekata i opreme za zdravstvene ustanove čiji je osnivač Republika,

i) obezbjeđivanje zdravstvene zaštite lica koja se nalaze u pritvoru i na izdržavanju kazne zatvora,

j) obavještavanje građana u vezi sa zaštitom zdravlja u slučaju izbijanja epidemija, elementarnih i drugih nepogoda i vanrednih prilika,

k) prevencija i otklanjanje zdravstvenih posljedica prouzrokovanih epidemijama, elementarnim i drugim nepogodama i vanrednim prilikama u saradnji sa drugim nadležnim institucijama,

l) podsticanje aktivnosti na omasovljavanju dobrovoljnog davanja krvi i sprovođenje programa prikupljanja krvi, kao i davanja i primanja organa i tkiva za presađivanje,

lj) sprovođenje specifičnih aktivnosti na zaštiti i očuvanju životne sredine i

m) praćenje i primjena međunarodnih zdravstvenih propisa čija je svrha poboljšavanje praćenja i odgovora na međunarodne javnozdravstvene prijetnje.

Član 8

(1) Na nivou Republike obezbjeđuje se zdravstvena zaštita pod jednakim uslovima, populacionim i nozološkim grupama od posebnog socijalno-medicinskog značaja.

(2) Zdravstvena zaštita iz stava 1. ovog člana obuhvata:

a) djecu do navršenih 15 godina života, školsku djecu i studente do kraja školovanja, a najkasnije do 26. godine života, u skladu sa zakonom,

b) žene u vezi sa planiranjem porodice, kao i u toku trudnoće, porođaja i materinstva do 12 mjeseci poslije porođaja, ako drugim zakonom nije drugačije uređeno,

v) lica starija od 65 godina života,

g) lica sa invaliditetom,

d) lica u stanju mentalne retardacije,

đ) nezaposlena lica prijavljena organizaciji za zapošljavanje ako ne ostvaruju novčanu naknadu prema propisima o pravima nezaposlenih lica,

e) korisnike prava iz propisa koji regulišu oblast prava boraca, vojnih invalida i porodica boraca Odbrambeno-otadžbinskog rata i zaštitu civilnih žrtava rata,

ž) socijalno ugrožena lica u skladu sa posebnim zakonom,

z) lica koja žive sa HIV infekcijom ili koja boluju od AIDS ili drugih zaraznih bolesti koje su utvrđene posebnim zakonom kojim se uređuje oblast zaštite stanovništva od zaraznih bolesti,

i) lica koja boluju od malignih bolesti, hemofilije, šećerne bolesti, psihoza, epilepsija, multiple skleroze, cistične fibroze, reumatske groznice,

j) lica u terminalnoj fazi hronične bubrežne insuficijencije,

k) oboljela, odnosno povrijeđena lica kojima se pruža hitna medicinska pomoć i

l) lica u vezi sa davanjem i primanjem ljudskih organa, tkiva i ćelija,

lj) lica oboljela od rijetkih bolesti koje utvrđuje Institut za javno zdravstvo,

m) lica u stanju vigilne kome nezavisno od tačke l),

(3) Obim, sadržaj i način ostvarivanja zdravstvene zaštite utvrđuju se u skladu sa zakonom koji uređuje oblast zdravstvenog osiguranja.

(4) Vlada osniva Savjet za zdravlje (u daljem tekstu: Savjet) kao savjetodavno tijelo.

(5) Savjet ima sedam članova koje imenuje i razrješava Vlada na period od četiri godine iz reda istaknutih stručnjaka iz pojedinih grana medicine ili stomatologije, uz zastupljenost oba pola, a na prijedlog ministra.

(6) Nadležnost Savjeta je analiza stanja u oblasti zdravstvene zaštite, te predlaganje i podsticanje donošenja mjera za unapređenje zdravstvene zaštite, planiranja, programiranja, razvoja, edukacije i drugih pitanja iz zdravstvene zaštite od interesa za Republiku.

Član 9

(1) Obezbjeđenje zdravstvene zaštite na nivou lokalne samouprave obuhvata aktivnosti za sprovođenje zdravstvene zaštite od interesa za građane na teritoriji lokalne samouprave, i to:

a) praćenje rada zdravstvenih ustanova na primarnom nivou zdravstvene zaštite,

b) predlaže plan mreže zdravstvenih ustanova koje dostavlja Ministarstvu,

v) obezbjeđivanje uslova za multisektorsku saradnju,

g) sprovođenje specifičnih aktivnosti na zaštiti i očuvanju životne sredine,

d) obezbjeđivanje sredstava za sufinansiranje programa i projekata zdravstvene zaštite od interesa za lokalnu samoupravu,

đ) sufinansiranje izgradnje i opremanja zdravstvenih ustanova, kao i obezbjeđenje sredstava za kontinuirano održavanje objekata i opreme, obnavljanje i nabavka nove opreme za zdravstvene ustanove čiji je osnivač,

e) obezbjeđivanje sredstava za zdravstveno osiguranje socijalno ugroženih lica u skladu sa posebnim zakonom,

ž) prevenciju i otklanjanje zdravstvenih posljedica prouzrokovanih epidemijama, elementarnim i drugim nepogodama i vanrednim prilikama u saradnji sa drugim nadležnim institucijama i

z) obezbjeđivanje mrtvozorstva.

(2) Lokalna samouprava u budžetu obezbjeđuje dodatna sredstva za ostvarivanje zdravstvene zaštite koja su preko utvrđenih vrijednosti standarda i normativa iz obaveznog zdravstvenog osiguranja.

(3) Lokalna samouprava osniva Odbor za zdravlje (u daljem tekstu: Odbor), uz zastupljenost oba pola, a u cilju aktivnog učešća u kreiranju planskih dokumenata za zdravlje i ostvarivanju definisanih ciljeva na nivou primarne zdravstvene zaštite, podrške i pomoći zdravstvenim ustanovama i zdravstvenim radnicima, kao i neposrednog učešća građana u iskazivanju zdravstvenih potreba.

(4) Članovi Odbora biraju se iz reda odbornika lokalne samouprave i predstavnika drugih zainteresovanih organizacija kao što su zdravstvene, obrazovne i socijalne ustanove, preduzeća, nevladine organizacije i većinski reprezentativni sindikat, uz zastupljenost oba pola.

(5) Članove Odbora imenuje nadležni organ lokalne samouprave.

(6) Nadležni organ lokalne samouprave odlukom propisuje broj članova, mandat, nadležnost, način rada i druga pitanja od značaja za funkcionisanje Odbora.

Član 10

Poslodavac obezbjeđuje zaštitu zdravlja zaposlenih u skladu sa propisima koji regulišu oblast zaštite na radu.

III – NAČELA ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

Član 11

(1) Zdravstvena zaštita građana sprovodi se na načelima jednakosti, dostupnosti, sveobuhvatnosti, kontinuiteta i koordinacije.

(2) Zdravstvena zaštita ostvaruje se bez diskriminacije po bilo kom osnovu.

Član 12

Jednakost u zdravstvenoj zaštiti podrazumijeva da građani sa istim zdravstvenim potrebama ostvaruju isti nivo zdravstvene zaštite, a građani sa različitim zdravstvenim potrebama ostvaruju različit nivo zdravstvene mašite, u skladu s odredbama ovog zakona i drugih propisa koji regulišu ovu oblast.

Član 13

Dostupnost zdravstvene zaštite ostvaruje se obezbjeđivanjem zdravstvene zaštite građanima, koja je fizički, geografski i ekonomski dostupna.

Član 14

Sveobuhvatnost zdravstvene zaštite na primarnom nivou ostvaruje se pružanjem zdravstvenih usluga građanima, bez obzira na pol, godine i bolest.

Član 15

Kontinuitet zdravstvene zaštite ostvaruje se organizacijom primarne zdravstvene zaštite, uspostavljanjem neprekidnog praćenja stanja zdravlja građana kroz sve životne dobi.

Član 16

Koordinacija zdravstvene zaštite ostvaruje se nesmetanim kretanjem građana kroz zdravstveni sistem, u kome se nivoi zdravstvene zaštite nadopunjuju jedan na drugi i međusobno radi postizanja maksimalne efikasnosti i efektivnosti.

IV – PRAVA I OBAVEZE GRAĐANA I PACIJENATA U OSTVARIVANjU ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

Član 17

Svaki građanin ima pravo da zdravstvenu zaštitu ostvaruje uz poštovanje najvišeg mogućeg standarda ljudskih prava i vrijednosti, odnosno ima pravo na fizički i psihički integritet i na bezbjednost ličnosti, kao i na uvažavanje njegovih moralnih, kulturnih i religijskih ubjeđenja.

Član 18

Strani državljanin ili lice bez državljanstva ima pravo na zdravstvenu zaštitu u skladu s odredbama ovog zakona, međunarodnih sporazuma i drugih propisa koji regulišu ovu oblast.

Član 19

(1) Zdravstvene ustanove moraju građaninu garantovati pristup uslugama osiguravajući uključenje u liste čekanja za hronična stanja.

(2) Svaki građanin koji to traži ima pravo uvida u liste čekanja unutar okvira poštovanja normi privatnosti.

Član 20

(1) Građanin ima pravo na slobodan izbor doktora porodične medicine i zdravstvene ustanove sekundarnog nivoa.

(2) Građanin bira doktora porodične medicine na period od godinu dana.

Član 21

(1) Građanin je obavezan da čuva i unapređuje sopstveno zdravlje, zdravlje drugih ljudi, kao i životnu i radnu sredinu.

(2) Građanin je obavezan da u granicama svojih znanja i mogućnosti, u hitnom slučaju, povrijeđenom ili bolesnom pruži prvu pomoć.

Član 22

(1) Pacijent ima pravo na informaciju u vezi sa svojim zdravljem.

(2) Pacijent ima pravo da od nadležnog doktora medicine koji ga liječi dobije informaciju koja mu je potrebna da bi donio odluku u vezi sa predloženim medicinskim tretmanom.

(3) Informacija obuhvata:

a) dijagnozu i prognozu bolesti, kratak opis, cilj i korist od predloženog medicinskog tretmana, vrijeme trajanja i moguće posljedice preduzimanja, odnosno nepreduzimanja predloženog medicinskog tretmana,

b) vrstu i vjerovatnoću mogućih rizika, bolne i druge sporedne ili trajne posljedice,

v) druge metode liječenja,

g) moguće promjene pacijentovog stanja poslije preduzimanja predloženog medicinskog tretmana, kao i moguće nužne promjene u načinu života pacijenta i

d) dejstvo lijekova i moguće neželjene posljedice tog dejstva.

(4) Informaciju iz stava 1. ovog člana nadležni doktor medicine je obavezan dati pacijentu i bez njegovog traženja.

(5) Informaciju daje nadležni doktor medicine usmeno i na način koji je razumljiv pacijentu, vodeći računa o njegovoj starosti, obrazovanju i emocionalnom stanju.

(6) Ako pacijent ne poznaje jezik koji je u službenoj upotrebi u Republici, zdravstvena ustanova mu može obezbijediti prevodioca u skladu sa propisima o službenoj upotrebi jezika i pisma, a ako je pacijent gluhonijem, može mu se obezbijediti tumač.

(7) Pacijent se može odreći svog prava na informaciju, osim informacije da je predloženi medicinski tretman potreban i da nije bez znatnog rizika, odnosno da je rizično nepreduzimanje medicinskog tretmana.

(8) Izuzetno, nadležni doktor medicine će prećutati dijagnozu, tok predloženog medicinskog tretmana i njegove rizike ili informaciju o tome umanjiti ako postoji ozbiljna opasnost da će informisanjem znatno naškoditi zdravlju pacijenta, a u tom slučaju informacija se mora dati članu porodice pacijenta.

(9) U medicinsku dokumentaciju nadležni doktor medicine unosi podatak da je pacijentu, odnosno članu porodice dao informaciju o podacima iz stava 3. ovog člana.

(10) Pacijent ima pravo uvida u troškove liječenja.

(11) Pacijent ima pravo na informisanje o rezultatima naučnih istraživanja i tehnoloških inovacija.

Član 23

Pacijent ima pravo da slobodno odlučuje o svemu što se tiče njegovog zdravlja, osim u slučajevima kada to direktno ugrožava život i zdravlje drugih lica.

Član 24

(1) Pacijent ima pravo na slobodan izbor medicinskog tretmana na osnovu odgovarajućih informacija o mogućim rizicima i posljedicama po zdravlje pacijenta.

(2) Pacijent daje pisanu izjavu o pristanku na predloženi medicinski tretman.

(3) Pristanak na predloženi medicinski tretman pacijent može pismeno opozvati.

(4) Pacijent ima pravo da pismenim putem odredi lice koje će u njegovo ime dati pristanak, odnosno koje će biti obaviješteno umjesto pacijenta o preduzimanju medicinskog tretmana.

Član 25

(1) Pristanak na medicinski tretman za maloljetnog pacijenta i lice lišeno poslovne sposobnosti daje roditelj, bračni drug, punoljetno dijete, punoljetni brat ili sestra, zakonski zastupnik ili staralac, u pisanom obliku.

(2) Nadležni doktor medicine koji smatra da zakonski zastupnik pacijenta ne postupa u najboljem interesu djeteta ili lica lišenog poslovne sposobnosti obavezan je da o tome odmah obavijesti organ starateljstva.

(3) U slučaju sumnje ili postojanja zarazne bolesti i bolesti zavisnosti, maloljetno lice starije od 15 godina može samostalno dati pristanak za medicinski tretman i bez pristanka lica iz stava 1. ovog člana.

Član 26

(1) Pacijent ima pravo da odbije predloženi medicinski tretman, čak i u slučaju kada se njime spasava ili održava njegov život.

(2) Pacijent odbija predloženi medicinski tretman izričito u pisanom obliku, a ako pacijent odbije davanje pisane izjave, o tome će se sačiniti službena zabilješka, koju potpisuju nadležni doktor medicine i dva zdravstvena radnika.

(3) Nadležni doktor medicine je obavezan da pacijentu ukaže na posljedice njegove odluke o odbijanju predloženog medicinskog tretmana.

Član 27

Hitni medicinski tretman će se preduzeti nad pacijentom i bez njegove saglasnosti ako je vitalno ugrožen i bez svijesti ili iz drugih razloga nije u stanju da saopšti svoj pristanak.

Član 28

(1) Medicinski ogled (u daljem tekstu: ogled) je istraživačka studija na ljudima radi ispitivanja određenih aspekata (sigurnost, efikasnost, efektivnost) novih lijekova, medicinskih sredstava, procedura liječenja ili kombinacije navedenog.

(2) Ogled se može preduzeti nad punoljetnim, poslovno sposobnim pacijentom, uz njegov pristanak.

(3) Izuzetno, kada postoji indikacija za medicinski tretman maloljetnog pacijenta ili lica lišenog poslovne sposobnosti, pristanak daje roditelj, bračni drug, punoljetno dijete, punoljetni brat ili sestra, zakonski zastupnik ili staralac.

(4) Pacijent, bračni drug, roditelj, zakonski zastupnik ili staralac daje pristanak u pisanom obliku, nakon što je informisan o smislu, cilju, postupcima, očekivanim rezultatima, mogućim rizicima, kao i o neželjenim posljedicama ogleda.

(5) Pacijent, odnosno lice iz stava 1. ovog člana mora biti upozoreno da može ogled odbiti i da pristanak na ogled može opozvati pismeno u svako vrijeme.

(6) Nadležni doktor medicine koji vrši ogled obavezan je da vodi računa o tome da zaštita života i zdravlja pacijenta uvijek ima prednost u odnosu na interes društva i nauke.

(7) Pacijent koji zbog ogleda pretrpi tjelesnu povredu ili mu se zdravlje naruši ima pravo na naknadu štete u skladu sa zakonom.

(8) Zdravstvena ustanova je obavezna da prije početka ogleda osigura pacijenta koji je podvrgnut ogledu za slučaj nastanka tjelesne povrede ili narušavanja zdravlja koji je izazvan ogledom, u skladu sa zakonom.

(9) Zdravstvena ustanova je obavezna da zaključi ugovor sa pacijentom kojim se određuje iznos nadoknade koja pripada pacijentu koji učestvuje u ogledu.

(10) Pacijent ima pravo da učestvuje u kliničkom ispitivanju lijekova i medicinskih sredstava, u skladu sa zakonom kojim se uređuje oblast lijekova i medicinskih sredstava.

(11) Etički odbor zdravstvene ustanove, prije početka ogleda, donosi odluku o preduzimanju ogleda nad pacijentom u zdravstvenoj ustanovi.

(12) U privatnim zdravstvenim ustanovama ne može se preduzimati ogled.

Član 29

(1) Pacijent ima pravo na povjerljivost ličnih informacija koje je saopštio nadležnom doktoru medicine, uključujući i one koje se odnose na njegovo stanje zdravlja i potencijalne dijagnostičke i terapijske procedure.

(2) Zabranjeno je da nadležni doktor medicine, bez pismenog pristanka pacijenta, saopšti drugim licima lične podatke o pacijentu iz stava 1. ovog člana, osim kada je na to obavezan posebnim zakonom.

(3) Ako je pacijent dao pristanak, nadležni doktor medicine može saopštiti podatke o zdravstvenom stanju pacijenta punoljetnom članu porodice pacijenta.

(4) Nadležni doktor medicine mora saopštiti podatke o zdravstvenom stanju pacijenta punoljetnom članu porodice i u slučaju kada pacijent nije dao pristanak za saopštavanje podataka o svom zdravstvenom stanju, a to je neophodno radi izbjegavanja zdravstvenog rizika člana porodice.

Član 30

(1) Pacijent ima pravo na zaštitu svoje privatnosti tokom sprovođenja dijagnostičkih ispitivanja, posjete specijalisti i medicinsko-hirurškog liječenja u cjelini.

(2) Pregledu pacijenta mogu prisustvovati zdravstveni radnici koji preduzimaju medicinski tretman, studenti medicine, učenici medicinske škole, a za lica do 15 godina života i poslovno nesposobna lica roditelj, zakonski zastupnik ili staralac.

(3) Pacijent može dati pisanu saglasnost i za prisutnost drugih lica prilikom pregleda.

Član 31

(1) Pacijent kome je uskraćena zdravstvena zaštita, odnosno pacijent koji nije zadovoljan pruženom zdravstvenom uslugom, odnosno postupkom zdravstvenog ili drugog radnika zdravstvene ustanove može podnijeti prigovor direktoru zdravstvene ustanove.

(2) Prigovor se podnosi usmeno na zapisnik ili u pisanoj formi u roku od osam dana od dana učinjene povrede prava pacijenta.

(3) Direktor zdravstvene ustanove, u roku od 15 dana od dana podnošenja prigovora, utvrđuje sve bitne činjenice na osnovu kojih donosi konačnu odluku po prigovoru iz stava 2. ovog člana.

(4) Pacijent koji je nezadovoljan konačnom odlukom direktora ili ako direktor u propisanom roku ne odluči o prigovoru, može pokrenuti spor kod nadležnog suda.

Član 32

(1) Pacijent koji zbog stručne greške zdravstvenog radnika, odnosno zdravstvenog saradnika u ostvarivanju zdravstvene zaštite pretrpi štetu na svom tijelu ili se stručnom greškom prouzrokuje pogoršanje njegovog zdravstvenog stanja ima pravo na naknadu štete u skladu sa zakonom.

(2) Nadležna zdravstvena komora će, na zahtjev direktora zdravstvene ustanove, imenovati komisiju od pet članova za utvrđivanje stručne greške iz stava 1. ovog člana.

(3) Nadležna zdravstvena komora dostavlja nalaz i mišljenje komisije iz stava 2. ovog člana Ministarstvu i podnosiocu zahtjeva radi ostvarivanja prava iz stava 1. ovog člana.

(4) Pravo na naknadu štete ne može se unaprijed isključiti ili ograničiti.

Član 33

(1) Pacijent ima pravo uvida u svoju medicinsku dokumentaciju i može postavljati pitanja o sadržaju dokumentacije.

(2) Izuzetno, članovi uže porodice pacijenta imaju pravo uvida u medicinsku dokumentaciju svog člana porodice ako su ti podaci od značaja za njihovo zdravlje.

Član 34

Pacijent kod ostvarivanja zdravstvene zaštite obavezan je da:

a) aktivno učestvuje u zaštiti, očuvanju i unapređenju svog zdravlja,

b) u potpunosti informiše nadležnog zdravstvenog radnika o istinitim podacima o svom zdravstvenom stanju,

v) poštuje uputstva i preduzima mjere propisane terapije od strane nadležnog zdravstvenog radnika,

g) poštuje kućni red zdravstvene ustanove i

d) poštuje zdravstvene radnike i zdravstvene saradnike.

V – NIVOI ZDRAVSTVENE ZAŠTITE

Član 35

(1) Zdravstvena zaštita obavlja se na primarnom, sekundarnom i tercijarnom nivou.

(2) Poseban oblik zaštite zdravlja stanovništva ostvaruje se organizacijom javnog zdravstva.

Član 36

(1) Primarni nivo zdravstvene zaštite obuhvata:

a) aktivnosti na promociji zdravlja,

b) zdravstvenu edukaciju građana o najčešćim zdravstvenim problemima, metodama njihove identifikacije i kontrole,

v) prevenciju, dijagnostiku, liječenje, njegu i rehabilitaciju bolesti, povreda i stanja,

g) hitnu medicinsku pomoć,

d) otkrivanje i redukciju faktora rizika masovnih nezaraznih bolesti,

đ) preventivnu, dječiju i opštu stomatologiju i ortopediju vilice,

e) zaštitu i unapređenje mentalnog zdravlja,

ž) rehabilitaciju u zajednici,

z) imunizaciju protiv zaraznih bolesti,

i) liječenje i njegu u kući,

j) zaštitu zdravlja žena i djece, k) hitni sanitetski prevoz,

l) obezbjeđivanje lijekova i medicinskih sredstava,

lj) higijensko-epidemiološke poslove,

m) poslove laboratorije (hematologija, biohemija i stomatologija),

n) poslove dijagnostike (klasična konvencionalna rendgen i ultrazvučna dijagnostika i mamografija) i

nj) vrši ocjenjivanje opšte zdravstvene sposobnosti za radnike na radnim mjestima na kojima nisu prisutni profesionalni rizici.

(2) Primarni nivo zdravstvene zaštite obezbjeđuje se u sljedećim zdravstvenim ustanovama: ambulantama za liječenje, zdravstvenu njegu i rehabilitaciju, specijalističkim ambulantama porodične medicine, stomatološkim ambulantama, domovima zdravlja, specijalističkim centrima, domovima za zdravstvenu njegu i apotekama.

(3) Na primarnom nivou zdravstvene zaštite može se organizovati i sprovoditi nastavna i naučnoistraživačka djelatnost.

(4) Nastava iz oblasti porodične medicine može se organizovati i sprovoditi u centrima za edukaciju iz porodične medicine u sastavu doma zdravlja.

Član 37

(1) Sekundarni nivo zdravstvene zaštite obezbjeđuje specijalizovanu zdravstvenu zaštitu.

(2) Specijalizovana zdravstvena zaštita iz stava 1. ovog člana obuhvata složene metode i postupke dijagnostike, liječenja i rehabilitacije.

(3) Sekundarni nivo zdravstvene zaštite obezbjeđuje se putem specijalističke ambulante, specijalističkog centra, bolnice i zavoda.

(4) Sekundarni nivo zdravstvene zaštite organizuje se tako da dopunjuje primarnu zdravstvenu zaštitu i pruža joj organizovanu i kontinuiranu pomoć i podršku.

(5) Na sekundarnom nivou zdravstvene zaštite sprovodi se primarna, sekundarna i tercijarna prevencija bolesti i stanja.

(6) Na sekundarnom nivou zdravstvene zaštite može se organizovati i sprovoditi nastavna i naučnoistraživačka djelatnost.

Član 38

(1) Tercijarni nivo zdravstvene zaštite obezbjeđuje visokospecijalizovanu zdravstvenu zaštitu, koja se ne obezbjeđuje na nivou sekundarne zdravstvene zaštite.

(2) Visokospecijalizovana zdravstvena zaštita iz stava 1. ovog člana obuhvata najsloženije metode i postupke dijagnostike, liječenja i rehabilitacije.

(3) Tercijarni nivo zdravstvene zaštite obezbjeđuje se putem specijalističke ambulante, specijalističkog centra, specijalne bolnice, zavoda, bolnice i kliničkog centra.

(4) Tercijarni nivo zdravstvene zaštite organizuje se tako da dopunjuje sekundarnu zdravstvenu zaštitu i pruža joj organizovanu i kontinuiranu pomoć i podršku.

(5) Na tercijarnom nivou zdravstvene zaštite sprovodi se primarna, sekundarna i tercijarna prevencija bolesti i stanja.

(6) Na tercijarnom nivou zdravstvene zaštite organizuje se i sprovodi nastavna i naučnoistraživačka djelatnost.

Član 39

(1) Javno zdravstvo je poseban oblik zaštite zdravlja stanovništva koji podrazumijeva organizovanu i sveobuhvatnu aktivnost društva radi očuvanja fizičkog i mentalnog zdravlja, odnosno očuvanja životne sredine, kao i suzbijanja faktora rizika za nastanak bolesti i povreda, koja se ostvaruje primjenom zdravstvenih tehnologija i mjerama koje su namijenjene promociji zdravlja, prevenciji bolesti i poboljšanju kvaliteta života.

(2) Javno zdravstvo obuhvata naučno polje preventivne medicinske nauke, uključujući higijenu, epidemiologiju, mikrobiologiju, socijalnu medicinu, zdravstvenu ekologiju, zdravstvenu statistiku, promociju zdravlja i prevenciju bolesti.

Član 40

(1) Nivoi zdravstvene zaštite povezuju se kroz referalni sistem.

(2) Referalni sistem je kontinuirano i nesmetano kretanje građana i pacijenata kroz zdravstveni sistem, koje prati odgovarajuća medicinska dokumentacija.

(3) Ministar će pravilnikom propisati referalni sistem zdravstvene zaštite.

VI – OSNIVANjE I PRESTANAK RADA ZDRAVSTVENIH USTANOVA

Član 41

Zdravstvene ustanove su:

a) ambulanta za liječenje, zdravstvenu njegu i rehabilitaciju,

b) specijalistička ambulanta porodične medicine,

v) specijalistička ambulanta,

g) stomatološka ambulanta,

d) dom zdravlja,

đ) apoteka,

e) specijalistički centar,

ž) bolnica,

z) specijalna bolnica,

i) klinički centar,

j) zavod,

k) institut za javno zdravstvo,

l) dom za zdravstvenu njegu,

lj) laboratorija,

m) banka biološkog materijala i

n) banka matičnih ćelija.

Član 42

(1) Zdravstvena ustanova može se osnovati kao javna ili privatna zdravstvena ustanova, u skladu sa ovim zakonom i zakonom kojim se uređuje sistem javnih službi.

(2) Javna i privatna zdravstvena ustanova osniva se pod jednakim uslovima.

(3) Plan mreže zdravstvenih ustanova osim apoteka donosi Vlada za period od pet godina, a na prijedlog Ministarstva.

Član 43

(1) Javnu zdravstvenu ustanovu osniva Republika i lokalna samouprava.

(2) Republika osniva: bolnicu, specijalnu bolnicu, klinički centar, zavod, institut za javno zdravstvo, banku biološkog materijala i banku matičnih ćelija.

(3) Lokalna samouprava osniva dom zdravlja, a može da osnuje i: ambulantu za liječenje, zdravstvenu njegu i rehabilitaciju, specijalističku ambulantu porodične medicine, specijalističku ambulantu, stomatološku ambulantu, apoteku i dom za zdravstvenu njegu.

(4) Pravno lice, odnosno privredno društvo, pored osnovne djelatnosti, može da obavlja zdravstvenu djelatnost, ako Ministarstvo utvrdi da ispunjava uslove za obavljanje pojedine zdravstvene djelatnosti.

(5) Ministarstvo unutrašnjih poslova i ustanove za izvršavanje krivičnih sankcija mogu obavljati zdravstvenu djelatnost ako Ministarstvo utvrdi da ispunjavaju uslove za određenu vrstu zdravstvene ustanove.

Član 44

Pravno, privredno i fizičko lice može osnovati privatnu zdravstvenu ustanovu, koja može da bude: ambulanta za liječenje, zdravstvenu njegu i rehabilitaciju, specijalistička ambulanta porodične medicine, specijalistička ambulanta, stomatološka ambulanta, apoteka, specijalistički centar, bolnica, specijalna bolnica, dom za zdravstvenu njegu, laboratorija i banka matičnih ćelija.

Član 45

(1) Zdravstvena ustanova osniva se i počinje sa radom ako ispunjava uslove u pogledu prostora, kadra i opreme.

(2) Ministar donosi pravilnik o uslovima za početak rada zdravstvene ustanove.

(3) Ministar rješenjem utvrđuje ispunjenost uslova za početak rada zdravstvene ustanove i visinu troškova za postupak utvrđivanja ispunjenosti uslova.

(4) Rješenje ministra iz stava 3. ovog člana je konačno i protiv njega se može pokrenuti upravni spor.

(5) Troškove postupka utvrđivanja uslova snosi podnosilac zahtjeva, koji čine prihod budžeta Republike.

(6) Na osnovu odluke o osnivanju i rješenja iz stava 3. ovog člana, zdravstvena ustanova se upisuje u sudski registar i Registar zdravstvenih ustanova, koji vodi Ministarstvo.

(7) Ministar pravilnikom propisuje sadržaj i način vođenja Registra zdravstvenih ustanova.

Član 46

(brisano)

Član 47

(1) Zdravstvene ustanove mogu organizovati dio nastave po ovlašćenju univerziteta.

(2) Zdravstvena ustanova i univerzitet međusobne odnose regulišu ugovorom, a ugovorom o radu obaveze radnika u izvođenju nastave.

Član 48

(1) Osnivač zdravstvene ustanove mora prije izgradnje objekta i nabavke medicinske opreme kapitalne vrijednosti tražiti mišljenje Ministarstva radi procjene opravdanosti investicionog ulaganja.

(2) Kapitalna vrijednost je vrijednost objekata i opreme čiji je vijek trajanja duži od jedne kalendarske godine.

Član 49

Zdravstvena ustanova prestaje sa radom u skladu sa zakonom.

VII – OREANIZACIJA ZDRAVSTVENIH USTANOVA

Član 50

Zdravstvene ustanove organizuju svoj rad kao zdravstvene ustanove primarnog, sekundarnog i tercijarnog nivoa zdravstvene zaštite, specijalizovane zdravstvene ustanove i ostale zdravstvene ustanove.

Član 50a

(1) Ambulanta za liječenje, zdravstvenu njegu i rehabilitaciju je zdravstvena ustanova u kojoj se promocijom zdravlja, liječenjem, njegom i rehabilitacijom obezbjeđuje zdravstvena zaštita.

(2) U ambulanti za liječenje, zdravstvenu njegu i rehabilitaciju radi doktor medicine i jedna medicinska sestra – tehničar.

(3) Ako je osnivač ambulante iz stava 2. ovog člana pravno lice, u zavisnosti od djelatnosti koju obavlja, pored zdravstvenih radnika iz stava 2. ovog člana, može angažovati i zdravstvenog saradnika.

Član 51

Specijalistička ambulanta porodične medicine je zdravstvena ustanova u kojoj se obezbjeđuje primarni nivo zdravstvene zaštite utvrđen članom 36. stav 1. ovog zakona u t. a), b), v), d), z), i) i l).

Član 52

(1) U specijalističkoj ambulanti porodične medicine radi tim porodične medicine.

(2) Prvi kontakt sa zdravstvenim sistemom građanin ostvaruje preko tima porodične medicine.

(3) Tim porodične medicine čine specijalista porodične medicine i najmanje dvije medicinske sestre tehničari sa dodatnom edukacijom iz porodične medicine.

(4) Izuzetno od stava 3. ovog člana, tim porodične medicine može da čine specijalista druge grane medicine sa dodatnom edukacijom iz porodične medicine i najmanje dvije medicinske sestre tehničari sa dodatnom edukacijom iz porodične medicine.

Član 53

(brisano)

Član 54

Stomatološka ambulanta je zdravstvena ustanova koja sprovodi promociju zdravlja, sprečavanje, suzbijanje, rano otkrivanje i liječenje bolesti usta i zuba.

Član 55

(1) Dom zdravlja je javna zdravstvena ustanova koja se osniva za područje jedne ili više opština ili grada.

(2) U domu zdravlja organizuju se porodična medicina, obavljanje poslova imunizacije, higijensko-epidemioloških poslova, hematološke laboratorijske dijagnostike, a pored navedenih poslova, mogu se organizovati i poslovi u oblasti biohemijske laboratorijske dijagnostike, klasične konvencionalne rendgen i ultrazvučne dijagnostike, mamografije i stomatološke laboratorije.

(3) U domu zdravlja organizuje se snabdijevanje lijekovima i medicinskim sredstvima ili se obezbjeđuje obavljanje tih poslova zaključivanjem ugovora sa apotekom.

(4) U domu zdravlja organizuje se hitna medicinska pomoć i hitni sanitetski prevoz.

(5) U domu zdravlja organizuje se preventivna, dječija i opšta stomatologija i ortopedija vilica.

(6) U domu zdravlja može da se organizuje centar za fizikalnu rehabilitaciju u zajednici i centar za zaštitu mentalnog zdravlja.

(7) U domu zdravlja može da se organizuje specijalistička ambulanta iz pedijatrije i ginekologije.

(8) U cilju obezbjeđenja dostupnosti konsultativno-specijalističkih usluga domovi zdravlja mogu organizovati posjete konsultanata – specijaliste, osim specijaliste medicine rada i specijaliste medicine sporta.

(9) U domu zdravlja može da se organizuje stručno usavršavanje i obuka iz registrovane djelatnosti, a nastava se organizuje po ovlašćenju univerziteta.

(10) U domu zdravlja može se obavljati naučnoistraživačka djelatnost za oblasti za koje je registrovan, u skladu sa zakonom.

(11) U domu zdravlja vrši se ocjena opšte zdravstvene sposobnosti za radnike na radnim mjestima na kojima nisu prisutni profesionalni rizici, osim u vezi sa radnom sredinom na zahtjev poslodavca.

(12) U domu zdravlja može se organizovati porodilište, ako ispunjava propisane uslove.

Član 56

(1) Dom zdravlja je obavezan da planira, prati, analizira, ocjenjuje i izvještava o zdravstvenom stanju stanovništva područja koje pokriva.

(2) Dom zdravlja je obavezan da koordinira rad zdravstvenih ustanova na primarnom nivou zdravstvene zaštite radi obezbjeđenja i pružanja zdravstvenih usluga u toku 24 časa.

(3) Direktor doma zdravlja propisuje način koordinacije iz stava 2. ovog člana.

Član 57

(1) Apoteka je zdravstvena ustanova u kojoj se obavlja snabdijevanje građana lijekovima i medicinskim sredstvima, davanje uputstva za njihovu pravilnu upotrebu i informisanje o lijekovima i medicinskim sredstvima.

(2) Apoteka izrađuje magistralne i galenske lijekove.

(3) U apoteci se obavlja apotekarska djelatnost u skladu sa posebnim zakonom, smjernicama i principima dobrih praksi.

Član 58

(1) Specijalistička ambulanta je zdravstvena ustanova koja putem jednog ili više specijalista iz jedne grane medicine ili stomatologije obavlja promotivne, preventivne, dijagnostičke, terapijske, rehabilitacione i druge aktivnosti iz oblasti medicine, odnosno stomatologije, izuzev bolničkog liječenja.

(2) Specijalistička ambulanta i specijalistički centri mogu organizovati posjete konsultanata – specijalista drugih grana medicine, u skladu sa pravilnikom koji donosi ministar u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 59

Specijalistički centar je zdravstvena ustanova koja putem više specijalista različitih grana medicine ili stomatologije obavlja promotivne, preventivne, dijagnostičke, terapijske, rehabilitacione i druge aktivnosti iz oblasti medicine, odnosno stomatologije, izuzev bolničkog liječenja.

Član 60

(1) Bolnica je zdravstvena ustanova prvog, drugog, trećeg ili četvrtog nivoa u kategorizaciji bolnica, koja obavlja djelatnost primarne, sekundarne i tercijarne prevencije bolesti i stanja, dijagnostike, liječenja, medicinske rehabilitacije i zdravstvene njege bolesnika, te osigurava boravak i ishranu bolesnika.

(2) Kriterijumi za kategorizaciju bolnica su:

a) oblasti iz kojih se pružaju zdravstvene usluge,

b) dijagnostičko-terapijske grupe i

v) nivo stručne osposobljenosti zdravstvenih radnika.

(3) Bolnica u svom sastavu ima odjeljenje, centar, službu ili drugu organizacionu jedinicu po potrebi.

(4) U bolnici se organizuje snabdijevanje lijekovima i medicinskim sredstvima u skladu sa zakonom koji uređuje oblast apotekarske djelatnosti, a u zavisnosti od broja bolesničkih postelja koje se u ustanovi nalaze.

(5) Bolnica obavlja specijalističko, konsultativno i bolničko liječenje svih populacionih i nozoloških grupa.

(6) Stanja neposredne ugroženosti života se kao hitni slučajevi, direktno, primaju u bolnicu bez uputnice.

(7) Bolnica može obavljati naučnoistraživačku djelatnost za oblasti za koje je registrovana, u skladu sa zakonom.

(8) Ministar donosi rješenje o kategorizaciji bolnica.

(9) Ministar donosi pravilnik kojim se propisuje postupak kategorizacije bolnica.

Član 60a

(1) Specijalna bolnica je zdravstvena ustanova koja pruža: zdravstvenu zaštitu licima određenih populacionih i/ili nozoloških grupa, primarne, sekundarne i tercijarne prevencije bolesti i stanja; dijagnostiku; liječenje; medicinsku rehabilitaciju; zdravstvenu njegu bolesnika; te osigurava boravak i ishranu bolesnika.

(2) Specijalna bolnica u svom sastavu ima odjeljenje, centar, službu ili drugu organizacionu jedinicu po potrebi.

(3) U specijalnoj bolnici organizuje se snabdijevanje lijekovima i medicinskim sredstvima u skladu sa zakonom koji uređuje oblast apotekarske djelatnosti, a u zavisnosti od broja bolesničkih postelja koje se u ustanovi nalaze.

(4) Specijalna bolnica obavlja specijalističko, konsultativno i bolničko liječenje.

(5) Specijalna bolnica ne podliježe kategorizaciji.

Član 60b

(1) Klinički centar je zdravstvena ustanova koja obavlja:

a) visokospecijalizovane specijalističko-konsultativne usluge i bolničko liječenje,

b) medicinsku rehabilitaciju i zdravstvenu njegu bolesnika,

v) obrazovno-nastavnu djelatnost,

g) naučnoistraživačku djelatnost.

https://www.anwalt-bih.de

(2) Klinički centar može se osnovati samo u sjedištu univerziteta koji u svom sastavu ima studij medicine, stomatologije, farmacije i zdravstvene njege.

(3) Klinički centar u svom sastavu ima kliniku, zavod, odjeljenje, centar, službu ili drugu organizacionu jedinicu po potrebi.

(4) U kliničkom centru organizuje se snabdijevanje lijekovima i medicinskim sredstvima u skladu sa zakonom koji uređuje oblast apotekarske djelatnosti.

Član 61

(1) Bolnica može dobiti status univerzitetske bolnice, koji dodjeljuje javni univerzitet.

(2) Pojedine organizacione cjeline bolnice mogu organizovati nastavu po ovlašćenju univerziteta.

Član 62

(1) Zavod je zdravstvena ustanova koja se osniva za određenu populacionu ili nozološku grupu.

(2) Zavod prati i proučava stanje zdravlja u oblasti za koju je osnovan, obavlja stručnu djelatnost u oblasti za koju je osnovan, pruža stručno-metodološku pomoć drugim zdravstvenim ustanovama iz okvira svog djelokruga rada, vrši složena ispitivanja i liječenje oboljelih i povrijeđenih ili obavlja druge specijalizovane i visokospecijalizovane poslove, predlaže i preduzima mjere za unapređenje zdravstvene zaštite u oblasti za koju je osnovan.

(3) Zavod može organizovati nastavu po ovlašćenju univerziteta.

(4) Zavod može obavljati naučnoistraživačku djelatnost za oblasti za koje je registrovan, u skladu sa zakonom.

Član 63

(1) Zavod za medicinu rada i sporta je zdravstvena ustanova koja obavlja djelatnost u oblasti bezbjednosti i zdravlja na radu i djelatnost u oblasti medicine sporta.

(2) U Zavodu za medicinu rada i sporta obavljaju se preventivne, promotivne, statističke, edukativne, informativne, dijagnostičke i terapijske aktivnosti u cilju očuvanja zdravlja radnika i sportista u bezbjednoj i zdravoj radnoj i životnoj sredini:

a) planira, predlaže i sprovodi mjere za očuvanje i unapređenje zdravlja i bezbjednosti radnika na radnom mjestu i u radnoj sredini,

b) razvija doktrine, standarde i metode pri ocjenjivanju zdravstvene, radne i sportske sposobnosti radnika i sportista (amatera, rekreativaca i profesionalaca),

v) prati i djagnostikuje profesionalna oboljenja, vodi registar profesionalnih oboljenja, oboljenja u vezi sa radom, povreda na radu, radnih mjesta sa povećanim rizikom, radnika izloženih fizičkim, hemijskim i biološkim štetnostima,

g) prati fizičke i funkcionalne sposobnosti djece i omladine i uticaj fizičkog vježbanja i sporta na fizički i psihički razvoj i prevenciju oboljenja,

d) sprovodi programe profesionalne orijentacije i profesionale selekcije prilikom upisa u srednje škole i fakultete.

(3) Zavod za medicinu rada i sporta u svom sastavu ima centar, službu ili drugu organizacionu jedinicu po potrebi.

(4) Zavod za medicinu rada i sporta obavlja:

a) ocjenjivanje psihofizičke sposobnosti lica čije radno mjesto zahtijeva nošenje vatrenog oružja i rad sa eksplozivima i pirotehničkim materijama, policije, oružanih snaga, fizičkog obezbjeđenja i granične policije, lica izloženih hemikalijama i biocidima, lica profesionalno izloženih jonizujućem zračenju, prosvjetnih radnika, državnih službenika, vatrogasaca, radnika koji koriste za rad opremu sa ekranima, vozača i instruktora svih motornih vozila,

b) zdravstveni pregledi stranih državljana koji dolaze u Republiku Srpsku radi sprečavanja oboljenja koja predstavljaju prijetnju za javno zdravlje,

v) ocjenjivanje radne sposobnosti, ocjenjivanje privremene nesposobnosti za rad i drugo specifično ocjenjivanje i stručna vještačenja iz svoje djelatnosti na zahtjev poslodavaca i drugih nadležnih pravnih i fizičkih lica,

g) specijalističko-konsultativne poslove.

(5) U Zavodu za medicinu rada i sporta pružaju se usluge iz oblasti zdravlja i zaštite na radu i medicine sporta u skladu sa propisima kojima se uređuju navedene oblasti, te obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom i drugim propisima.

Član 64

(1) Zavod za sudsku medicinu je zdravstvena ustanova koja obavlja djelatnost u oblasti sudske medicine, odnosno sudsko-medicinske dijagnostike i ekspertize, na osnovu obdukcija umrlog za potrebe suda, medicinskog fakulteta i drugih lica.

(2) Zavod za sudsku medicinu obuhvata najmanje sudsko-medicinsku i hemijsko-toksikološku djelatnost, provjeru uspješnosti operativnih i drugih postupaka i sredstava liječenja, kao i provjeru ispravnosti postavljene dijagnoze.

(3) Zavod za sudsku medicinu obavlja:

a) medicinske usluge kao što su: dijagnostika, analize, hitne intervencije i drugo,

b) obdukcije tijela, vanjski pregledi posmrtnih ostataka i parcijalne obdukcije tijela na zahtjev pravosudnih i policijskih organa,

v) stručnu pomoć nadležnim organima tokom obavljanja uviđaja na mjestu izvršenja najtežih krivičnih djela,

g) prikupljanje i analizu bioloških tragova svih vrsta,

d) medicinska vještačenja i

đ) edukaciju i obuku kadrova iz oblasti sudske medicine.

Član 65

(1) Zavod za forenzičku psihijatriju je zdravstvena ustanova koja obavlja djelatnost u oblasti forenzičke psihijatrije.

(2) Zavod za forenzičku psihijatriju obavlja:

a) medicinske i tehničke usluge, kao što su: dijagnostika, liječenje, analize, hitne intervencije i drugo,

b) forenzičko-psihijatrijske ekspertize,

v) izvršenje obavezne mjere psihijatrijskog liječenja i čuvanja u ustanovi zatvorenog tipa i

g) edukaciju i obuku zdravstvenih radnika iz oblasti forenzičke psihijatrije,

d) organizuje snabdijevanje lijekovima i medicinskim sredstvima u skladu sa zakonom koji uređuje oblast apotekarske djelatnosti, a u zavisnosti od broja bolesničkih postelja koje se u ustanovi nalaze.

Član 66

(1) Zavod za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju je zdravstvena ustanova koja obavlja djelatnost u oblasti fizikalne medicine, habilitacije, rehabilitacije i ortopedije.

(2) Zavod za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju prati, proučava, ispituje metode, predlaže i primjenjuje mjere ranog otkrivanja, liječenja i rehabilitacije tjelesnih oboljenja, oštećenja i funkcionalnih ograničenja, a u cilju smanjenja ili sprečavanja onesposobljenosti.

(3) Zavod za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju u svom sastavu ima odjeljenje, centar, službu ili drugu organizacionu jedinicu po potrebi.

(4) Zavod za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju, pored poslova iz st. 1. i 2. ovog člana, obavlja i poslove:

a) hiperbarične medicine, balneoterapije, te proizvodnje, aplikacije i nabavke ortopedskih pomagala,

b) organizovanja snabdijevanja lijekovima i medicinskim sredstvima u skladu sa zakonom koji uređuje oblast apotekarske djelatnosti, a u zavisnosti od broja bolesničkih postelja koje se u ustanovi nalaze,

v) osnovnog obrazovanja djece na habilitaciji i rehabilitaciji, edukacije roditelja djece koja se nalaze na liječenju, edukacije kadrova za psihosocijalnu – edukativnu rehabilitaciju, te profesionalne orijentacije i razvrstavanja lica ometenih u fizičkom i psihičkom razvoju i

g) edukacije zdravstvenih radnika iz oblasti fizikalne medicine, habilitacije, rehabilitacije i ortopedije.

Član 67

(1) Zavod za stomatologiju je zdravstvena ustanova u kojoj se obavlja djelatnost iz oblasti stomatološke zdravstvene zaštite koja obuhvata preventivne, dijagnostičke, terapijske i rehabilitacione zdravstvene usluge.

(2) Zavod za stomatologiju u svom sastavu ima centar, službu ili drugu organizacionu jedinicu po potrebi.

(3) U Zavodu za stomatologiju može se obavljati specijalističko-konsultativna djelatnost iz oblasti stomatologije, kao i poslovi iz oblasti stomatološke laboratorije.

(4) Zavod za stomatologiju organizuje edukaciju zdravstvenih radnika iz oblasti stomatologije.

Član 67a

(1) Zavod za transfuzijsku medicinu je zdravstvena ustanova koja obavlja djelatnost u oblasti transfuzijske medicine.

(2) Oblast transfuzijske djelatnosti je propisana posebnim zakonom.

Član 68

(1) Institut za javno zdravstvo je javna zdravstvena ustanova za oblast javnog zdravstva (u daljem tekstu: Institut).

(2) Institut obavlja socijalnomedicinsku, higijensko-ekološku, epidemiološku i mikrobiološku zdravstvenu djelatnost.

(3) Institut u svom sastavu ima centar, službu ili drugu organizacionu jedinicu po potrebi.

(4) Institut je nadležan da:

a) prati, procjenjuje i analizira zdravstveno stanje stanovništva,

b) izrađuje i dostavlja ministru analizu o potrebi za specijalizacijama i/ili supspecijalizacijama u Republici, najkasnije do 30. juna tekuće godine za narednu godinu,

v) prati i proučava zdravstvene probleme i rizike po zdravlje stanovništva,

g) obavlja aktivnosti na promociji zdravlja i prevenciji bolesti, te informiše stanovništvo o značaju očuvanja i unapređenja zdravlja,

d) predlaže elemente zdravstvenih politika, programa i planova i drugih javnozdravstvenih planskih dokumenata za očuvanje i unapređenje zdravlja stanovništva,

đ) izrađuje stručnometodološka uputstva za očuvanje i unapređenje zdravlja stanovništva,

e) obavlja bakteriološke, parazitološke, virusološke, serološke, hemijske i toksikološke preglede i ispitivanja u vezi sa proizvodnjom i prometom životnih namirnica, vode, vazduha, predmeta opšte upotrebe, kao i djelimičnu dijagnostiku zaraznih i nezaraznih bolesti, koja pripada oblasti javnog zdravstva,

ž) planira, kontroliše, evaluira i, po potrebi, sprovodi imunizaciju stanovništva,

z) planira, kontroliše i evaluira obavljanje poslova dezinfekcije, dezinsekcije i deratizacije,

i) vodi evidencije, zdravstvene statistike i obavlja istraživanja u oblasti javnog zdravstva,

j ) priprema godišnji izvještaj analize zdravstvenog stanja stanovništva i izvještava nadležne institucije, u skladu sa zakonom i međunarodnim obavezama,

k) obavlja poslove u sistemu monitoringa i evaluacije zdravstvenog sistema,

l) utvrđuje potrebne mjere u elementarnim i drugim većim nepogodama i nesrećama i sprovodi ih u saradnji sa drugim ustanovama,

lj) obavlja kontrolu izvora jonizujućih i nejonizujućih zračenja, dozimetrijsku kontrolu profesionalno izloženih lica i laboratorijsku kontrolu radijacije, radionukleida u vazduhu, zemljištu, vodi i namirnicama,

m) obavlja edukaciju i osposobljava za zaštitu od zračenja,

n) obavlja edukaciju iz oblasti imunizacije i hemoprofilakse protiv zaraznih bolesti i pruža stručnometodološku pomoć iz oblasti javnog zdravstva,

nj) vrši nabavku imunoloških preparata,

o) daje mišljenje na procjenu uticaja na životnu sredinu u skladu sa propisima kojim se reguliše oblast životne sredine,

p) prati međunarodne zdravstvene propise iz oblasti javnog zdravstva i predlaže ministru preduzimanje odgovarajućih mjera iz iste oblasti,

r) obavlja edukaciju iz oblasti zdravstvenog menadžmenta,

s) prikuplja, prati i izrađuje izvještaj o potrošnji lijekova u Republici i

t) obavlja druge poslove u skladu sa zakonom.

(5) Institut može organizovati nastavu po ovlašćenju univerziteta.

(6) Institut obavlja naučnoistraživačku djelatnost za oblasti za koje je registrovan, u skladu sa zakonom.

Član 69

(1) Dom za zdravstvenu njegu je zdravstvena ustanova koja sprovodi kontinuiranu zdravstvenu i palijativnu njegu u stacionarnim uslovima.

(2) Dom za zdravstvenu njegu može organizovati pružanje usluga iz stava 1. ovog člana u kućnim uslovima.

Član 70

Laboratorija je zdravstvena ustanova koja obavlja specijalizovane dijagnostičke usluge u oblasti hematologije, biohemije, imunologije, patohistologije i stomatologije, u skladu sa važećim KO standardima.

Član 71

Banka biološkog materijala je zdravstvena ustanova u kojoj se obavljaju poslovi obrade, testiranja, konzerviranja, karantina, skladištenja, čuvanja i distribucije ljudskih tkiva i ćelija, što je uređeno posebnim zakonom.

Član 72

Banka matičnih ćelija je zdravstvena ustanova u kojoj se obavljaju poslovi obrade, testiranja, konzerviranja, karantina, skladištenja, čuvanja i distribucije matičnih ćelija, što je uređeno posebnim zakonom.

VIII – ORGANI, STRUČNA TIJELA I AKTI ZDRAVSTVENE USTANOVE

Član 73

(1) Organi javne zdravstvene ustanove su upravni odbor i direktor.

(2) Upravni odbor i direktora ustanove iz stava 1. ovog člana imenuje i razrješava osnivač javne zdravstvene ustanove, u skladu sa zakonom i statutom.

(3) Za člana upravnog odbora i direktora iz stava 2. ovog člana ne može biti imenovano lice osuđivano za krivično djelo koji ga čine nepodobnim za obavljanje dužnosti u navedenoj ustanovi.

(4) Izuzetno od stava 2. ovog člana, imenovanje i razrješenje direktora javne zdravstvene ustanove, čiji je osnivač lokalna samouprava, vrši se uz saglasnost ministra, a na prijedlog komisije za izbor i imenovanje direktora zdravstvene ustanove.

(5) Nadležnost organa, broj članova upravnog odbora, te postupak imenovanja i razrješenja utvrđuje se aktom o osnivanju i statutom javne zdravstvene ustanove.

(6) Organ zdravstvene ustanove koju osniva pravno ili fizičko lice je direktor.

(7) Ako je osnivač fizičko lice, funkciju direktora može vršiti osnivač ili može imenovati drugo lice na tu funkciju.

(8) Prilikom imenovanja organa i stručnih tijela zdravstvene ustanove obezbijediće se ravnopravna zastupljenost oba pola.

Član 74

(1) Statut javne zdravstvene ustanove utvrđuje djelatnost, nadležnost organa, unutrašnju organizaciju, upravljanje, poslovanje, uslove za imenovanje i razrješenje direktora i upravnog odbora, kao i druga pitanja značajna za rad ustanove.

(2) Saglasnost na statut javne zdravstvene ustanove daje osnivač, uz prethodno pribavljeno mišljenje Ministarstva.

Član 75

Stručna tijela zdravstvene ustanove su:

a) kolegijum i

b) etički odbor.

Član 76

(1) Kolegijum je stručno tijelo koje razmatra suštinska pitanja u vezi sa primjenom doktrinarnih stavova iz djelatnosti zdravstvene ustanove.

(2) Kolegijum se organizuje u zdravstvenoj ustanovi iz čl. 55, 60, 60a, 60b, 62. i 68. ovog zakona.

(3) Sastav i rad kolegijuma uređuje se statutom zdravstvene ustanove.

Član 77

(1) Etički odbor je stručno tijelo koje prati pružanje i sprovođenje zdravstvene zaštite na načelima profesionalne etike i deontologije.

(2) Direktor zdravstvene ustanove imenuje etički odbor na prijedlog stručnog kolegijuma.

(3) Etički odbor organizuje se u zdravstvenoj ustanovi iz čl. 55, 60, 60a, 60b, 62. i 68. ovog zakona.

(4) Članovi etičkog odbora imenuju se iz reda zaposlenih zdravstvenih radnika u zdravstvenoj ustanovi i građana koji žive ili rade na teritoriji za koju je zdravstvena ustanova osnovana, uz zastupljenost oba pola.

(5) Postupak za izbor i razrješenje, broj članova i mandat etičkog odbora uređuju se statutom zdravstvene ustanove.

(6) Etički odbor donosi poslovnik o radu.

Član 78

Zadaci etičkog odbora zdravstvene ustanove su:

a) prati i analizira primjenu načela profesionalne etike i deontologije u obavljanju zdravstvene djelatnosti,

b) daje saglasnost za sprovođenje naučnih istraživanja, ogleda, kao i kliničkih ispitivanja lijekova i medicinskih sredstava u zdravstvenoj ustanovi, odnosno prati njihovo sprovođenje,

v) razmatra stručna pitanja i daje mišljenja u vezi sa uzimanjem dijelova ljudskog tijela u medicinske i naučno-nastavne svrhe, u skladu sa zakonom,

g) razmatra stručna pitanja i daje mišljenja u vezi sa primjenom tretmana za liječenje neplodnosti postupcima biomedicinski potpomognutim oplođenjem, u skladu sa zakonom,

d) prati i analizira etičnost odnosa između zdravstvenih radnika i pacijenata, posebno u oblasti davanja saglasnosti pacijenta za predloženi medicinski tretman,

đ) prati, analizira i daje mišljenja o primjeni načela profesionalne etike u prevenciji, dijagnostici, liječenju, rehabilitaciji, istraživanju, kao i o uvođenju novih zdravstvenih tehnologija i

e) razmatra druga etička pitanja u obavljanju djelatnosti zdravstvene ustanove.

IX – ORGANIZOVANjE RADA, RADNO VRIJEME I ŠTRAJK U ZDRAVSTVENOJ USTANOVI

Član 79

(1) Zdravstvene ustanove iz čl. 55, 60, 60a, 60b, 65, 66, 67a. i 69. ovog zakona obavezne su obezbijediti zdravstvenu zaštitu 24 časa.

(2) Izuzetno, Fond će posebnom odredbom u ugovoru o finansiranju obavezati i druge zdravstvene ustanove da obezbijede zdravstvenu zaštitu 24 časa.

(3) Zdravstvene ustanove koje ne obezbjeđuju zdravstvenu zaštitu 24 časa ne mogu imati radno vrijeme kraće od osam časova.

(4) Obezbjeđenje zdravstvene zaštite u toku 24 časa podrazumijeva rad u jednoj, dvije ili više smjena, dvokratno radno vrijeme, pripravnost ili dežurstvo u skladu s potrebama stanovništva i oblicima pružanja zdravstvenih usluga.

(5) Dežurstvom iz stava 4. ovog člana smatra se poseban oblik rada radnika kada je radnik prisutan u zdravstvenoj ustanovi poslije isteka redovnog radnog vremena i podrazumijeva rad poslije prve ili druge smjene, a završava početkom rada prve smjene.

(6) Pripravnošću iz stava 4. ovog člana smatra se poseban oblik rada, kada radnik ne mora biti prisutan u zdravstvenoj ustanovi, ali mora biti dostupan radi pružanja hitne medicinske pomoći.

(7) Ukupno trajanje radnog vremena sedmično, uključujući rad u dežurstvu i pripravnosti, ne može biti duže od 40 časova.

(8) Naknada za rad u dežurstvu i pripravnosti propisuje se posebnim zakonom, kolektivnim ugovorom i ugovorom o radu.

Član 80

Zdravstveni radnik i zdravstveni saradnik koji je zasnovao radni odnos sa punim radnim vremenom ne može, bez saglasnosti poslodavca, da za svoj ili tuđi račun ugovara ili obavlja poslove iz djelatnosti poslodavca.

Član 81

U pogledu prava, obaveza i odgovornosti zaposlenih u zdravstvenim ustanovama primjenjuju se odredbe Zakona o radu Prečišćeni tekst (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 55/07) ako ovim zakonom nije drugačije regulisano.

Član 82

Zaposleni u zdravstvenoj ustanovi imaju pravo na štrajk u skladu sa posebnim zakonom.

X – ZDRAVSTVENI RADNIK I ZDRAVSTVENI SARADNIK

Član 83

(1) Zdravstveni radnik je lice sa stečenim visokim i srednjim obrazovanjem iz naučne oblasti medicinske i zdravstvene nauke, koji neposredno pruža zdravstvene usluge, a može se baviti nastavnim, pedagoškim i naučnim radom.

(2) Zdravstveni saradnik je lice sa stečenim visokim i srednjim obrazovanjem drugih struka, koji obavlja određene poslove u funkciji zdravstvene djelatnosti.

Član 84

(1) Zdravstveni radnik iz člana 83. stav 1. obavlja zdravstvenu djelatnost ako ima odgovarajuće obrazovanje, položen stručni ispit i licencu nadležne zdravstvene komore.

(2) Zdravstveni saradnik obavlja određene poslove u funkciji zdravstvene djelatnosti ako ima odgovarajuće obrazovanje i položen stručni ispit.

Član 85

Strani državljanin koji ima odgovarajuće obrazovanje iz zdravstvene djelatnosti može biti u ugovornom odnosu sa zdravstvenom ustanovom, prema propisima koji uređuju radni odnos stranca u Republici uz nostrifikaciju diplome i licencu nadležne komore.

Član 86

(1) Lice iz člana 84. ovog zakona, obavlja pripravnički staž u trajanju od 12 mjeseci za visoku stručnu spremu, a šest mjeseci za srednju stručnu spremu.

(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, doktori medicine i doktori stomatologije koji su završili šestogodišnji studij ne obavljaju pripravnički staž.

(3) Zdravstvena ustanova i drugo pravno lice će omogućiti obavljanje pripravničkog staža zdravstvenom radniku i zdravstvenom saradniku u skladu sa Zakonom.

(4) Pripravnički staž izvodi se po odobrenom programu, kroz praktični rad i pod neposrednim nadzorom ovlašćenog zdravstvenog radnika, odnosno zdravstvenog saradnika koji je proveo najmanje tri godine u struci.

(5) O izvođenju pripravničkog staža vodi se evidencija.

(6) Po isteku pripravničkog staža, zdravstveni radnik i zdravstveni saradnik obavezan je položiti stručni ispit u roku od tri mjeseca.

(7) U zdravstvenoj ustanovi doktor medicine može zaključiti ugovor o radu do odobrenja specijalizacije.

(8) Ministar pravilnikom propisuje program obavljanja pripravničkog staža, sadržaj i način vođenja evidencija i postupak polaganja stručnog ispita.

Član 87

(1) Stručni ispit polaže se poslije završenog visokog i srednjeg obrazovanja i obavljenog pripravničkog staža.

(2) Stručni ispit polaže se pred komisijom koju imenuje ministar.

(3) Rješenjem ministra o imenovanju članova komisije utvrđuje se i naknada za rad komisije.

(4) Troškove za polaganje stručnog ispita snosi podnosilac zahtjeva, koji čine prihod budžeta Republike.

(5) Ministar rješenjem utvrđuje visinu troškova polaganja stručnog ispita.

Član 88

(1) Zdravstveni radnik i zdravstveni saradnik obavezni su da stalno prate savremena dostignuća u medicini i da se usavršavaju u svom radu.

(2) Zdravstvena ustanova je obavezna da obezbijedi kontinuirano usavršavanje zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika.

Član 89

(1) Specijalizacija zdravstvenog radnika i zdravstvenog saradnika sa visokim obrazovanjem je poseban vid stručnog usavršavanja koji se organizuje u cilju osposobljavanja za obavljanje specijalističkih poslova u određenoj oblasti zdravstvene zaštite.

(2) Supspecijalizacija zdravstvenog radnika i zdravstvenog saradnika sa položenim specijalističkim ispitom je poseban vid stručnog usavršavanja koji se organizuje u cilju osposobljavanja za obavljanje supspecijalističkih poslova u određenoj oblasti zdravstvene zaštite.

Član 90

(1) Institut, najkasnije do 30. juna tekuće godine za narednu godinu, dostavlja Ministarstvu analizu o potrebi za specijalizacijama i/ili supspecijalizacijama u Republici.

(2) Medicinski fakultet Univerziteta u Banjoj Luci i Medicinski fakultet u Foči, Univerziteta u Istočnom Sarajevu, najkasnije do 30. juna tekuće godine za narednu godinu, dostavljaju Ministarstvu analizu o raspoloživim kapacitetima svih katedri za obavljanje specijalizacije i/ ili supspecijalizacije.

(3) Zdravstvena ustanova, visokoškolska ustanova zdravstvene struke ili pravno lice koje obavlja zdravstvenu ili farmaceutsku djelatnost, najkasnije do 30. juna tekuće godine za narednu godinu, dostavlja Ministarstvu analizu o potrebi za specijalizacijama i/ili supspecijalizacijama.

(4) Ministar, najkasnije do 31. decembra tekuće godine za narednu godinu donosi godišnji plan specijalizacija i supspecijalizacija za Republiku, a na osnovu analiza iz st. 1, 2. i 3. ovog člana.

(5) Godišnji plan specijalizacija i/ili supspecijalizacija iz stava 4. ovog člana objavljuje se u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

(6) Zdravstvena ustanova, visokoškolska ustanova zdravstvene struke ili pravno lice koje obavlja zdravstvenu ili farmaceutsku djelatnost, na osnovu objavljenog godišnjeg plana iz stava 5. ovog člana vrši izbor kandidata za specijalizaciju i/ili supspecijalizaciju, do 31. marta tekuće godine putem javnog konkursa, koji se objavljuje u sredstvima javnog informisanja.

(7) Ministar, do 30. juna tekuće godine, donosi rješenje o odobravanju specijalizacije i supspecijalizacije za izabranog kandidata na osnovu pisanog zahtjeva zdravstvene ustanove, visokoškolske ustanove zdravstvene struke ili pravnog lica koje obavlja zdravstvenu ili farmaceutsku djelatnost.

(8) Rješenje ministra iz stava 7. ovog člana konačno je i protiv njega nije dozvoljena žalba, ali se može pokrenuti upravni spor.

(9) Ministar donosi Pravilnik o specijalizacijama i supspecijalizacijama zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika.

(10) Ministar pravilnikom iz stava 9. ovog člana propisuje vrste, trajanje, program, uslove za dobijanje specijalizacije ili supspecijalizacije, mentorstvo, obrazac indeksa, način obavljanja staža, prestanak i prekid obavljanja staža, postupak polaganja ispita i obrazac diplome o položenom ispitu.

Član 90a

(1) Kandidat kome je odobrena specijalizacija ili supspecijalizacija upisuje se na medicinski fakultet u tekućoj školskoj godini.

(2) Kandidat iz stava 1. ovog člana, od dana upisa na medicinski fakultet, započinje specijalistički ili supspecijalistički staž.

(3) Specijalistički ili supspecijalistički staž obavlja se na medicinskom fakultetu i zdravstvenoj ustanovi u skladu sa programom specijalizacije ili supspecijalizacije.

(4) Ministar donosi rješenje kojim se ovlašćuje zdravstvena ustanova u kojoj se obavlja specijalistički ili supspecijalistički staž iz stava 3. ovog člana.

(5) Specijalistički ili supspecijalistički staž obavlja se u kontinuitetu u ukupnom trajanju specijalizacije ili supspecijalizacije.

(6) Ministar donosi rješenje o prestanku i prekidu specijalističkog ili supspecijalističkog staža.

(7) Ministar rješenjem može odobriti obavljanje specijalističkog ili supspecijalističkog staža u inostranstvu.

(8) Troškove obavljanja specijalističkog ili suspecijalističkog staža snosi podnosilac zahtjeva.

(9) Rješenja ministra iz st. 4, 6. i 7. ovog člana konačna su i protiv istih nije dozvoljena žalba, ali se može pokrenuti upravni spor.

Član 91

Zdravstveni radnik koji ima visoko obrazovanje može specijalizovati i supspecijalizovati iz oblasti medicinskih i zdravstvenih nauka.

Član 92

Zdravstveni saradnik koji ima visoko obrazovanje može specijalizovati i supspecijalizovati iz naučne oblasti koja je vezana za zdravstvene nauke.

Član 93

(1) Zdravstvena ustanova, medicinski fakultet u sastavu univerziteta ili pravno lice koje obavlja zdravstvenu i farmaceutsku djelatnost, za svog zdravstvenog radnika, odnosno zdravstvenog saradnika, nakon završetka specijalističkog ili supspecijalističkog staža, podnosi prijavu Ministarstvu za polaganje specijalističkog ili supspecijalističkog ispita.

(2) Specijalistički ili supspecijalistički ispit polaže se pred komisijom koja ima najmanje tri člana.

(3) Ministar rješenjem imenuje komisiju iz stava 2. ovog člana sa liste stručnjaka, koju predlaže medicinski fakultet iz redova priznatih stručnjaka određenih specijalnosti, prvenstveno iz redova nastavnika u naučnonastavnom zvanju redovnog profesora, vanrednog profesora ili docenta.

(4) Medicinski fakultet, za svaku kalendarsku godinu, najkasnije do 31. decembra tekuće godine dostavlja Ministarstvu listu stručnjaka iz stava 3. ovog člana.

(5) Troškove polaganja specijalističkog ili supspecijalističkog ispita snosi podnosilac zahtjeva, koji čini prihod budžeta Republike.

Član 94

(1) Kontinuirana edukacija je poseban vid stručnog usavršavanja zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika, koja se organizuje radi sticanja znanja i vještina u cilju praćenja i primjene savremenih naučnih dostignuća.

(2) Kontinuiranu edukaciju mogu organizovati zdravstvene ustanove, visokoškolske ustanove zdravstvene struke i udruženja iz oblasti zdravstva, a prema planu kontinuirane edukacije koji se donosi krajem tekuće godine za narednu godinu.

(3) Ministar pravilnikom propisuje vrste, program i trajanje kontinuirane edukacije.

Član 94a

(1) Dodatna edukacija je organizovan oblik teorijskog i stručnopraktičnog osposobljavanja zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika iz različitih oblasti medicine.

(2) Dodatna edukacija iz stava 1. ovog člana sprovodi se u skladu sa propisima kojima se uređuje oblast obrazovanja odraslih.

Član 95

(1) Zdravstveni radnik i zdravstveni saradnik koji je stekao specijalizaciju i supspecijalizaciju u drugim zemljama može obavljati zdravstvenu djelatnost specijaliste i supspecijaliste ako mu je diploma o položenom specijalističkom, odnosno supspecijalističkom ispitu nostrifikovana i ispunjava uslove propisane ovim zakonom.

(2) Ministar rješenjem imenuje članove komisije za nostrifikaciju diplome o položenom specijalističkom, odnosno supspecijalističkom ispitu i utvrđuje naknadu za rad komisije.

(3) Ministar rješenjem utvrđuje visinu troškova za nostrifikaciju diplome o položenom specijalističkom, odnosno supspecijalističkom ispitu.

(4) Troškove nostrifikacije diplome specijalističkog i supspecijalističkog ispita snosi podnosilac zahtjeva, koji čine prihod budžeta Republike.

(5) Ministar pravilnikom propisuje postupak nostrifikacije diplome iz stava 1. ovog člana.

Član 96

(1) Zdravstvenom radniku sa visokim obrazovanjem može se dodijeliti naziv primarijus.

(2) Ministar pravilnikom propisuje uslove i postupak za dodjelu naziva primarijus.

XI – SERTIFIKACIJA I AKREDITACIJA ZDRAVSTVENIH USTANOVA

Član 97

(1) Sertifikacija u smislu ovog zakona je propisan postupak kojim se ocjenjuje i potvrđuje da zdravstvena ustanova ili dio zdravstvene ustanove zadovoljava unaprijed definisane i objavljene standarde sigurnosti u procesu pružanja zdravstvene zaštite.

(2) Sertifikacija je obavezna za sve zdravstvene ustanove i vrši se svakih sedam godina po unaprijed definisanom i objavljenom programu.

(3) Sertifikacione standarde razvija i revidira Agencija za sertifikaciju, akreditaciju i unapređenje kvaliteta zdravstvene zaštite Republike Srpske (u daljem tekstu: Agencija).

(4) Ministar, na prijedlog Agencije, donosi Program sertifikacije zdravstvenih ustanova (u daljem tekstu: Program).

(5) Ministar, na prijedlog Agencije, donosi standarde za sertifikaciju zdravstvenih ustanova.

Član 98

(1) Agencija sprovodi postupak sertifikacije zdravstvene ustanove, putem tima ocjenjivača obučenih od strane Agencije.

(2) Zdravstvena ustanova za koju Agencija utvrdi da ispunjava unaprijed utvrđene i objavljene standarde za sertifikaciju stiče status sertifikovane ustanove.

(3) Ministar, na osnovu izvještaja Agencije, rješenjem potvrđuje sertifikaciju zdravstvene ustanove.

(4) Ministar pravilnikom propisuje postupak za sertifikaciju zdravstvenih ustanova i sadržaj Registra sertifikovanih ustanova.

Član 99

(1) Rješenje iz člana 98. stav 3. podliježe reviziji poslije isteka roka od sedam godina od dana dostavljanja istog.

(2) Po isteku roka iz stava 1. ovoga člana, postupak sertifikacije se ponavlja prema usvojenom programu.

(3) Agencija vodi Registar sertifikovanih ustanova i isti objavljuje na internet stranici Agencije.

Član 100

(1) Akreditacija u smislu ovog zakona je postupak kojim se ocjenjuje i potvrđuje da zdravstvena ustanova ili dio zdravstvene ustanove zadovoljava unaprijed definisane i objavljene akreditacione standarde.

(2) Akreditacija je dobrovoljna i vrši se na zahtjev zdravstvene ustanove.

(3) Akreditacione standarde razvijaju i revidiraju strukovna udruženja zdravstvenih radnika i zdravstvenih saradnika, te predstavnici zdravstvenih ustanova u saradnji sa Agencijom.

(4) Ministar, na prijedlog Agencije, donosi akreditacione standarde.

Član 101

(1) Zahtjev za sticanje akreditacije zdravstvena ustanova podnosi Agenciji.

(2) Agencija sprovodi postupak akreditacije zdravstvene ustanove.

(3) Akreditaciju stiče zdravstvena ustanova za koju Agencija utvrdi da ispunjava utvrđene standarde za određenu oblast zdravstvene zaštite.

(4) Agencija izdaje potvrdu o akreditaciji zdravstvene ustanove.

(5) Ministar pravilnikom propisuje postupak za akreditaciju zdravstvene ustanove.

Član 102

(1) Potvrda iz člana 101. stav 4. ovog zakona može da se odnosi na:

a) zdravstvenu ustanovu i

b) organizacionu jedinicu zdravstvene ustanove.

(2) Potvrda se izdaje na određeni vremenski period, a najduže do pet godina.

(3) Po isteku perioda iz stava 2. ovoga člana postupak akreditacije može se ponoviti na zahtjev zdravstvene ustanove.

(4) Agencija vodi Registar akreditovanih ustanova i isti objavljuje na internet stranici Agencije.

Član 103

(1) Agencija je javna ustanova koju osniva Republika.

(2) Osnivanje, organizacija i organi upravljanja Agencije uređuju se u skladu sa zakonom koji uređuje sistem javnih službi.

Član 104

(1) Sredstva potrebna za finansiranje rada Agencije ostvaruju se:

a) iz budžeta Republike,

b) pružanjem usluga zdravstvenim ustanovama iz oblasti akreditacije i unapređenja kvaliteta u zdravstvu i

v) drugih izvora.

Član 105

(1) Zdravstvena ustanova je obavezna uspostaviti, razvijati i održavati unutrašnji sistem stalnog poboljšanja kvaliteta i sigurnosti zdravstvenih usluga.

(2) Za realizaciju obaveza iz stava 1. ovog člana, zdravstvena ustanova iz čl. 55, 60, 60a, 60b, 63, 64, 65, 66, 67, 67a. i 68. ovog zakona obavezna je uspostaviti organizacionu jedinicu ili odrediti lice za kontinuirano unapređenje kvaliteta i sigurnosti zdravstvenih usluga.

(3) Agencija prati i vrednuje indikatore kvaliteta zdravstvene zaštite i pruža stručnu podršku zdravstvenim ustanovama u praćenju i unapređenju kvaliteta zdravstvene zaštite.

(4) Ministar pravilnikom propisuje indikatore kvaliteta, način praćenja i evaluacije kvaliteta i sigurnosti zdravstvene zaštite u zdravstvenim ustanovama.

Član 106

(1) Referentni centar može biti zdravstvena ustanova ili dio zdravstvene ustanove koja obavlja zdravstvenu djelatnost u skladu sa standardima, primjenjuje najnovija medicinska dostignuća u prevenciji, dijagnostici, terapiji i rehabilitaciji i koja se inovativnim pristupom i priznatim rezultatima izdvaja od drugih ustanova iste djelatnosti.

(2) Ministar uz pribavljeno mišljenje zdravstvenih komora ili udruženja zdravstvenih radnika, a na prijedlog Savjeta, donosi rješenje kojim se određuje referentni centar.

(3) Naziv referentni centar dodjeljuje se na period od pet godina.

(4) Rješenje o određivanju referentnog centra iz stava 2. ovog člana objavljuje se u ‘Službenom glasniku Republike Srpske’.

XII – POSEBNE ODREDBE

Član 107

U privatnim zdravstvenim ustanovama ne mogu se pružati zdravstvene usluge iz sljedećih oblasti:

a) transplantacije,

b) transfuzijske medicine,

v) sudske medicine,

g) socijalne medicine,

d) higijene,

đ) epidemiologije,

e) hitne medicinske pomoći,

ž) obdukcije i utvrđivanja uzroka smrti,

z) forenzičke psihijatrije,

i) citogenetike, osim uzimanja uzoraka i

j) mikrobiologije, osim uzimanja uzoraka.

Član 108

(1) Organi, tkiva i ćelije, kao dijelovi ljudskog tijela, mogu se uzimati i presađivati (transplantacija) drugim licima ako je to medicinski opravdano i ako su ispunjeni uslovi propisani zakonom.

(2) Način, postupak i uslovi za uzimanje i presađivanje organa, tkiva i ćelija, kao dijelova ljudskog tijela, odnosno liječenje neplodnosti postupcima biomedicinski potpomognute oplodnje utvrđuju se posebnim zakonom.

Član 109

(1) Visokoškolska ustanova zdravstvene struke može preuzimati tijela, organe i tkiva umrlih i identifikovanih lica radi izvođenja praktične nastave:

a) ako je umrlo lice za života, u pisanom obliku, zavještalo svoje tijelo u svrhu izvođenja praktične nastave i

b) uz saglasnost porodice.

(2) Zavještanje, u smislu stava 1. tačka a) ovog člana, predstavlja izjava o zavještanju tijela, koja je ovjerena u sudu i u kojoj je naveden izvršilac zavještanja.

Član 110

(1) Visokoškolska ustanova zdravstvene struke neće preuzimati tijelo lica umrlog od zarazne bolesti, kao i tijelo na kome su nastupile izražene postmortalne promjene koje onemogućavaju fiksiranje, odnosno balsamovanje.

(2) Visokoškolska ustanova zdravstvene struke obavezuje se da sa tijelom umrlog lica postupa dostojanstveno, da ga koristi isključivo radi izvođenja praktične nastave, te da će ga nakon završetka nastave sahraniti o sopstvenom trošku.

(3) Ministar pravilnikom propisuje postupanje sa tijelom umrlog lica radi izvođenja praktične nastave.

Član 111

(1) Za svako umrlo lice utvrđuje se vrijeme i uzrok smrti.

(2) Vrijeme i uzrok smrti utvrđuju se pregledom umrlog, obdukcijom ili pregledom medicinske dokumentacije.

Član 112

(1) Za lice umrlo u zdravstvenoj ustanovi uzrok smrti utvrđuje nadležni doktor medicine te ustanove.

(2) Za lice umrlo izvan zdravstvene ustanove uzrok smrti utvrđuje doktor medicine kojeg je odredila lokalna samouprava.

(3) Za lice iz stava 2. ovog člana uzrok smrti utvrđuje se najkasnije u roku od 12 časova po prijemu prijave smrti.

(4) Posmrtni ostaci lica umrlog u toku sanitetskog prevoza iz jedne u drugu zdravstvenu ustanovu predaju se u prvoj lokalnoj samoupravi koja ima organizovanu mrtvačnicu, o čemu se pribavlja pismena potvrda od odgovornog lica lokalne samouprave, a o postupku se izvještava direktor zdravstvene ustanove iz koje je pacijent upućen.

(5) Ministar pravilnikom propisuje postupak utvrđivanja smrti lica.

Član 113

(1) U slučaju da doktor medicine koji utvrđuje uzrok smrti lica ustanovi ili posumnja da je smrt nastupila od zarazne bolesti, obavezan je o tome obavijestiti nadležnog zdravstveno-sanitarnog inspektora, a o nasilnoj smrti obavezan je obavijestiti nadležni organ za unutrašnje poslove.

(2) U slučaju da doktor medicine iz člana 112. stav 2. ne može utvrditi tačan uzrok smrti, obavezan je zatražiti obdukciju kod nadležne ustanove.

Član 114

(1) Nadležni organ lokalne samouprave određuje potreban broj doktora medicine za utvrđivanje uzroka i vremena smrti za lica umrla van zdravstvene ustanove.

(2) Lokalna samouprava obezbjeđuje sredstva iz svog budžeta za rad doktora medicine iz stava 1. ovog člana.

Član 115

(1) Radi utvrđivanja uzroka smrti, obavlja se obdukcija tijela umrlog lica.

(2) Obdukcija se obavezno obavlja:

a) kada postoji sumnja ili je očito da je smrt prouzrokovana krivičnim djelom ili je u vezi s izvršenjem krivičnog djela,

b) kada je lice umrlo u zdravstvenoj ustanovi, a nije utvrđen uzrok smrti,

v) kada to zahtijevaju epidemiološki i sanitarni razlozi,

g) na zahtjev člana uže porodice umrlog lica,

d) na zahtjev nadležnog istražnog organa i

đ) na zahtjev doktora medicine koji utvrđuje uzrok smrti.

(3) Troškove obdukcije iz stava 2. ovog člana snosi:

a) pod t. a) i d) nadležno ministarstvo,

b) pod tačkom b) zdravstvena ustanova,

v) pod t. v) i đ) lokalna samouprava i

g) pod tačkom g) podnosilac zahtjeva.

(4) Direktor zdravstvene ustanove u kojoj je nastupila smrt lica, na prijedlog rukovodioca organizacione jedinice, podnosi zahtjev za obdukciju.

(5) Ministar pravilnikom propisuje postupak obavljanja obdukcije.

Član 116

(1) Nakon što je smrt utvrđena, umrlo lice se preuzima iz zdravstvene ustanove po isteku osam časova od utvrđivanja smrti.

(2) Preuzimanje i sahranjivanje umrlog lica obavlja se u skladu sa zakonom koji uređuje oblast komunalne djelatnosti, groblja i pogrebne djelatnosti.

(3) Izuzetno od stava 1. ovog člana, na osnovu rješenja zdravstvenog inspektora ili naredbe tužioca ili sudije za prethodni postupak, preuzimanje i sahrana se može obaviti prije ili poslije utvrđenog roka.

Član 117

Zdravstvena ustanova je obavezna uspostaviti sistem upravljanja medicinskim otpadom u skladu sa propisima kojima se uređuje oblast upravljanja otpadom.

Član 118

Zdravstvenu komoru osnivaju zdravstveni radnici, u skladu sa zakonom.

Član 119

(1) Pod zdravstvenim tehnologijama u smislu ovog zakona podrazumijevaju se proizvodi za zdravlje koje je proizvela industrija za opštu upotrebu, tehnika, oprema, hemijske i biološke supstance koje su posebno proizvedene za upotrebu u zdravstvenom sektoru.

(2) Zdravstvene tehnologije podrazumijevaju i sve zdravstvene metode i postupke koji se mogu koristiti u cilju unapređivanja zdravlja ljudi, u prevenciji, dijagnostici i liječenju bolesti i povreda i rehabilitaciji, a obuhvataju sve bezbjedne, kvalitetne, efikasne i efektivne lijekove, medicinska sredstva i medicinske procedure.

(3) Ministar pravilnikom propisuje uvođenje i upravljanje zdravstvenim tehnologijama, kao i uspostavljanje i održavanje baze podataka.

Član 120

(1) Prije nabavke medicinske opreme kojom se uvodi nova zdravstvena tehnologija, zdravstvena ustanova je obavezna da prethodno pribavi saglasnost Ministarstva.

(2) Pod novom zdravstvenom tehnologijom, u smislu ovog zakona, podrazumijeva se zdravstvena tehnologija koja se po prvi put uvodi za korišćenje u zdravstvenoj ustanovi.

Član 120a

(1) Radi planiranja, efikasnog upravljanja sistemom zdravstvene zaštite, pristupa i efikasnosti pružanja zdravstvenih usluga i poboljšanja kvaliteta, kao i prikupljanja i obrade podataka u vezi sa zdravstvenim stanjem stanovništva i funkcionisanjem zdravstvene službe, odnosno prikupljanja i obrade zdravstvenih informacija, organizuje se i razvija integrisani zdravstveni informacioni sistem u Republici.

(2) Program rada, razvoja i organizacije integrisanog zdravstvenog informacionog sistema iz stava 1. ovog člana donosi ministar na prijedlog Fonda.

(3) Fond obezbjeđuje sredstva za finansiranje i organizovanje integrisanog zdravstvenog informacionog sistema.

Član 121

(1) Alternativna medicina, u smislu ovog zakona, obuhvata tradicionalne i alternativne metode i postupke dijagnostike, liječenja i rehabilitacije (u daljem tekstu: alternativna medicina), koji blagotvorno utiču ili koji bi mogli blagotvorno uticati na čovjekovo zdravlje ili njegovo zdravstveno stanje i koji u skladu sa važećom medicinskom doktrinom nisu obuhvaćeni zdravstvenim uslugama.

(2) Ministar pravilnikom propisuje metode, postupke i davanje saglasnosti za obavljanje alternativne medicine iz stava 1. ovog člana u zdravstvenim ustanovama.

Član 122

Zdravstvena ustanova je obavezna da vodi medicinsku dokumentaciju i dostavlja individualne, zbirne i periodične izvještaje u skladu sa posebnim zakonom.

Član 123

(1) Pravnom i fizičkom licu je zabranjeno reklamiranje obavljanja zdravstvene djelatnosti.

(2) Ministar pravilnikom propisuje način i sadržaj oglašavanja zdravstvene ustanove.

XIII – FINANSIRANjE ZDRAVSTVENE USTANOVE

Član 124

Zdravstvena ustanova može ostvariti finansijska sredstva od:

a) Fonda,

b) budžeta Republike i lokalne samouprave,

v) osiguravajućih organizacija,

d) korisnika zdravstvene zaštite,

đ) nastavne i naučnoistraživačke djelatnosti i

e) drugih izvora.

Član 125

(1) Fond ugovara pružanje zdravstvenih usluga sa zdravstvenim ustanovama na osnovu zdravstvenog stanja stanovništva, broja i starosne strukture stanovništva, stepena urbanizacije, razvijenosti i saobraćajne povezanosti pojedinih područja, jednake dostupnosti zdravstvene zaštite, potrebnog obima zdravstvenih usluga i ekonomskih mogućnosti.

(2) Fond dostavlja Ministarstvu na saglasnost plan ugovaranja po nivoima zdravstvene zaštite za osigurana lica.

XIV – NADZOR

Član 126

Nadzor nad sprovođenjem Zakona obuhvata aktivnost kojom se utvrđuje da li zdravstvena ustanova, zdravstveni radnik i zdravstveni saradnik koji obavljaju zdravstvenu djelatnost rade u skladu sa propisima, dostignućima savremene medicine i drugih nauka i da li za takav rad postoje odgovarajući uslovi.

Član 127

Nadzor nad radom zdravstvenih ustanova obuhvata:

a) unutrašnji nadzor,

b) stručni nadzor,

v) nadzor nad zakonitošću rada i akata i

g) inspekcijski nadzor.

Član 128

(1) Zdravstvena ustanova obavezno sprovodi unutrašnji nadzor.

(2) Zdravstvena ustanova propisuje način obavljanja unutrašnjeg nadzora opštim aktom.

Član 129

Poseban oblik unutrašnjeg nadzora iz člana 128. ovog zakona ostvaruje se putem jedinice ili lica određenog za kontinuirano unapređenje kvaliteta i sigurnosti zdravstvenih usluga u zdravstvenoj ustanovi iz čl. 55, 60, 60a, 60b, 63, 64, 65, 66, 67, 67a. i 68. ovog zakona.

Član 130

(1) Stručni nadzor obavlja se redovno i vanredno.

(2) Zahtjev za vanredni stručni nadzor može postaviti Fond, nadležna zdravstvena komora, zdravstveni inspektor, zaposleni u zdravstvenoj ustanovi i građanin koji nije zadovoljan dobijenom zdravstvenom uslugom i njegova porodica.

(3) Ministar cijeni opravdanost zahtjeva i odlučuje o vanrednom stručnom nadzoru.

Član 131

(1) Ministarstvo obavlja stručni nadzor preko komisija ili pojedinaca sa liste eksperata.

(2) Ministar rješenjem imenuje listu eksperata za obavljanje stručnog nadzora.

(3) Po obavljenom stručnom nadzoru, pojedinac ili komisija podnosi izvještaj o nađenom stanju i predlaže mjere koje treba preduzeti ako takvo stanje nije zadovoljavajuće.

(4) Ministar donosi rješenje sa rokom za sprovođenje mjera iz stava 1. ovog člana.

(5) Ministar može privremeno zabraniti rad zdravstvene ustanove, odnosno dijela zdravstvene ustanove ukoliko u predviđenom roku ne sprovede naložene mjere.

Član 132

U vanrednom stručnom nadzoru ne mogu učestvovati lica sa nižim stručnim zvanjem od najvišeg stručnog zvanja koje ima zaposleni u čijoj se organizacionoj jedinici vrši vanredni stručni nadzor.

Član 133

Nadzor nad zakonitošću rada i akata zdravstvene ustanove obavlja Ministarstvo preko komisija koje imenuje ministar iz reda državnih službenika, u skladu sa zakonom.

Član 134

Inspekcijski nadzor u obavljanju zdravstvene djelatnosti vrši se u skladu sa zakonom koji uređuje oblast inspekcija u Republici Srpskoj.

Član 134a

Pored prava i dužnosti propisanih zakonom koji uređuje oblast inspekcije u Republici Srpskoj, zdravstveni inspektor je ovlašćen da preduzima sljedeće mjere:

a) zabrani obavljanje zdravstvene djelatnosti bez rješenja o upisu u sudski registar,

b) zabrani rad zdravstvene ustanove koja ne ispunjava uslove u pogledu kadra, prostora i opreme, u vrijeme izvršenja inspekcijskog nadzora,

v) zabrani obavljanje zdravstvene djelatnosti koja nije odobrena ovim zakonom, odnosno rješenjem ministra,

g) zabrani angažovanje zdravstvenog radnika, odnosno saradnika iz druge zdravstvene ustanove bez saglasnosti direktora te ustanove,

d) zabrani privatnoj zdravstvenoj ustanovi izvođenje ogleda suprotno ovom zakonu i zakonu koji uređuje oblast usluga,

đ) zabrani pružanje usluga alternativne medicine ako nije pribavljena saglasnost ministra,

e) zabrani rad zdravstvenom radniku, odnosno saradniku koji nema položen stručni ispit, važeću licencu i druge dokaze o stručnoj osposobljenosti za poslove koje obavlja,

ž) zabrani reklamiranje obavljanja zdravstvene djelatnosti,

z) zabrani izvođenje određenih tretmana i ogleda bez pisanog pristanka pacijenta, odnosno njegovog roditelja, staraoca ili zakonskog zastupnika,

i) naloži direktoru zdravstvene ustanove da podnese zahtjev nadležnoj komori za utvrđivanje stručne greške,

j ) naloži organizovanje etičkog odbora u ustanovi iz člana 77. stav 3. ovog zakona,

k) naloži zdravstvenoj ustanovi iz člana 79. stav 1. ovog zakona da obezbijedi zdravstvenu zaštitu 24 časa dnevno,

l) naloži obavljanje obdukcije u skladu sa članom 115. stav 2. t. b), v), g) i đ) ovog zakona,

lj) naloži donošenje akta o unutrašnjem nadzoru i sprovođenje unutrašnjeg nadzora,

m) zabrani rad zdravstvene ustanove ili pružanje određenih zdravstvenih usluga ako se u ostavljenom roku ne izvrši rješenje inspektora kojim je naređeno otklanjanje nedostataka i nepravilnosti,

n) zabrani sprovođenje drugih radnji suprotno ovom zakonu i propisima donesenim na osnovu njega,

nj) naloži sprovođenje drugih mjera propisanih ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu njega.

XV – STRUČNE KOMISIJE MINISTARSTVA

Član 135

(1) Etički komitet prati pružanje i sprovođenje zdravstvene zaštite na načelima profesionalne etike i deontologije.

(2) Ministar, uz mišljenje zdravstvenih komora, imenuje predsjednika i članove Etičkog komiteta, uz zastupljenost oba pola.

(3) Ministar, uz mišljenje zdravstvene komore, razrješava predsjednika i članove Etičkog komiteta.

(4) Etički komitet ima pet članova koji se biraju iz reda istaknutih stručnjaka koji imaju značajne rezultate u radu i doprinos u oblasti zdravstvene zaštite, profesionalne etike zdravstvenih radnika i humanističkih nauka.

(5) Mandat članova Etičkog komiteta traje četiri godine.

(6) Etički komitet donosi poslovnik o radu.

(7) Sredstva za rad Etičkog komiteta obezbjeđuju se u budžetu Ministarstva.

Član 136

Nadležnosti Etičkog komiteta su:

a) prati primjenu načela profesionalne etike i deontologije zdravstvenih radnika u obavljanju zdravstvene djelatnosti na teritoriji Republike,

b) koordinira rad etičkih odbora u zdravstvenim ustanovama,

v) prati sprovođenje naučnih istraživanja i kliničkih ispitivanja lijekova i medicinskih sredstava u zdravstvenim ustanovama na teritoriji Republike,

g) daje mišljenje o spornim pitanjima koja su od značaja za sprovođenje naučnih istraživanja, ogleda, kao i kliničkih ispitivanja lijekova i medicinskih sredstava u zdravstvenim ustanovama u Republici,

d) prati sprovođenje odluka i razmatra stručna pitanja u vezi sa postupkom uzimanja dijelova ljudskog tijela u medicinske i naučno-nastavne svrhe u zdravstvenim ustanovama na teritoriji Republike, u skladu sa zakonom,

đ) prati sprovođenje odluka i razmatra stručna pitanja u vezi sa primjenom mjera za liječenje neplodnosti postupcima biomedicinski potpomognutim oplođenjem u zdravstvenim ustanovama na teritoriji Republike, u skladu sa zakonom,

e) podnosi godišnji izvještaj ministru o sprovođenju naučnih istraživanja i kliničkih istraživanja lijekova i medicinskih sredstava u zdravstvenim ustanovama na teritoriji Republike, kao i o uočenim problemima, nedostacima i primjedbama na rad etičkih odbora u zdravstvenim ustanovama i

ž) razmatra i druga pitanja profesionalne etike i deontologije u sprovođenju zdravstvene zaštite.

Član 137

(1) Ministar može imenovati komisiju za pojedinu oblast zdravstvene djelatnosti radi izrade i usklađivanja stručnih prijedloga.

(2) Članovi komisije su istaknuti stručnjaci koji imaju značajan doprinos u radu i razvoju određene oblasti zdravstvenog sistema Republike.

(3) Komisija može biti stalna ili povremena.

(4) Mandat članova stalne komisije traje četiri godine.

(5) Stalna komisija donosi poslovnik o radu.

(6) Sredstva za rad komisije iz stava 3. ovog člana obezbjeđuju se u budžetu Ministarstva.

XVI – KAZNENE ODREDBE

Član 138

(1) Novčanom kaznom od 10.000 KM do 100.000 KM kazniće se pravno lice za prekršaj ako:

a) ne izvrši obaveze obezbjeđenja zdravstvene zaštite zaposlenih (član 10.),

b) povrijedi ljudska prava i vrijednosti u ostvarivanju zdravstvene zaštite (član 17.),

v) uskrati stranom državljaninu ili licu bez državljanstva zdravstvenu zaštitu (član 18.),

g) uskrati građaninu pristup uslugama u postupku korišćenja zdravstvene zaštite (član 19.),

d) uskrati građaninu uvid u listu čekanja (član 19.), đ) uskrati građaninu slobodan izbor zdravstvene ustanove (član 20.),

e) uskrati informaciju pacijentu u vezi sa njegovim zdravljem (član 22.),

ž) uskrati informaciju o troškovima liječenja (član 22.),

z) uskrati ili obavi medicinski tretman suprotno propisanom (član 24.),

i) obavi medicinski tretman bez saglasnosti (član 25.),

j) obavi medicinski tretman suprotno volji pacijenta (član 26.),

k) obavi medicinski ogled bez pristanka pacijenta (član 28.),

l) obavi ogled u zdravstvenoj ustanovi u privatnom vlasništvu (član 28.),

lj) ugrozi privatnost i povjerljivost ličnih informacija (član 29.),

m) ugrozi privatnost tokom pružanja zdravstvenih usluga (član 30.),

n) ne podnese zahtjev za utvrđivanje stručne greške (član 32.),

nj) uskrati uvid u medicinsku dokumentaciju (član 33.),

o) obavlja zdravstvenu djelatnost suprotno propisanim uslovima (član 45.),

p) ne pribavi mišljenje Ministarstva za izgradnju objekta i nabavku medicinske opreme (član 48.), r) ne formira etički odbor (član 77.), s) ne obezbijedi zdravstvenu zaštitu u toku 24 časa (član 79.),

t) primi na rad zdravstvenog radnika ili zdravstvenog saradnika bez saglasnosti ustanove u kojoj je zaposlen sa punim radnim vremenom (član 80.),

ć) obavlja zdravstvenu djelatnost suprotno propisanim uslovima (član 84.),

u) obavlja zdravstvenu djelatnost suprotno propisanim uslovima (član 85.),

f) obavlja specijalističku zdravstvenu djelatnost suprotno propisanim uslovima (član 95.),

h) obavlja djelatnost bez rješenja o sertifikaciji (član 98.),

c) ne uspostavi unutrašnji sistem stalnog poboljšanja kvaliteta i sigurnosti zdravstvenih usluga (član 105.),

č) pruža zdravstvene usluge suprotno propisanom (član 107.),

dž) ustupi tijelo umrlog radi izvođenja praktične nastave suprotno propisanom (čl. 108. i 109.),

š) preuzme tijela lica suprotno propisanom (član 110.),

aa) ne utvrdi vrijeme i uzrok smrti (član 111.),

ab) utvrdi smrt suprotno propisanom načinu i postupku (član 112.),

av) ne obavijesti nadležni organ ili ne zatraži obdukciju radi utvrđivanja tačnog uzroka smrti (član 113.),

ag) ne izvrši obdukciju ili ne podnese zahtjev za obdukciju (član 115.),

ad) vrši obdukciju suprotno propisanom postupku (član 115.),

ađ) dozvoli preuzimanje tijela ili prevoz posmrtnih ostataka licima koja nisu registrovana za obavljanje pogrebne djelatnosti ili bez saglasnosti člana porodice ili ovlašćenog lica (član 116.),

ae) ne uspostavi sistem upravljanja medicinskim otpadom (član 117.),

až) ne pribavi saglasnost Ministarstva za upotrebu nove zdravstvene tehnologije (član 120.),

az) uvede metod ili postupak alternativne medicine bez saglasnosti Ministarstva (član 121.),

ai) ne vodi medicinsku dokumentaciju ili evidenciju ili ne dostavlja individualne, zbirne i periodične izvještaje (član 122.),

aj) naruči ili reklamira obavljanje zdravstvene djelatnosti suprotno propisima (član 123.),

ak) ne donese opšti akt o unutrašnjem nadzoru (član 128.),

al) ne formira jedinicu ili odredi lice za kontinuirano unapređenje kvaliteta i sigurnosti zdravstvenih usluga (član 129),

alj) ne sprovede mjere koje propiše ministar (član 131.) i

am) ne podnese zahtjev za sertifikaciju zdravstvene ustanove (član 145.).

(2) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom u iznosu od 1.000 KM do 20.000 KM.

(3) Za prekršaj iz stava 1. t. b), v), g), d), đ), e), ž), z),i), j), k), l), lj), m), nj), o), t), h), ć), u), f), č), dž), š), aa), ab), av), ag), ad), ađ), az), ai) i aj) kazniće se zdravstveni radnik i zdravstveni saradnik novčanom kaznom u iznosu od 1.000 KM do 10.000 KM.

(4) Za prekršaj iz člana 34. t. g) i d) kazniće se pacijent ili lice u pratnji pacijenta novčanom kaznom u iznosu od 100 KM do 1.000 KM.

(5) Za prekršaj iz stava 1. tačka o) ovog člana pravnom licu može se uz izrečenu novčanu kaznu izreći i zaštitna mjera zabrane obavljanja zdravstvene djelatnosti (član 45).

XVII – PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 139

Zdravstveni radnici i zdravstveni saradnici koji obavljaju poslove zdravstvene zaštite, a koji su po propisima koji su važili do stupanja na snagu ovog zakona ispunjavali uslove u pogledu stepena i vrste stručne spreme, odnosno koji su stručno usavršavanje stekli u obrazovnim ustanovama zdravstvenog usmjerenja, mogu i dalje da obavljaju poslove zdravstvene zaštite.

Član 140

Specijalistički i supspecijalistički staž započet prema propisima koji su važili prije stupanja na snagu ovog zakona obaviće se u skladu sa tim propisima.

Član 141

Do donošenja podzakonskih akata utvrđenim ovim zakonom primjenjivaće se akti koji su važili prije stupanja na snagu ovog zakona ako nisu u suprotnosti sa ovim zakonom.

Član 142

(1) Narodna skupština Republike Srpske će u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti Srednjoročnu strategiju iz člana 4. ovog zakona.

(2) Vlada će u roku od 90 dana od dana usvajanja Strategije donijeti Akcioni plan iz člana 4. ovog zakona.

(3) Vlada će u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti Plan mreže zdravstvenih ustanova.

Član 143

Ministar će u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti pravilnike, programe i planove kojima propisuje:

a) referalni sistem zdravstvene zaštite (član 40.),

b) uslove u pogledu prostora, kadra i opreme za osnivanje zdravstvene ustanove, način utvrđivanja uslova za obavljanje djelatnosti i visinu troškova (član 45.),

v) sadržaj i način vođenja Registra zdravstvenih ustanova (član 46.),

g) kriterijume za kategorizaciju bolnica (član 60.),

d) evidenciju o izvođenju pripravničkog staža (član 86.),

đ) program, postupak i troškove polaganja stručnog ispita (član 87.),

e) plan i program specijalizacija i supspecijalizacija (član 93.),

ž) sprovođenje kontinuirane edukacije (član 94.),

z) postupak nostrifikacije diplome (član 95.),

i) postupak za dodjelu naziva primarijus (član 96.),

j) program sertifikacije zdravstvenih ustanova (član 97.),

k) standarde za sertifikaciju zdravstvenih ustanova (član 97.),

l) postupak za sertifikaciju zdravstvenih ustanova (član 98.),

lj) sadržaj i način vođenja Registra sertifikovanih ustanova (član 98.),

m) akreditacione standarde (član 100.),

n) postupak akreditacije zdravstvenih ustanova (član 101.),

nj) indikatore kvaliteta, način praćenja i evaluaciju kvaliteta i sigurnosti zdravstvene zaštite (član 105.),

o) kriterijume za proglašenje zdravstvene ustanove izvrsnosti (član 106.),

p) postupanje sa tijelom umrlog radi izvođenja praktične nastave (član 110.),

r) postupak utvrđivanja smrti (član 112.), s) postupak obavljanja obdukcije (član 115.), t) postupanje sa tijelom pacijenta umrlog u toku sanitetskog prevoza (član 112.),

ć) uvođenje i upravljanje zdravstvenim tehnologijama (član 119.),

u) primjenu metoda, postupaka i davanja saglasnosti za obavljanje alternativne medicine (član 121.),

f) način i sadržaj oglašavanja zdravstvene ustanove (član 123.) i

h) plan ljudskih resursa za zdravstveni sistem Republike (član 4.).

Član 144

(1) Zdravstvena ustanova će uskladiti svoju organizaciju, rad i opšte akte sa odredbama ovog zakona najkasnije u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

(2) Zdravstvene ustanove koje obavljaju zdravstvenu djelatnost podnijeće zahtjev za sertifikaciju u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

(3) Zdravstvene ustanove koje poslije stupanja na snagu ovog zakona dobiju rješenje iz člana 45. ovog zakona obavezne su podnijeti zahtjev za sertifikaciju u roku od godinu dana od dana pravosnažnosti rješenja.

Član 145

(1) Do potpune implementacije modela porodične medicine na području Republike, poslove porodične medicine iz člana 52. ovog zakona mogu obavljati doktori medicine i doktori drugih specijalnosti najkasnije do 31. decembra 2020. godine.

(2) Doktori medicine iz stava 1. ovog člana obavezni su da završe specijalizaciju iz porodične medicine najkasnije do 31. decembra 2020. godine.

(3) Medicinske sestre – tehničari obavezni su da završe edukaciju iz porodične medicine najkasnije do 31. decembra 2020. godine.

(4) Zdravstvene ustanove u kojima rade zdravstveni radnici iz stava 1. ovog člana podnijeće zahtjev za sertifikaciju najkasnije u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 146

Stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o zdravstvenoj zaštiti (“Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 18/99, 58/01 i 62/02).

Član 147

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

Zakon o zanatsko-preduzetničkoj djelatnosti Republike Srpske

0

ZAKON O ZANATSKO-PREDUZETNIČKOJ DJELATNOSTI REPUBLIKE SRPSKE

(“Sl. glasnik RS”, br. 117/2011, 121/2012, 67/2013, 44/2016 i 84/2019)

I – OSNOVNE ODREDBE

Član 1

Ovim zakonom uređuju se uslovi, početak, načini i prestanak obavljanja zanatsko-preduzetničke djelatnosti, obrazovanje i osposobljavanje preduzetnika (sticanje majstorskog zvanja), organizovanje preduzetnika i vođenje registra preduzetnika.

Član 2

Cilj donošenja ovog zakona je razvoj i unapređivanje preduzetništva, zaštita starih i umjetničkih zanata i domaće radinosti.

Član 2a

Postupak registracije preduzetnika zasniva se na sljedećim načelima:

a) prioriteta, koje podrazumijeva da registracioni organ postupa po urednim pojedinačnim zaprimljenim zahtjevima prema redoslijedu njihovog prijema,

b) jednoobraznosti zahtjeva, koje podrazumijeva da se registracija preduzetnika sprovodi na jedinstvenom obrascu u koji podnosilac upisuje odgovarajuće podatke radi registracije,

v) formalnosti, koje podrazumijeva da registracioni organ donosi akte na osnovu podataka iz zahtjeva i priloženih dokaza, bez ispitivanja tačnosti činjenica iz zahtjeva i vjerodostojnosti priloženih dokaza,

g) javnosti i dostupnosti, koje podrazumijeva da svako, bez dokazivanja pravnog interesa, može ostvariti neposredan uvid u podatke upisane u registre preduzetnika, osim ako javnost i dostupnost nije ograničena posebnim propisom i

d) vremenskog nastanka, koje podrazumijeva da se podaci vode u registru prema vremenu njihovog upisa.

Član 3

(1) Zabranjuje se svaki vid diskriminacije, nasilja i uznemiravanja na osnovu pola, jezika, nacionalne pripadnosti, vjeroispovijesti, socijalnog porijekla, obrazovanja, imovnog stanja, političkog i drugog uvjerenja u postupcima propisanim ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu ovog zakona.

(2) Gramatički izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu za označavanje muškog ili ženskog roda podrazumijevaju oba pola.

Član 4

(1) Poslovima zanatsko-preduzetničke djelatnosti (u daljem tekstu: preduzetnička djelatnost), u smislu ovog zakona, smatra se svaka privredna djelatnost utvrđena važećom klasifikacijom djelatnosti koju fizičko lice obavlja proizvodnjom, prometom i pružanjem usluga na tržištu, radi sticanja dobiti i za čije obavljanje nije potreban drugi oblik organizovanja.

(2) Poseban oblik preduzetničke djelatnosti predstavlja zanatska djelatnost koja obuhvata zanatsku proizvodnju, pružanje zanatskih usluga, kao i stare zanate, umjetničke zanate i domaću radinost.

(3) Zanatska proizvodnja je proizvodnja manjih serija proizvoda uz korišćenje mašina i tehničke opreme na način koji nema obilježja industrijske proizvodnje.

(4) Zanatske usluge obuhvataju popravku i održavanje proizvoda, uređaja, objekata, kao i vršenje ličnih usluga.

(5) Ministar nadležan za privredu (u daljem tekstu: ministar), uz prethodnu saglasnost ministarstva nadležnog za pojedinu preduzetničku djelatnost i pribavljenog mišljenja Zanatsko-preduzetničke komore Republike Srpske, donosi pravilnik o djelatnostima koje se smatraju zanatskom proizvodnjom i zanatskim uslugama.

(6) Smatra se da preduzetnik obavlja zanatsku djelatnost ako jednu od djelatnosti iz stava 5. ovog člana obavlja kao pretežnu djelatnost, odnosno pretežnu djelatnost izdvojene jedinice.

Član 5

(1) Starim zanatima, u smislu ovog zakona, smatraju se djelatnosti izrade i dorade predmeta pretežno ručnim radom, pod uslovima i na način kojim se čuva i odražava izraz tradicionalnog narodnog stvaralaštva, znanja i vještina.

(2) Umjetničkim zanatima, u smislu ovog zakona, smatraju se djelatnosti oblikovanja plemenitih materijala, kamena, metala, tekstila, stakla i drugih materijala, pri čijoj izradi dolazi do izražaja lični ukus i vještina proizvođača po zamisli ili nacrtu stvaraoca ili drugog lica.

(3) Domaća radinost, u smislu ovog zakona, jeste djelatnost izrade, dorade i oplemenjivanja predmeta kod kojih preovladava ručni rad i koji imaju estetsko obilježje narodne umjetnosti.

(4) Radi očuvanja tradicije ministar donosi pravilnik kojim se propisuju djelatnosti koje se smatraju starim i umjetničkim zanatima i domaćom radinosti, način njihovog certifikovanja i vođenje evidencije o izdatim certifikatima.

Član 6

(1) Preduzetnik, u smislu ovog zakona, jeste fizičko lice koje obavlja preduzetničku djelatnost u svoje ime i za svoj račun radi sticanja dobiti, i kao takav upisan je u registar preduzetnika.

(2) Preduzetnik može obavljati jednu ili više djelatnosti od kojih je jedna pretežna, ako ispunjava uslove za njihovo obavljanje.

(3) Preduzetničke djelatnosti određuju se po šifri i nazivu djelatnosti, a prema najnižem hijerarhijskom nivou važeće klasifikacije djelatnosti.

(4) Pretežnu djelatnost prilikom podnošenja zahtjeva za obavljanje preduzetničke djelatnosti određuje preduzetnik.

(5) Pretežna djelatnost je ona djelatnost prema kojoj preduzetnik ostvaruje najveće učešće u ukupnom prihodu.

Član 7

(1) Preduzetnička djelatnost može se obavljati u poslovnom prostoru, stambenom prostoru ili bez poslovnog prostora.

(2) Preduzetnička djelatnost obavlja se u obliku radnje, radionice, kancelarije, biroa, agencije, studija, pansiona, ateljea, salona, laboratorije i slično.

(3) Preduzetnik koji po pravilu posluje u poslovnom prostoru može obavljati djelatnost i van poslovnog prostora, kada je po prirodi same djelatnosti takvo obavljanje moguće ili uobičajeno.

(4) Ministar donosi pravilnik o preduzetničkim djelatnostima za čije obavljanje nije potreban poslovni prostor, po prethodno pribavljenom mišljenju ministarstva nadležnog za pojedinu preduzetničku djelatnost.

(5) Ministar donosi pravilnik o preduzetničkim djelatnostima koje se mogu obavljati u stambenom prostoru, po prethodno pribavljenom mišljenju ministarstva nadležnog za prostorno uređenje i građevinarstvo i ministarstva nadležnog za pojedinu preduzetničku djelatnost.

Član 8

(1) Više fizičkih lica (ortaka) može zajednički obavljati preduzetničku djelatnost.

(2) Odredbe ovog zakona koje se odnose na obavljanje preduzetničke djelatnosti primjenjuju se i na zajedničko obavljanje preduzetničke djelatnosti, ako nije drugačije propisano ovim zakonom.

Član 9

(1) Preduzetnik obavlja preduzetničku djelatnost sopstvenim sredstvima rada koja odgovaraju tehničkoj prirodi obavljanja djelatnosti.

(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, preduzetnik pri obavljanju preduzetničke djelatnosti može koristiti sredstva rada i poslovni prostor po osnovu zakupa ili po drugim osnovima.

Član 10

(1) Preduzetnik može zapošljavati radnike.

(2) Međusobna prava, obaveze i odgovornosti preduzetnika i lica koje zapošljava uređuju se ugovorom o radu, koji se zaključuje u skladu sa Zakonom o radu, kolektivnim ugovorom i drugim propisima kojima se uređuju radni odnosi.

(3) Izuzetno od stava 2. ovog člana preduzetniku koji obavlja djelatnost starih i umjetničkih zanata, odnosno domaće radinosti mogu pomagati članovi porodičnog domaćinstva bez zasnivanja radnog odnosa, na način da rade u njegovom prisustvu.

(4) Članovima porodičnog domaćinstva, u smislu ovog zakona, smatraju se bračni supružnik, djeca i roditelji, usvojenici i usvojioci, pastorčad i lica koja je preduzetnik dužan da izdržava, a koja žive u zajedničkom domaćin stvu.

Član 11

Odredbe zakona i drugih propisa iz oblasti radnih odnosa, tehničke opremljenosti, zaštite na radu i zaštite i unapređivanja životne sredine, kao i drugi propisani uslovi koji se odnose na privredna društva, primjenjuju se na obavljanje preduzetničke djelatnosti.

Član 12

(1) Preduzetnik je odgovoran za zakonito poslovanje i za zakonit rad lica koja zapošljava.

(2) Preduzetnik za sve obaveze nastale u vezi sa obavljanjem preduzetničke djelatnosti odgovara cjelokupnom svojom imovinom.

(3) Odgovornost za obaveze iz stava 2. ovog člana ne prestaje brisanjem preduzetnika iz registra preduzetnika.

Član 13

Nadležni organ jedinice lokalne samouprave svojim aktom određuje raspored početka i završetka radnog vremena za pojedine djelatnosti.

II – OBAVLjANjE PREDUZETNIČKE DJELATNOSTI

1. Način obavljanja preduzetničke djelatnosti

Član 14

Preduzetnička djelatnost može se obavljati kao osnovno, dopunsko i dodatno zanimanje.

Član 15

(1) Fizičko lice koje nije u radnom odnosu obavlja preduzetničku djelatnost kao osnovno zanimanje.

(2) Fizičko lice može obavljati preduzetničku djelatnost kao dopunsko zanimanje isključivo ličnim radom, najduže do polovine sedmičnog punog radnog vremena, pod uslovom da je u radnom odnosu kod drugog poslodavca sa punim radnim vremenom.

(3) Fizičko lice koje obavlja preduzetničku djelatnost kao dopunsko zanimanje mora ispunjavati uslove propisane ovim zakonom.

(4) Fizičko lice koje je u radnom odnosu na nekim drugim poslovima, student, korisnik penzije, kao i u drugim slučajevima kada posebnim propisima nije drugačije uređeno, može kao dodatno zanimanje da registruje preduzetničku djelatnost ako zaposli lice koje ispunjava uslove za obavljanje tražene djelatnosti.

(5) Fizičko lice može registrovati sezonsko obavljanje preduzetničke djelatnosti najduže na period do šest mjeseci u toku jedne kalendarske godine.

(6) Ministar donosi pravilnik o preduzetničkim djelatnostima koje se mogu obavljati sezonski i uslove za njihovo obavljanje, po prethodno pribavljenom mišljenju ministarstva nadležnog za pojedinu preduzetničku djelatnost.

(7) O načinu obavljanja preduzetničke djelatnosti iz st. 1, 2, 4. i 5. ovog člana fizičko lice, odnosno preduzetnik izjašnjava se prilikom podnošenja zahtjeva i ne podnosi dokaz kojim potvrđuje status u kojem se nalazi.

(8) U toku poslovanja preduzetnika, registracioni organ po službenoj dužnosti elektronskim putem od Poreske uprave Republike Srpske pribavlja, u formi izvještaja, informacije i činjenice o ispunjenosti uslova u vezi sa načinom obavljanja preduzetničke djelatnosti iz st. 1, 2. i 4. ovog člana, i to:

a) da se preduzetnik registrovan u vidu osnovnog zanimanja lično prijavio u Jedinstveni sistem registracije, kontrole i naplate doprinosa,

b) da je preduzetnik registrovan u vidu dopunskog zanimanja zaposlen kod drugog poslodavca sa punim radnim vremenom i da taj preduzetnik ne zapošljava radnike i

v) da je preduzetnik registrovan u vidu dodatnog zanimanja prijavio radnika u Jedinstveni sistem registracije, kontrole i naplate doprinosa.

(9) Ako se utvrdi da preduzetnik ne ispunjava uslove iz st. 1, 2. i 4. ovog člana, registracioni organ pisanim putem obavještava nadležni inspekcijski organ radi preduzimanja daljih radnji.

Član 16

(1) Preduzetničku djelatnost može zajednički obavljati više fizičkih lica (ortaka), a najviše deset, o čemu se zaključuje ugovor.

(2) Ugovor kojim se uređuju međusobni odnosi ortaka obavezno sadrži: ime i prezime i jedinstveni matični broj za svakog ortaka, šifru i naziv pretežne djelatnosti i drugih djelatnosti, poslovno sjedište, osnivačkaulaganja i učešće u raspodjeli, zastupanje i predstavljanje, uslove i način za pristupanje, odnosno istupanje i način prestanka zajedničkog obavljanja djelatnosti.

(3) Svi ortaci potpisuju zahtjev za izdavanje rješenje o registraciji preduzetnika, a uz zahtjev, osim dokaza o ispunjenosti uslova propisanih ovim zakonom, prilaže se i ugovor iz stava 2. ovog člana.

(4) Ako je za obavljanje preduzetničke djelatnosti neophodno zadovoljiti uslove u pogledu stručne spreme, dovoljno je da dokaz o ispunjenosti uslova priloži jedan od ortaka ili da zaposle lice sa odgovarajućom stručnom spre mom.

(5) Zajedničko obavljanje preduzetničke djelatnosti prestaje ako se broj ortaka svede na jednog.

(6) U slučaju iz stava 5. ovog člana može se izvršiti promjena načina obavljanja djelatnosti iz zajedničkog u samostalno obavljanje preduzetničke djelatnosti, na osnovu zahtjeva i ugovora o raskidu zajedničkog obavljanja djelatnosti.

(7) Promjena načina obavljanja djelatnosti moguća je i iz samostalnog obavljanja djelatnosti u zajedničko obavljanje djelatnosti pod uslovima iz stava 1. ovog člana.

(8) Rješenje o promjeni načina obavljanja djelatnosti dostavlja se nadležnim organima u skladu sa članom 21. stav 5. ovog zakona.

2. Uslovi za obavljanje djelatnosti

Član 17

(1) Fizičko lice može se registrovati za poslovanje u formi preduzetnika ako ispunjava sljedeće opšte uslove:

a) da je punoljetan i da ima identifikacioni dokument sa slikom, ličnu kartu za državljanina Republike Srpske, odnosno BiH i putnu ispravu za stranog državljanina,

b) da mu pravosnažnom odlukom nadležnog organa nije izrečena mjera zabrane obavljanja djelatnosti koju registruje,

v) da nema dospjelih a neizmirenih poreskih obaveza u skladu sa posebnim propisima i

g) da nema neplaćenih novčanih kazni, troškova prinudne naplate i troškova postupka za učinjeni prekršaj iz oblasti ekonomskog i finansijskog poslovanja.

(2) Registracioni organ, putem jedinstvene elektronske aplikacije, provjerava ispunjenost opštih uslova za podnosioca zahtjeva, i to:

a) uslova iz stava 1. t. a), b) i g) ovog člana u evidencijama jedinstvenih matičnih brojeva, prebivališta i boravišta, ličnih karata i registra novčanih kazni putem Ministarstva unutrašnjih poslova i

b) uslova iz stava 1. tačka v) ovog člana u evidencijama poreskih obveznika koje se vode kod Poreske uprave Republike Srpske.

(3) Prije početka i tokom poslovanja, preduzetnik je obavezan ispuniti i sljedeće posebne uslove, i to:

a) da ima posebnu zdravstvenu sposobnost, ako je to posebnim propisom utvrđeno za obavljanje određenih djelatnosti,

b) da ima odgovarajuću stručnu spremu ili da zaposli lice sa odgovarajućom stručnom spremom, ako je to posebnim propisom utvrđeno za obavljanje određenih djelatnosti i

v) da posjeduje opremu, odnosno sredstva rada, kadrove i odgovarajući poslovni prostor, u skladu sa posebnim propisom.

(4) U postupku registracije, registracioni organ ne provjerava ispunjenost posebnih uslova iz stava 3. ovog člana, osim ako materijalni propis, kojim se uređuje obavljanje određene djelatnosti ne utvrđuje obavezu za njihovo ispitivanje.

(5) Nadležni inspekcijski organ, u inspekcijskom pregledu, provjerava ispunjenost posebnih uslova iz stava 3. ovog člana.

(6) Protiv odluka inspekcijskog organa u vezi sa posebnim uslovima iz stava 3. ovog člana može se izjaviti žalba nadležnom ministarstvu ili drugom organu uprave u čijem djelokrugu poslova su uslovi iz posebnog propisa koji su bili predmet inspekcijskog nadzora.

Član 18

(1) Poslovni prostor, u smislu ovog zakona, jeste prostor izgrađen u skladu sa urbanističkograđevinskim propisima, a što utvrđuje nadležni organ rješenjem o odobrenju za upotrebu.

(2) Za izdavanje rješenja o registraciji preduzetnika nije potrebno dostaviti odobrenje za upotrebu, ali se ova činjenica provjerava zajedno sa utvrđivanjem postojanja uslova iz člana 17. stav 3. tačka v) ovog zakona.

3. Registracija preduzetnika

Član 19

(1) Fizičko lice koje namjerava da obavlja preduzetničku djelatnost podnosi neposredno, poštom ili elektronskim putem, zahtjev nadležnom organu jedinice lokalne samouprave za poslove privrede (u daljem tekstu: registracioni organ) na čijem području namjerava da ima sjedište.

(2) Ministar donosi pravilnik o sadržaju i obliku zahtjeva za registraciju preduzetnika.

(3) Uz zahtjev za registraciju, koji se podnosi putem pošte, dostavlja se kopija lične karte za državljanina Republike Srpske, odnosno BiH i ovjerena kopija putne isprave za stranog državljanina.

(4) Kada se zahtjev za registraciju neposredno predaje na pisarnici, podnosilac zahtjeva daje na uvid službeniku organa jedinice lokalne samouprave ličnu kartu, odnosno putnu ispravu kada je podnosilac strani državljanin, koja se fotokopira i skenira i unosi u registar preduzetnika u pisanom i elektronskom obliku.

(5) Izuzetno od st. 3. i 4. ovog člana, u slučajevima kada se ispunjenost uslova iz člana 17. stav 1. t. a), b) i g) ovog zakona ne može provjeriti putem jedinstvene elektronske aplikacije kod Ministarstva unutrašnjih poslova, podnosilac zahtjeva dostavlja dokaze, koji nisu stariji od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva za registraciju preduzetnika, i to:

a) ovjerenu kopiju lične karte, odnosno putne isprave za stranog državljanina,

b) uvjerenje nadležnog suda da nije izrečena zaštitna mjera zabrane obavljanja djelatnosti i

v) uvjerenje nadležnog suda da nema neplaćenih novčanih kazni i troškova prinudne naplate za učinjeni prekršaj iz oblasti ekonomskog i finansijskog poslovanja.

(6) U slučajevima kada se izmirenost poreskih obaveza ne može provjeriti putem jedinstvene elektronske aplikacije, ovaj uslov u postupku registracije podnosilac zahtjeva dokazuje uvjerenjem nadležne jedinice Poreske uprave Republike Srpske, kojim se potvrđuje da nema dospjelih a neizmirenih poreskih obaveza i koje nije starije od osam dana od dana podnošenja zahtjeva za registraciju preduzetnika.

(7) Ako je zahtjev nepotpun ili sadrži druge nedostatke, odnosno ako uz zahtjev nisu priloženi potrebni dokazi, registracioni organ zatražiće od podnosioca zahtjeva da u roku od osam dana otkloni nedostatke.

(8) Registracioni organ obezbijediće dostupnost informacija o proceduri, uslovima i potrebnim dokumentima za podnošenje zahtjeva za izdavanje rješenja o registraciji preduzetnika.

(9) Fizičko lice, odnosno preduzetnik koji podnese zahtjev za registraciju obavljanja preduzetničke djelatnosti ili za promjenu podataka u poslovanju, odgovara za tačnost datih podataka i priloženih dokaza uz zahtjev.

(10) Potpisivanje elektronskog zahtjeva i dokumenata, kao i ovjera elektronskih dokumenata vrši se u skladu sa propisima kojima se uređuje elektronski potpis i elektronski dokument.

(11) Fizičko lice podnošenjem zahtjeva za registraciju preduzetnika daje saglasnost za javnu objavu poslovnih podataka koji su predmet registracije i od značaja su za pravni promet, osim ako javnost i dostupnost nije ograničena posebnim propisom.

(12) Ako fizičko lice u zahtjevu za registraciju preduzetnika navede informacije u vezi sa poslovnim telefonom, telefaksom, elektronskom poštom i internet stranicom, smatra se da je saglasno sa njihovom javnom objavom na centralnom registru preduzetnika.

(13) Fizičko lice, odnosno preduzetnik, može u zahtjevu za registraciju osnivanja ili promjene podataka zatražiti od registracionog organa odlučivanje o predmetu zahtjeva na određeni radni dan, koji je u periodu od šest mjeseci od dana dostavljanja zahtjeva za registraciju.

(14) Fizičko lice, odnosno preduzetnik, može poslije dostavljanja zahtjeva za registraciju osnivanja ili promjene podataka ili prestanka obavljanja djelatnosti da izmijeni ili odustane od podnesenog zahtjeva.

Član 19a

Prije početka poslovanja u formi preduzetnika, fizičko lice obavezno je da pribavi rješenje o registraciji preduzetnika, koje donosi nadležni registracioni organ.

Član 19b

(1) Jedinstvena elektronska aplikacija je programsko rješenje za registraciju preduzetnika i dio je Jedinstvenog informacionog sistema za registraciju poslovnih subjekata u Republici Srpskoj.

(2) Registracioni organ, u postupku registracije preduzetnika, koji obuhvata osnivanje, promjenu podataka i prestanak obavljanja djelatnosti preduzetnika, koristi jedinstvenu elektronsku aplikaciju za unos, pregled podataka, dokumenata i izradu akata, u skladu sa ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu njega.

(3) Pored podataka iz stava 2. ovog člana, jedinstvena elektronska aplikacija može sadržavati i druge podatke od značaja za poslovanje preduzetnika, u skladu sa ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu njega.

(4) Jedinstvena elektronska aplikacija omogućava povezivanje registracionog organa sa Agencijom za posredničke, informatičke i finansijske usluge (u daljem tekstu: Agencija), Poreskom upravom Republike Srpske, kao i drugim institucijama, uz prethodnu saglasnost Ministarstva privrede i preduzetništva.

(5) Agencija i Poreska uprava Republike Srpske, putem jedinstvene elektronske aplikacije, imaju pristup registru preduzetnika, radi pregleda podataka iz evidencije.

(6) Registracioni organ može koristiti jedinstvenu elektronsku aplikaciju i za pribavljanje, provjeru i razmjenu drugih podataka od značaja za postupak registracije preduzetnika, u skladu sa stavom 4. ovog člana.

(7) Registracioni organ obezbjeđuje i održava računarsku opremu (računar, štampač i skener) i pristup internetu, koji su potrebni za korišćenje jedinstvene elektronske aplikacije.

(8) Računarska oprema iz stava 7. ovog člana je oprema koju registracioni organ uobičajeno koristi u izvršavanju svojih redovnih aktivnosti.

(9) Registracioni organ određuje službenike koji imaju pristup jedinstvenoj elektronskoj aplikaciji.

(10) Službenici iz stava 9. ovog člana dužni su da tokom rada u jedinstvenoj elektronskoj aplikaciji postupaju u skladu sa propisima kojima se uređuje elektronski potpis i elektronski dokument.

(11) Izuzetno od stava 2. ovog člana, registracioni organ ne koristi jedinstvenu elektronsku aplikaciju u postupcima registracije prestanka obavljanja djelatnosti preduzetnika koji nisu uskladili svoje poslovanje i nisu uneseni u registar preduzetnika u elektronskom obliku.

Član 19v

(1) Zahtjev za registraciju elektronskim putem podnosi se preko jedinstvene elektronske aplikacije.

(2) Zahtjev za registraciju elektronskim putem sadrži sve podatke, kao i zahtjev za registraciju preduzetnika u pisanom obliku.

(3) Podnosilac zahtjeva za registraciju elektronskim putem obavezan je da popuni sve podatke u obrascu zahtjeva koji su potrebni za predmet registracije.

(4) Za sprovođenje postupka registracije elektronskim putem, podnosilac zahtjeva obavezan je da ispunjava sljedeće uslove:

a) da posjeduje metod autentikacije i elektronskog potpisivanja, u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija poslovnih subjekata i

b) da ima kreiran korisnički nalog u jedinstvenoj elektronskoj aplikaciji.

(5) Korisnički nalog je skup podataka, koji uspostavlja podnosilac zahtjeva prilikom registracije svojih podataka u jedinstvenoj elektronskoj aplikaciji.

(6) Putem korisničkog naloga obavlja se:

a) provjera i rezervacija poslovnog imena,

b) identifikacija svakog pojedinačnog podnosioca zahtjeva,

v) ispunjavanje i dostava zahtjeva za registraciju preduzetnika (osnivanje, promjene podataka i prestanak obavljanja djelatnosti),

g) razmjena podataka i informacija sa organima koji učestvuju u postupku registracije,

d) otpremanje i prijem elektronskih dokumenata u postupku registracije, sa evidentiranjem vremena njihove otpreme i prijema,

đ) elektronsko plaćanje takse za postupak registracije i izdavanje izvoda, potvrda i uvjerenja iz registra preduzetnika i

e) druge radnje u postupku registracije preduzetnika u skladu sa ovim zakonom i drugim propisima.

(7) U slučaju da ne posjeduje metod autentikacije, podnosilac zahtjeva može ispuniti, preuzeti i odštampati obrazac zahtjeva za registraciju u elektronskom obliku, koji neposredno ili poštom dostavlja registracionom organu na odlučivanje.

(8) Uz zahtjev za registraciju elektronskim putem ne podnose se dokazi o ispunjenosti uslova iz člana 17. stav 1. ovog zakona.

(9) Izuzetno od stava 8. ovog člana, uz zahtjev za registraciju elektronskim putem, strani državljanin obavezan je da podnese ovjerenu kopiju putne isprave u formi elektronskog dokumenta.

(10) Za registraciju razreda djelatnosti, koji zahtijeva prethodno posebno odobrenje, saglasnost, dozvolu ili drugi akt nadležnog organa, potrebno je, uz zahtjev za registraciju elektronskim putem, podnijeti i akt nadležnog organa u formi elektronskog dokumenta.

(11) Podnošenje akta iz stava 10. ovog člana u formi elektronskog dokumenta nije potrebno, ako registracioni organ može elektronskim putem, kod nadležnog organa, provjeriti okolnost izdavanja posebnog odobrenja, kao vida prethodne saglasnosti, za registraciju određenog razreda djelatnosti.

(12) U slučaju kada je u postupku registracije preduzetnika potrebno priložiti i odgovarajući dokaz, kojim se potvrđuju određeni podaci, elektronska registracija se ne sprovodi, ako se uz zahtjev za registraciju elektronskim putem ovaj dokaz ne podnese u formi elektronskog dokumenta.

(13) Prilikom postupka elektronske registracije preduzetnika, taksa za registraciju plaća se elektronskim putem.

(14) Ako je zahtjev za registraciju elektronskim putem podnesen radnim danom do 13.00 časova, kao vrijeme dostavljanja zahtjeva kod registracionog organa smatra se dan podnošenja zahtjeva.

(15) U slučaju da je zahtjev za registraciju elektronskim putem podnesen u neradni dan ili radnim danom poslije 13.00 časova, kao vrijeme dostavljanja zahtjeva kod registracionog organa smatra se naredni radni dan.

(16) Vrijeme otpreme i prijema elektronskih dokumenata u okviru jedinstvene elektronske aplikacije mjeri se i bilježi u skladu sa vremenom sistemskog časovnika i obavezno se vidno naznačava podnosiocu zahtjeva u njegovom korisničkom nalogu.

(17) Forma elektronskog dokumenta podrazumijeva sljedeće mogućnosti, i to:

a) da je nadležni organ donio akt u elektronskom obliku u skladu sa propisima kojima se uređuje elektronski potpis i elektronski dokument ili

b) da nadležni organ ili javna služba svojim elektronskim potpisom ovjeri skenirani akt nadležnog organa u materijalnom obliku, uz obavezno upoređivanje skeniranog akta sa izvornim aktom u materijalnom obliku.

Član 20

(1) Na zahtjev stranog državljanina, registracioni organ donosi rješenje o registraciji preduzetnika, ako ispunjava uslove utvrđene u članu 17. stav 1. ovog zakona, a može početi sa poslovanjem nakon izdavanja akta o odobrenom privremenom ili stalnom boravku u BiH.

(2) Strani državljanin obavezan je da dostavi ovjerenu kopiju akta o odobrenom privremenom ili stalnom boravku iz stava 1. ovog člana u roku od 70 dana od dana izdavanja rješenja o registraciji preduzetnika.

(3) Izuzetno od st. 1. i 2. ovog člana, strani državljanin nema obavezu dostavljanja akta o odobrenom privremenom ili stalnom boravku i njegovo poslovanje može početi odmah nakon donošenja rješenja o registraciji preduzetnika, ako su ispunjeni sljedeći uslovi:

a) da se strani državljanin registruje kao preduzetnik u vidu dodatnog zanimanja i

b) da strani državljanin neće ličnim radom obavljati djelatnosti u okviru svog poslovanja.

Član 21

(1) Na osnovu podnesenog zahtjeva, uz koji se po pravilu ne prilažu dokazi, osim prilikom zajedničkog načina obavljanja djelatnosti i u slučajevima kada materijalni zakoni uređuju podnošenje posebnog dokumenta, kao uslova za sprovođenje postupka registracije preduzetnika, registracioni organ obavlja sljedeće:

a) formalnu kontrolu sadržine zahtjeva, što podrazumijeva:

1. provjeru da je zahtjev za registraciju preduzetnika podnesen na propisanom obrascu i potpisan od podnosioca,

2. provjeru da su uz zahtjev za registraciju preduzetnika podneseni:

– dokumenti o ispunjenosti uslova iz člana 17. stav 1. ovog zakona, ako se ispunjenost ovih uslova ne može provjeriti putem jedinstvene elektronske aplikacije,

– ugovor iz člana 16. stav 2. ovog zakona – prilikom zajedničkog obavljanja djelatnosti,

– poseban dokument, ako materijalni zakon propisuje dostavljanje ovog dokumenata kao uslova za postupak registracije preduzetnika;

b) materijalnu provjeru ispunjenosti uslova, i to:

1. prilikom osnivanja – uslove iz člana 17. stav 1. ovog zakona, predložene razrede djelatnosti, poslovno ime i da je naziv adrese sjedišta u skladu sa odlukom o utvrđivanju naziva ulica na području registracionog organa,

2. prilikom promjene podataka, sljedeće uslove:

– iz člana 17. stav 1. t. a), b) i g) ovog zakona, kao i predložene razrede djelatnosti, poslovno ime i naziv adrese sjedišta ili izdvojene jedinice, ako su predmet promjene,

– iz člana 17. stav 1. ovog zakona, prilikom promjene načina poslovanja iz samostalnog obavljanja djelatnosti u zajedničko obavljanje djelatnosti za lice koje pristupa poslovanju i

v) prilikom prestanka obavljanja djelatnosti – uslove iz člana 17. stav 1. tačka a) ovog zakona.

(2) Registracioni organ obavezan je da donese rješenje o registraciji preduzetnika, najkasnije u roku od dva dana od dana dostavljanja urednog zahtjeva.

(3) Rješenje o registraciji preduzetnika obavezno sadrži:

a) predmet zahtjeva (osnivanje ili promjene podataka ili prestanak obavljanja djelatnosti),

b) ime i prezime, adresu i broj lične karte preduzetnika, odnosno broj pasoša i državu izdavanja za stranog državljanina,

v) poslovno ime,

g) sjedište,

d) vrijeme obavljanja djelatnosti (tokom cijele godine ili sezonski),

đ) vrstu zanimanja (osnovno ili dopunsko ili dodatno),

e) mjesto obavljanja djelatnosti (poslovni prostor ili stambeni prostor ili bez prostora),

ž) šifru i naziv pretežne djelatnosti i drugih djelatnosti u skladu sa klasifikacijom djelatnosti i

z) jedinstveni identifikacioni broj.

(4) Osim podataka iz stava 3. ovog člana, rješenje o registraciji preduzetnika može sadržavati ime i prezime, adresu i broj lične karte poslovođe, podatke o izdvojenoj jedinici i druge podatke od značaja za pravni promet.

(5) Registracioni organ obavezan je da bez odgađanja, neposredno, poštom ili elektronskim putem, dostavi rješenje o registraciji preduzetnika podnosiocu zahtjeva, Agenciji, nadležnoj organizacionoj jedinici Poreske uprave Republike Srpske i nadležnom inspekcijskom organu.

(6) Preduzetnik može da obavlja samo one djelatnosti koje su navedene u rješenju o registraciji preduzetnika.

(7) Preduzetnik je obavezan da počne sa obavljanjem djelatnosti najkasnije u roku od 30 dana od dana dostavljanja rješenja iz stava 1. ovog člana, osim stranih državljana na koje se odnosi rok iz člana 20. stav 2. ovog zakona.

(8) Ispunjenost uslova za obavljanje djelatnosti provjerava nadležni inspekcijski organ u roku od 45 dana od dana dostavljanja rješenja o registraciji preduzetnika.

(9) Ako je posebnim propisom, kao uslov za obavljanje određene preduzetničke djelatnosti, predviđeno pribavljanje posebnog odobrenja, saglasnosti, dozvole ili drugog akta nadležnog organa, preduzetnik može početi sa obavljanjem djelatnosti po dobijanju odobrenja, saglasnosti ili drugog akta nadležnog organa.

(10) Za izdavanje rješenja o registraciji preduzetnika nije potrebno dostaviti dokaz o posjedovanju saglasnosti ili drugog akta nadležnog organa iz stava 9. ovog člana, a ova činjenica provjerava se u inspekcijskom pregledu.

(11) Vlada, na prijedlog Ministarstva privrede i preduzetništva, a prema klasifikaciji djelatnosti, donosi uredbu kojom se propisuju djelatnosti koje se mogu obavljati kao preduzetničke djelatnosti, kao i za koje je nakon registracije, a prije početka obavljanja, potrebno posebno odobrenje, saglasnost, dozvola ili drugi akt nadležnog organa.

(12) Registracioni organ, u postupku registracije preduzetnika, putem jedinstvene elektronske aplikacije pribavlja jedinstveni identifikacioni broj od Poreske uprave Republike Srpske, što predstavlja registraciju kod poreskog organa.

(13) Djelatnosti za koje je registrovan u sjedištu i izdvojenim jedinicama, preduzetnik može obavljati u spoljnotrgovinskom poslovanju, u skladu sa propisima kojima se uređuje spoljnotrgovinska politika.

(14) Ako je podnosilac zahtjeva za registraciju državljanin Republike Srpske, odnosno BiH, registracioni organ, putem Ministarstva unutrašnjih poslova, preuzima podatke o imenu i prezimenu, adresi i broju lične karte preduzetnika, odnosno poslovođe iz elektronske evidencije ličnih karata i prebivališta i boravišta.

(15) U slučaju da postoji neusaglašenost podataka o imenu i prezimenu, adresi i broju lične karte preduzetnika, odnosno poslovođe iz zahtjeva za registraciju preduzetnika i elektronske evidencije, registracioni organ upućuje podnosioca zahtjeva iz stava 14. ovog člana da u roku od osam dana od dostavljanja obavještenja riješi neusaglašenost kod nadležne jedinice Ministarstva unutrašnjih poslova.

(16) Ako poslije isteka roka iz stava 15. ovog člana, registracioni organ utvrdi da i dalje postoji neusaglašenost podataka o imenu i prezimenu, adresi i broju lične karte preduzetnika, odnosno poslovođe iz zahtjeva za registraciju preduzetnika i elektronske evidencije, donosi rješenje o odbijanju zahtjeva za registraciju preduzetnika.

Član 21a

(1) Registracioni organ, u postupku registracije preduzetnika, donosi akte u materijalnom i elektronskom obliku na obrascu koji je sastavni dio jedinstvene elektronske aplikacije.

(2) Akti u elektronskom obliku obavezno sadrže elektronski potpis u skladu sa propisima kojima se uređuje elektronski potpis i elektronski dokument.

Član 21b

(1) Podaci navedeni u članu 21. st. 3. i 4. ovog zakona od značaja su za pravni promet i njihovu promjenu preduzetnik je obavezan da registruje.

(2) Upis i promjena informacija u vezi sa poslovnim telefonom, telefaksom, elektronskom poštom i internet stranicom preduzetnika ne predstavljaju poslovne promjene.

(3) Preduzetnik nije dužan da upis i promjenu informacija iz stava 2. ovog člana u registru preduzetnika pokreće putem propisanog zahtjeva za registraciju preduzetnika i ove izmjene ne podliježu plaćanju takse za postupak registracije preduzetnika, u skladu sa zakonom kojim se uređuju administrativne takse.

Član 21v

(1) Ako registracioni organ na osnovu rješenja posebnih propisa, a pregledom evidencije o preduzetnicima ili na osnovu akta nadležnog organa, ustanovi da preduzetnik obavlja djelatnost koja se može obavljati isključivo u formi pravnog lica, poziva preduzetnika da u roku od 30 dana od dana dostavljanja poziva podnese zahtjev za izmjenu ili brisanje ove djelatnosti.

(2) U slučaju da preduzetnik ne postupi na način iz stava 1. ovog člana, registracioni organ po službenoj dužnosti donosi rješenje, kojim se briše djelatnost koja se može obavljati isključivo u formi pravnog lica, a preduzetnik može nastaviti sa obavljanjem drugih registrovanih djelatnosti.

(3) Ako registracioni organ, postupanjem na način iz stava 2. ovog člana, briše pretežnu djelatnost preduzetnika, istim rješenjem za novu pretežnu djelatnost preduzetnika određuje prvu sljedeću registrovanu šifru djelatnosti.

Član 21g

(1) Elektronska registracija preduzetnika sastoji se od automatske kontrole i postupka pred registracionim organom.

(2) Automatska kontrola iz stava 1. ovog člana obuhvata provjeru:

a) potpunosti elektronskog zahtjeva i

b) uslova za registraciju.

(3) Automatska kontrola potpunosti elektronskog zahtjeva podrazumijeva tehničku provjeru podataka unesenih u zahtjev za registraciju elektronskim putem i obavlja se putem jedinstvene elektronske aplikacije.

(4) Automatska kontrola uslova za registraciju obuhvata provjeru ličnih podataka (ime i prezime, adresa i broj lične karte), mogućnost obavljanja razreda djelatnosti i drugih uslova iz postupka registracije preduzetnika, kada se uspostavi tehnička mogućnost za njihovu provjeru.

(5) Ako se automatskom kontrolom utvrdi da je zahtjev nepotpun ili ukoliko nisu ispunjeni uslovi u skladu sa ovim i posebnim zakonima, jedinstvena elektronska aplikacija obavještava podnosioca zahtjeva da nisu ispunjeni uslovi za pokretanje postupka registracije elektronskim putem, dok se ne otklone utvrđeni nedostaci.

(6) U slučaju da podnosilac zahtjeva nije saglasan sa utvrđenim nedostacima u automatskoj kontroli, zahtjev za registraciju može da podnese u pisanom obliku.

(7) Ako je pozitivan ishod automatske kontrole u postupku elektronske registracije, podnosilac zahtjeva elektronski potpisuje zahtjev, plaća taksu i dostavlja zahtjev registracionom organu.

(8) Nakon dostavljanja elektronskog zahtjeva za registraciju, registracioni organ obavlja formalnu kontrolu sadržine zahtjeva i materijalnu provjeru ispunjenosti uslova na način kako je uređeno u članu 21. stav 1. ovog zakona.

(9) Ako zahtjev sadrži nedostatke ili ako uz zahtjev nisu priloženi potrebni dokazi, registracioni organ putem korisničkog naloga zatražiće od podnosioca zahtjeva da u roku od osam dana otkloni nedostatke.

(10) S ciljem otklanjanja nedostataka iz stava 9. ovog člana, prethodno ispunjeni elektronski zahtjev otvara se za izmjene.

(11) Nakon otklanjanja nedostataka ili izmjena prethodno unesenih podataka u elektronski zahtjev, podnosilac zahtjeva ponovo elektronski potpisuje i šalje elektronski zahtjev.

(12) Ako podnosilac zahtjeva ne postupi na način i u roku iz stava 9. ovog člana, registracioni organ zaključkom odbacuje zahtjev za izdavanje rješenja o registraciji preduzetnika.

(13) Ako su ispunjeni uslovi za registraciju, registracioni organ obavezan je da donese rješenje o registraciji u roku od dva dana od dana dostavljanja zahtjeva iz člana 19v. ovog zakona.

(14) Ako nisu ispunjeni uslovi za registraciju, registracioni organ rješenjem odbija zahtjev za izdavanje rješenja o registraciji preduzetnika.

(15) Ako je postupak registracije pokrenut podnošenjem elektronskog zahtjeva za registraciju, registracioni organ, u skladu sa zakonom kojim se uređuje elektronski dokument, izrađuje:

a) zaključak, odnosno rješenje u elektronskom obliku i

b) materijalnu kopiju elektronskog oblika zaključka, odnosno rješenja, koju ovjerava ovlašćeno lice registracionog organa, uz navođenje oznake da se radi o kopiji elektronskog dokumenta.

(16) Zaključak, odnosno rješenje u elektronskom obliku dostavljaju se na adresu korisničkog naloga podnosioca zahtjeva.

(17) Svi dokumenti izdati od registracionog organa u postupku elektronske registracije imaju svojstvo javne isprave i ne može im se osporiti pravna punovažnost zbog činjenice da su izdati u formi elektronskog dokumenta.

(18) Ministar donosi pravilnik, kojim se uređuje tok i pojedinačne radnje podnosioca zahtjeva i registracionog organa u postupku elektronske registracije preduzetnika.

Član 21d

Podnosilac zahtjeva za registraciju preduzetnika može na internet stranici Agencije provjeriti trenutni status predmeta registracije.

Član 22

(1) Ako podnosilac zahtjeva ne postupi na način i u roku iz člana 19. stav 7. ovog zakona, registracioni organ odbacuje zaključkom zahtjev za izdavanje rješenja o registraciji preduzetnika.

(2) Registracioni organ odbija rješenjem zahtjev za izdavanje rješenja o registraciji preduzetnika, ako:

a) podnosilac zahtjeva traži obavljanje djelatnosti koju može obavljati isključivo pravno lice, ili

b) podnosilac zahtjeva ne ispunjava uslove iz člana 17. stava 1. t. a) i b) ovog zakona, ili

v) predloženo poslovno ime izaziva zabunu o identitetu sa drugim registrovanim preduzetnikom, odnosno zabunu u vezi sa djelatnošću preduzetnika.

(3) U slučaju da nisu ispunjeni uslovi iz člana 17. stav 1. t. v) ili g) ovog zakona, registracioni organ o ovim činjenicama u pisanoj formi obavještava podnosioca zahtjeva i upućuje ga da u roku od 15 dana od dostavljanja obavještenja riješi pred nadležnim organima pitanja poreskih dugovanja, odnosno neplaćenih novčanih kazni iz oblasti ekonomskog i finansijskog poslovanja.

(4) Ako poslije isteka roka iz stava 3. ovog člana, registracioni organ putem elektronske aplikacije za registraciju preduzetnika utvrdi da nisu ispunjeni uslovi iz člana 17. stav 1. t. v) i g) ovog zakona, donosi rješenje o odbijanju zahtjeva za registraciju preduzetnika.

(5) Izuzetno od stava 4. ovog člana, u slučajevima kada se izmirenost poreskih obaveza i novčanih kazni ne može provjeriti putem jedinstvene elektronske aplikacije, registracioni organ traži od podnosioca zahtjeva da u roku od 15 dana od zaprimanja obavještenja dostavi uvjerenje nadležne jedinice Poreske uprave Republike Srpske, odnosno nadležnog suda da nema poreskih dugovanja, odnosno neplaćenih novčanih kazni iz oblasti ekonomskog i finansijskog poslovanja.

(6) Ako na osnovu uvjerenja iz stava 5. ovog člana proističe da podnosilac zahtjeva ima dospjele a neizmirene poreske obaveze ili neplaćene novčane kazne iz oblasti ekonomskog i finansijskog poslovanja, registracioni organ donosi rješenje o odbijanju zahtjeva za registraciju preduzetnika.

(7) Protiv akata iz st. 1, 2, 4. i 6. ovog člana, kao i drugih akata donesenih u postupku registracije preduzetnika, dozvoljena je žalba Ministarstvu privrede i preduzetništva.

(8) U postupku elektronske registracije, rok za žalbu se računa od dana dostavljanja rješenja u pisanom obliku, s tim da podnosilac zahtjeva može žalbu izjaviti i od dana dostavljanja rješenja o registraciji elektronskim putem.

Član 23

(1) Na zahtjev fizičkog lica koje namjerava da počne sa obavljanjem preduzetničke djelatnosti, a ne raspolaže poslovnim prostorom ili sredstvima rada, registracioni organ može izdati rješenje o registraciji pripremnih radnji za obavljanje preduzetničke djelatnosti, a najduže na period do godinu dana.

(2) Rješenje iz stava 1. ovog člana registracioni organ upisuje u registar preduzetnika.

(3) Prije početka obavljanja preduzetničke djelatnosti lice iz stava 1. ovog člana dužno je da se obrati registracionom organu sa zahtjevom za izdavanje rješenja iz člana 21. stav 1.

4. Sjedište i poslovno ime

Član 24

(1) Sjedište preduzetnika je mjesto u kome preduzetnik obavlja djelatnost.

(2) Ako za obavljanje djelatnosti nije potreban poslovni prostor, sjedištem se smatra mjesto u kojem preduzetnik ima prebivalište.

Član 25

(1) Preduzetnik može promijeniti sjedište na području jedinice lokalne samouprave u kojoj obavlja djelatnost, kao i da prenese sjedište na područje druge jedinice lokalne samouprave.

(2) U slučajevima iz stava 1. ovog člana preduzetnik podnosi zahtjev za promjenu sjedišta i rješenje o obavljanju djelatnosti registracionom organu na čijem će području biti novo sjedište.

(3) Registracioni organ iz stava 2. ovog člana, u roku od dva dana od dana prijema zahtjeva donosi rješenje o promjeni sjedišta i upisuje preduzetnika u registar.

(4) (brisano)

(5) Organ koji je donio rješenje o promjeni sjedišta preduzetnika o tome obavještava nadležne organe iz člana 21. stav 5. ovog zakona, kao i organ prethodnog sjedišta, ako je promjena na područje druge jedinice lokalne samouprave, radi brisanja preduzetnika iz registra.

Član 26

(1) Preduzetnik obavlja djelatnost pod poslovnim imenom.

(2) Preduzetnik određuje poslovno ime, koje obavezno sadrži sljedeće elemente:

a) opis djelatnosti kao dio poslovnog imena u kojem se na jasan način navodi predmet poslovanja preduzetnika,

b) naziv kao karakteristični dio poslovnog imena, koji se navodi pod navodnicima,

v) ime i prezime preduzetnika,

g) oznaku s. p. (samostalni preduzetnik) i

d) mjesto sjedišta, bez navođenja adrese.

(3) Poslovno ime ne može sadržavati opise, nazive i oznake koji vrijeđaju javni moral ili su u suprotnosti sa važećim propisima i međunarodnim konvencijama.

(4) Poslovno ime preduzetnika obavezno se razlikuje od poslovnog imena drugog preduzetnika tako da ne dovodi ili ne može dovesti do zabune o identitetu sa drugim preduzetnikom na području iste jedinice lokalne samouprave, odnosno zabune u vezi sa djelatnošću preduzetnika.

(5) Ako više preduzetnika zajednički obavlja djelatnost, poslovno ime sadrži imena svih osnivača ili jednog ili više njih i oznaku ‘i ostali’.

(6) Preduzetnik je obavezan da poslovno ime istakne na ulazu u objekat u sjedištu i izdvojenoj jedinici, odnosno na ulazu u stambeni objekat, ako djelatnost obavlja u stambenom prostoru.

(7) Ako preduzetnik obavlja djelatnost izvan sjedišta, odnosno obavlja djelatnost bez poslovnog prostora, obavezan je da poslovno ime istakne na mjestu, odnosno objektu gdje takvu djelatnost obavlja.

(8) Promjenu poslovnog imena preduzetnik je obavezan da prijavi nadležnom organu, koji donosi rješenje o promjeni poslovnog imena i upisuje promjenu poslovnog imena u registar preduzetnika.

(9) Na pitanja koja se odnose na poslovno ime i koja nisu uređena ovim zakonom primjenjuju se odredbe Zakona o privrednim društvima.

(10) Preduzetnik može registrovati i u pravnom prometu koristiti skraćeno poslovno ime koje sadrži naziv, ime i prezime preduzetnika, oznaku s. p. (samostalni preduzetnik) i mjesto sjedišta bez navođenja adrese.

(11) Registracioni organ obavezan je da, po službenoj dužnosti, vodi računa da u registar ne upiše poslovno ime preduzetnika, koje dovodi ili može dovesti do zabune o poslovnom identitetu, odnosno zabune u vezi sa djelatnošću sa drugim registrovanim preduzetnikom i rezervisanim poslovnim imenima.

(12) Registracioni organ obavezan je da u postupku registracije preduzetnika unese u rješenje o registraciji sve obavezne elemente poslovnog imena iz st. 2. i 10. ovog člana.

(13) Podnosilac zahtjeva za registraciju preduzetnika može na internet stranici Agencije provjeriti da li poslovno ime koje ima namjeru da navede u zahtjevu za registraciju, dovodi ili može dovesti do zabune o poslovnom identitetu, odnosno zabune u vezi sa djelatnošću sa drugim registrovanim preduzetnikom i rezervisanim poslovnim imenima.

(14) Ako u postupku registracije osnivanja ili promjene poslovnog imena preduzetnika, registracioni organ utvrdi da predloženo poslovno ime dovodi ili može dovesti do zabune o poslovnom identitetu, odnosno zabune u vezi sa djelatnošću sa drugim registrovanim preduzetnikom i rezervisanim poslovnim imenima, zatražiće od podnosioca zahtjeva da u roku od osam dana predloži novo poslovno ime, koje ne dovodi ili ne može dovesti do zabune.

(15) U slučaju da podnosilac zahtjeva ne postupi na način iz stava 14. ovog člana, registracioni organ rješenjem odbija zahtjev za izdavanje rješenja o registraciji preduzetnika.

Član 26a

(1) Ako preduzetnik smatra da je registracioni organ postupio suprotno odredbi člana 26. stav 11. ovog zakona, može tužbom pred nadležnim okružnim privrednim sudom tražiti promjenu poslovnog imena preduzetnika, za kojeg smatra da čini povredu njegovog poslovnog imena, kao i naknadu nastale štete.

(2) Tužba iz stava 1. ovog člana može se podnijeti u roku od dvije godine od dana registracije preduzetnika koji je tužen.

(3) Postupak po tužbi iz stava 1. ovog člana je hitan.

(4) Presudu kojom se nalaže promjena poslovnog imena preduzetnika koji je tužen okružni privredni sud dostavlja registracionom organu.

(5) Preduzetnik kome se nalaže promjena poslovnog imena dužan je da u roku od 30 dana od pravnosnažnosti presude iz stava 4. ovog člana izvrši promjenu poslovnog imena kod nadležnog registracionog organa.

Član 26b

(1) Fizičko lice, prije podnošenja zahtjeva za registraciju osnivanja preduzetnika, kao i preduzetnik, prilikom promjene poslovnog imena, mogu kod registracionog organa izvršiti rezervaciju poslovnog imena.

(2) Rezervacija iz stava 1. ovog člana podrazumijeva opis djelatnosti i naziv, kao elemente poslovnog imena preduzetnika.

(3) Registracioni organ sprovodi postupak rezervacije poslovnog imena na osnovu zahtjeva za rezervaciju, koji mogu podnijeti fizičko lice ili preduzetnik.

(4) Sadržaj i oblik zahtjeva za rezervaciju poslovnog imena uređuje se u propisu iz člana 19. stav 2. ovog zakona.

(5) Fizičko lice ili preduzetnik mogu podnijeti zahtjev za rezervaciju poslovnog imena neposredno u prostorijama registracionog organa, putem pošte ili elektronski, putem jedinstvene elektronske aplikacije.

(6) Uz zahtjev za rezervaciju poslovnog imena, podnosilac zahtjeva dostavlja dokaz o uplati takse za rezervaciju poslovnog imena.

Član 26v

(1) U slučaju podnošenja zahtjeva za rezervaciju poslovnog imena elektronskim putem, prije elektronskog potpisivanja zahtjeva, plaćanja takse i dostavljanja zahtjeva registracionom organu, jedinstvena elektronska aplikacija, preko sistemskog algoritma, obavlja automatsku provjeru predloženog poslovnog imena sa već registrovanim i rezervisanim poslovnim imenima preduzetnika na području registracionog organa.

(2) Ako se u automatskoj provjeri utvrdi da predloženo poslovno ime dovodi ili može dovesti do zabune o poslovnom identitetu, odnosno zabune u vezi sa djelatnošću sa drugim registrovanim preduzetnikom ili rezervisanim poslovnim imenima, jedinstvena elektronska aplikacija obavještava podnosioca zahtjeva da njegov prijedlog poslovnog imena može biti odbijen od registracionog organa.

(3) U slučaju iz stava 2. ovog člana, podnosilac zahtjeva može:

a) promijeniti predloženo poslovno ime i ponovo pokrenuti automatsku provjeru novog predloženog poslovnog imena, ili

b) nastaviti dalje sa postupkom rezervacije poslovnog imena, što podrazumijeva elektronsko potpisivanje zahtjeva, plaćanje takse i dostavljanje zahtjeva registracionom organu, ili

v) odustati od postupka rezervacije poslovnog imena.

Član 26g

(1) Nakon podnošenja zahtjeva za rezervaciju poslovnog imena, registracioni organ utvrđuje da li predloženo poslovno ime ispunjava sljedeće uslove:

a) da ne dovodi ili ne može dovesti do zabune sa poslovnim imenom drugog registrovanog preduzetnika i njegovom djelatnosti,

b) da ne dovodi ili ne može dovesti do zabune sa rezervisanim poslovnim imenima,

v) da ne dovodi ili ne može dovesti do zabune sa već podnesenim a neobrađenim zahtjevima za registraciju osnivanja preduzetnika ili registraciju promjene poslovnog imena preduzetnika ili rezervaciju poslovnog imena i

g) da je sadržaj poslovnog imena određen u skladu sa ovim zakonom.

(2) Ako su ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog člana, registracioni organ vrši rezervaciju poslovnog imena unosom u registar preduzetnika, a podnosiocu zahtjeva izdaje rješenje o rezervaciji poslovnog imena, u roku od dva dana od dana dostavljanja zahtjeva.

(3) Ako nisu ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog člana za rezervaciju poslovnog imena, registracioni organ zatražiće od podnosioca zahtjeva da u roku od osam dana predloži novo poslovno ime, koje ne dovodi ili ne može dovesti do zabune, odnosno da je njegov sadržaj u skladu sa ovim zakonom.

(4) Ako podnosilac zahtjeva ne promijeni predloženo poslovno ime, registracioni organ donosi rješenje o odbijanju zahtjeva za rezervaciju poslovnog imena, koje dostavlja podnosiocu zahtjeva i unosi u registar preduzetnika.

(5) Rezervacija poslovnog imena važi 90 dana. https://www.anwalt-bih.de

(6) U slučaju da u periodu iz stava 5. ovog člana, fizičko lice ili preduzetnik, na čije ime je rezervisano poslovno ime, ne podnese zahtjev za osnivanje preduzetnika, ili zahtjev za promjenu poslovnog imena, ili odustane od rezervisanog poslovnog imena, registracioni organ donosi rješenje o brisanju rezervisanog poslovnog imena iz registra preduzetnika.

(7) Protiv rješenja iz st. 4. i 6. ovog člana dozvoljena je žalba Ministarstvu privrede i preduzetništva.

(8) Fizičko lice ili preduzetnik, na čije ime je rezervisano poslovno ime, podneskom ili putem korisničkog naloga u postupku rezervacije poslovnog imena elektronskim putem, obavještava registracioni organ o odustanku od rezervacije poslovnog imena iz stava 2. ovog člana.

(9) Ako je postupak rezervacije poslovnog imena pokrenut podnošenjem elektronskog zahtjeva za rezervaciju, registracioni organ dostavlja rješenje u elektronskom i pisanom obliku, u skladu sa članom 21g. stav 15. ovog zakona.

(10) Akti u elektronskom obliku iz stava 9. ovog člana, dostavljaju se na adresu korisničkog naloga podnosioca zahtjeva.

5. Poslovođa, izdvojena jedinica i dužnosti preduzetnika

Član 27

(1) Preduzetnik može pisanim ovlašćenjem povjeriti vođenje poslovanja poslovođi, koji je u radnom odnosu kod preduzetnika.

(2) Vođenje poslovanja posredstvom poslovođe može biti opšte ili ograničeno, na jednu ili više izdvojenih jedinica.

(3) Ako su za obavljanje djelatnosti preduzetnika propisani posebni uslovi u pogledu stručne spreme i zdravstvene sposobnosti, poslovođa mora ispunjavati te uslove.

(4) Poslovođa vodi posao u ime i za račun preduzetnika.

(5) Preduzetnik prijavljuje vođenje poslovanja posredstvom poslovođe registracionom organu koji donosi rješenje o registraciji i vrši njegov upis u registar preduzetnika.

Član 28

(1) Preduzetnik može obavljati djelatnost i posredstvom izdvojene jedinice, koja predstavlja njegov organizacioni dio.

(2) U jednoj ili više izdvojenih jedinica preduzetnik može obavljati djelatnosti različite od pretežne djelatnosti i drugih djelatnosti koje obavlja u sjedištu, ako ispunjava uslove za njihovo obavljanje.

(3) Preduzetnik ima obavezu da u svakoj izdvojenoj jedinici zaposli radnika, a u izdvojenoj jedinici u kojoj zapošljava više od tri radnika imenuje poslovođu.

(4) Prije početka obavljanja djelatnosti i tokom rada, preduzetnik je obavezan registrovati otvaranje izdvojene jedinice i sve poslovne promjene kod registracionog organa na čijem području ima sjedište.

(5) Registracioni organ iz stava 4. ovog člana donosi rješenje o otvaranju, promjenama podataka i zatvaranju izdvojene jedinice, koje dostavlja organima iz člana 21. stav 5. ovog zakona prema adresi izdvojene jedinice, uz elektronsko obavještavanje drugog nadležnog registracionog organa, kada se preduzimaju aktivnosti u vezi sa izdvojenom jedinicom na području različitom od sjedišta preduzetnika.

(6) Prije prestanka obavljanja djelatnosti u izdvojenoj jedinici, preduzetnik je dužan da registruje prestanak rada izdvojene jedinice.

(7) Preduzetnici čije poslovno ime sadrži oznaku za izdvojenu jedinicu nemaju obavezu da nakon stupanja na snagu ovog zakona ovu oznaku zamjenjuju oznakom za izdvojenu jedinicu (IJ).

(8) Ime izdvojene jedinice sastoji se od punog ili skraćenog poslovnog imena preduzetnika, oznake izdvojene jedinice (IJ ili Izdvojena jedinica) i odrednice mjesta gdje se nalazi izdvojena jedinica, ako je različito od sjedišta.

(9) Pored obaveznih elemenata iz stava 8. ovog člana, ime izdvojene jedinice može sadržavati i opis djelatnosti, odnosno naziv, koji se navode poslije oznake za izdvojenu jedinicu.

Član 29

Preduzetnik je dužan da:

a) u poslovnom prostoru ili za vrijeme obavljanja djelatnosti posjeduje rješenje o registraciji preduzetnika,

b) odobrenu djelatnost obavlja kvalitetno u skladu sa propisima, dobrim poslovnim običajima i poslovnim moralom,

v) na vidnom mjestu istakne radno vrijeme i da ga se pridržava,

g) na vidnom mjestu istakne cjenovnik svojih proizvoda, odnosno usluga na način dostupan kupcima, odnosno korisnicima usluga,

d) kupcu, odnosno korisniku usluga izda račun o prodatoj robi, odnosno izvršenim uslugama,

đ) garantuje kvalitet proizvoda, odnosno usluga i otkloni nedostatke ili nadoknadi pričinjenu štetu kupcu proizvoda, odnosno korisniku usluga, u skladu sa važećim propisima i standardima,

e) vodi propisanu evidenciju o obavljanju djelatnosti,

ž) prijavi promjenu poslovnog sjedišta,

z) sprovodi propisane mjere zaštite na radu i zaštite životne sredine koje se odnose na obavljanje registrovanih djelatnosti,

i) zaključi ugovor sa radnikom u skladu sa zakonom, kolektivnim ugovorom i drugim propisima kojima se uređuju radni odnosi,

j) prijavi vođenje poslovanja posredstvom poslovođe i

k) obavijesti registracioni organ u slučaju nepostojanja uslova za obavljanje preduzetničke djelatnosti.

6. Privremeni prestanak i prestanak obavljanja djelatnosti

Član 30

(1) U toku poslovanja preduzetnik može privremeno prestati da obavlja preduzetničke djelatnosti u ukupnom trajanju do šest mjeseci u periodu od dvije godine.

(2) Zahtjev za privremeni prestanak obavljanja djelatnosti sadrži razloge i trajanje privremenog prestanka i podnosi se registracionom organu najkasnije na dan sa kojim se traži korišćenje privremenog prestanka, osim u slučajevima više sile, kada se zahtjev može dostaviti najkasnije u roku od 30 dana od dana njenog nastanka.

(3) Evidenciju o ukupnom trajanju privremenog prestanka obavljanja djelatnosti vodi registracioni organ.

(4) Izuzetno, preduzetnik može prestati da obavlja preduzetničke djelatnosti i duže od roka iz stava 1. ovog člana u sljedećim slučajevima:

a) bolesti, stručnog usavršavanja ili nastupanja više sile, najduže do dvije godine neprekidno i

b) korišćenja porodiljskog odsustva, najduže do navršene treće godine života djeteta.

(5) Za slučajeve iz stava 4. ovog člana, potrebno je uz zahtjev za privremeni prestanak obavljanja djelatnosti priložiti i odgovarajuće dokaze.

(6) Za vrijeme privremenog prestanka obavljanja preduzetničke djelatnosti preduzetniku nije dopušteno obavljanje djelatnosti.

(7) O okončanju privremenog prestanka i ponovnom početku obavljanja preduzetničke djelatnosti preduzetnik je dužan da pisanim putem obavijesti nadležni organ najkasnije u roku od osam dana po isteku vremena privremenog prestanka obavljanja djelatnosti.

(8) Registracioni organ o privremenom prestanku obavljanja djelatnosti donosi rješenje o registraciji koje upisuje u registar.

(9) Registracioni organ, o privremenom prestanku obavljanja djelatnosti, obavještava organe iz člana 21. stav 5. ovog zakona.

(10) U slučaju da preduzetnik namjerava početi sa poslovanjem prije isteka perioda utvrđenog rješenjem o registraciji privremenog prestanka obavljanja djelatnosti, podnosi zahtjev registracionom organu koji donosi rješenje o okončanju privremenog prestanka i nastavku rada preduzetnika, koje dostavlja u skladu sa članom 21. stav 5. ovog zakona.

Član 31

(1) Preduzetnik prestaje da obavlja djelatnost odjavom ili po sili zakona.

(2) Ako preduzetnik prestaje da obavlja djelatnost po osnovu odjave, dužan je da prije prestanka rada podnese zahtjev za odjavu obavljanja djelatnosti kod nadležnog registracionog organa.

(3) Preduzetnik koji osim u sjedištu posluje i u izdvojenim jedinicama obavezan je da izvrši odjavu svih izdvojenih jedinica, prije podnošenja zahtjeva za odjavu obavljanja djelatnosti.

(4) Ako registracioni organ prilikom razmatranja zahtjeva za odjavu obavljanja djelatnosti utvrdi da preduzetnik ima izdvojene jedinice, u pisanoj formi upućuje preduzetnika da u roku od 15 dana od dostavljanja obavještenja izvrši odjavu svih izdvojenih jedinica.

(5) U slučaju da preduzetnik ne izvrši odjavu svih izdvojenih jedinica u roku iz stava 4. ovog člana, registracioni organ odbija zahtjev za odjavu obavljanja djelatnosti.

(6) Zahtjev za odjavu obavljanja djelatnosti podnosi se u pisanoj formi prije prestanka rada, kod registracionog organa, koji donosi rješenje o prestanku obavljanja djelatnosti i briše preduzetnika iz registra.

(7) Ako u zahtjevu za odjavu nije naveden datum prestanka obavljanja djelatnosti, prestanak se utvrđuje danom podnošenja zahtjeva za prestanak obavljanja djelatnosti i ne može se utvrditi retroaktivno.

(8) Protiv rješenja o prestanku obavljanja djelatnosti, donesenim na osnovu zahtjeva za odjavu ili po sili zakona, dozvoljena je žalba Ministarstvu koje je nadležno za pretežnu djelatnost preduzetnika ili drugom nadležnom organu uprave u skladu sa posebnim propisima.

(9) U zahtjevu za odjavu, preduzetnik može kao najkasniji datum prestanka obavljanja djelatnosti navesti konkretan dan, koji nije kasniji od 30 dana od dana dostavljanja zahtjeva.

Član 32

(1) Registracioni organ na osnovu saznanja i utvrđenog činjeničnog stanja donosi rješenje o prestanku obavljanja djelatnosti po sili zakona i briše preduzetnika iz registra, u sljedećim slučajevima:

a) smrti preduzetnika, ako ne bude podnesen zahtjev za nastavak obavljanja djelatnosti u roku od 90 dana,

b) ako se ostavinski postupak ne okonča u skladu sa članom 33. stav 5. ovog zakona,

v) ako prestanu da postoje prirodni i drugi uslovi za obavljanje djelatnosti,

g) ako je preduzetniku pravosnažnim aktom izrečena zaštitna mjera zabrane obavljanja djelatnosti,

d) ako preduzetnik ne podnose zahtjev u skladu sa članom 23. stav 3. ovog zakona,

đ) ako preduzetnik ne prijavi nastavak rada u skladu sa članom 30. stav 7. ovog zakona,

e) danom stupanja na izdržavanje kazne, ako bude osuđen pravosnažnom presudom na kaznu zatvora dužu od šest mjeseci,

ž) gubitkom poslovne sposobnosti, ako ne bude podnesen zahtjev za nastavak obavljanja djelatnosti u roku od 30 dana,

z) ako strani državljanin ne dostavi akt o odobrenom privremenom ili stalnom boravku u roku iz člana 20. stav 2. ovog zakona,

i) ako preduzetnik ima registrovanu samo jednu djelatnost koja se može obavljati isključivo u formi pravnog lica, a ne podnese zahtjev za njenu izmjenu u skladu sa članom 21v. stav 1. ovog zakona,

j) ako preduzetnik ne izvrši promjenu poslovnog imena u roku od 30 dana od dana pravosnažnosti presude iz člana 26a. stav 5. ovog zakona i

k) ako nadležni organ utvrdi da je preduzetniku izdato rješenje o registraciji na osnovu lažnih isprava, koje se odnose na uslove za obavljanje preduzetničke djelatnosti.

(2) Osim slučajeva iz stava 1. ovog člana, registracioni organ donosi rješenje o prestanku obavljanja djelatnosti, briše preduzetnika iz registra i obavještava organe iz člana 21. stav 5. ovog zakona i ako nadležni Sud časti pri Komori predloži da se za preduzetnika donese rješenje o prestanku obavljanja djelatnosti.

(3) Inicijativu za prestanak obavljanja djelatnosti po sili zakona, uz podnošenje odgovarajućih dokaza kojima se potvrđuje nastupanje činjenica iz stava 1. ovog člana, može podnijeti fizičko lice ili nadležni organ.

(4) Troškove postupka donošenja rješenja o prestanku obavljanja djelatnosti po sili zakona snosi registracioni organ.

(5) Registracioni organ koji ima saznanja da preduzetnik ne obavlja djelatnost, a u cilju utvrđivanja činjeničnog stanja može uputiti pismeno na adresu sjedišta, odnosno izdvojene jedinice preduzetnika.

(6) Registracioni organ donosi rješenje o prestanku obavljanja djelatnosti po sili zakona i briše preduzetnika iz registra, ako preduzetnik pismeno iz stava 5. ovog člana ne zaprimi, uz uslov da je pismeno koje je trebalo biti dostavljeno bilo istaknuto 15 dana na oglasnoj tabli registracionog organa.

(7) U slučaju da je preduzetnik zaprimio pismeno iz stava 5. ovog člana, registracioni organ donosi rješenje o prestanku obavljanja djelatnosti po sili zakona i briše preduzetnika iz registra ako:

a) preduzetnik ne odgovori u roku od 15 dana od dana dostavljanja pismena i

b) preduzetnik u roku od 15 dana od dana dostavljanja pismena, u pisanoj formi, obavijesti registracioni organ da više ne obavlja djelatnost.

(8) U slučaju da preduzetnik, osim u sjedištu posluje i u izdvojenim jedinicama, registracioni organ sjedišta donosi rješenja kojima utvrđuje prestanak obavljanja djelatnosti i prestanak rada izdvojene jedinice.

(9) Ako preduzetnik ima jednu ili više izdvojenih jedinica u jedinici lokalne samouprave na čijem području nije njegovo sjedište, registracioni organ sjedišta preduzetnika traži od registracionog organa na čijem području preduzetnik ima izdvojene jedinice da utvrdi da li preduzetnik obavlja djelatnost.

(10) Registracioni organ na čijem području preduzetnik ima izdvojenu jedinicu, a nema sjedište, u saradnji sa nadležnim inspekcijskim i poreskim organima, utvrđuje da li preduzetnik obavlja djelatnost u izdvojenoj jedinici.

(11) Ako preduzetnik ne obavlja djelatnost u izdvojenoj jedinici, registracioni organ na čijem području preduzetnik ima izdvojenu jedinicu donosi rješenje o prestanku rada izdvojene jedinice.

(12) Registracioni organ iz stava 11. ovog člana dostavlja rješenje o prestanku rada izdvojene jedinice registracionom organu na čijem području preduzetnik ima sjedište.

(13) Poslije zaprimanja rješenja iz stava 12. ovog člana, registracioni organ na čijem području preduzetnik ima sjedište donosi rješenje o prestanku obavljanja djelatnosti preduzetnika.

7. Nastavak obavljanja djelatnosti

Član 33

(1) U slučaju smrti preduzetnika, član porodičnog domaćinstva, odnosno nasljednik može da nastavi obavljanje djelatnosti lično ili posredstvom zaposlenog radnika – privremenog poslovođe koji ispunjava uslove iz člana 17. ovog zakona.

(2) Zahtjev za nastavak obavljanja djelatnosti podnosi se najkasnije u roku od 90 dana od dana smrti preduzetnika.

(3) Uz zahtjev za nastavak obavljanja djelatnosti iz stava 1. ovog člana prilažu se izvod iz matične knjige umrlih za preduzetnika, dokazi o ispunjenju uslova iz člana 17. ovog zakona i međusobni sporazum o nastavku obavljanja djelatnosti koji potpisuju članovi porodičnog domaćinstva, odnosno nasljednici.

(4) Registracioni organ o nastavku obavljanja djelatnosti iz stava 1. ovog člana donosi rješenje, nastavak upisuje u registar preduzetnika i obavještava organe iz člana 21. stav 5. ovog zakona.

(5) Nastavak obavljanja djelatnosti traje do okončanja ostavin skog postupka, a najduže dvije godine.

(6) Nasljednik koji je naslijedio imovinu koja je u vezi sa obavljanjem preduzetničke djelatnosti, ako namjerava da nastavi obavljanje djelatnosti, dužan je da registracionom organu podnese zahtjev u skladu sa članom 19. ovog zakona.

Član 34

(1) U slučaju gubitka poslovne sposobnosti preduzetnika, imenovani staralac preduzetnika može nastavati obavljanje djelatnosti lično ili posredstvom zaposlenog radnika koji ispunjava uslove iz člana 17. ovog zakona.

(2) Zahtjev za nastavak obavljanja djelatnosti podnosi se najkasnije u roku od 30 dana od dana pravosnažnosti odluke kojom je utvrđena poslovna nesposobnost preduzetnika.

(3) Uz zahtjev za nastavak obavljanja djelatnosti iz stava 2. ovog člana prilaže se pravosnažna sudska odluka o oduzimanju poslovne sposobnosti i dokazi iz člana 17. ovog zakona.

(4) Registracioni organ o nastavku obavljanja djelatnosti iz stava 1. ovog člana donosi rješenje, nastavak upisuje u registar preduzetnika i obavještava organe iz člana 21. stav 5. ovog zakona.

(5) U slučaju stupanja na izdržavanje kazne zatvora duže od šest mjeseci preduzetnik može nastaviti obavljanje djelatnosti posredstvom poslovođe koji ispunjava uslove iz člana 17. ovog zakona.

8. Registar preduzetnika

Član 35

(1) Registracioni organ vodi registar preduzetnika.

(2) U registar iz stava 1. ovog člana obavezno se upisuju podaci iz rješenja o registraciji, odnosno sve promjene podataka od značaja za pravni promet za koje se izdaje rješenje o registraciji.

(3) Ministar donosi pravilnik o sadržaju i načinu vođenja registra iz stava 1. ovog člana.

Član 35a

(1) Registar preduzetnika vodi se u elektronskom i pisanom obliku.

(2) Registracioni organ koristi jedinstvenu elektronsku aplikaciju za vođenje registra preduzetnika u elektronskom obliku.

(3) Registracioni organ unosi u elektronskoj formi u jedinstvenu elektronsku aplikaciju dokumente na osnovu kojih sprovodi postupak registracije preduzetnika i koji se donose u postupku registracije preduzetnika.

(4) Registar preduzetnika sastoji se od dva dijela, i to:

a) aktivnog dijela i

b) pasivnog dijela.

(5) U aktivnom dijelu registra preduzetnika, preduzetnici mogu imati sljedeći status:

a) aktivan – obavlja djelatnost,

b) privremeno odjavljen – u određenom periodu ne obavlja djelatnost,

v) odjavljen – utvrđen prestanak obavljanja djelatnosti i

g) u pripremi – određen period za početak obavljanja djelatnosti.

(6) Preduzetnici koji imaju status – odjavljen unose se u pasivni dio registra poslije isteka kalendarske godine u kojoj im je utvrđen prestanak obavljanja djelatnosti.

(7) Preduzetnicima koji posluju smatraju se preduzetnici koji se nalaze u aktivnom dijelu registra i imaju status – aktivan i privremeno odjavljen.

(8) Registracioni organ povezuje se putem jedinstvene elektronske aplikacije sa centralnim registrom preduzetnika.

(9) Registracioni organ, po zahtjevu stranke, izdaje izvod ili uvjerenje ili potvrdu o podacima iz registra preduzetnika.

(10) Izvod je ovjerena isprava koja se izdaje na zahtjev zainteresovane stranke na propisan način i sadrži aktuelne podatke iz registra preduzetnika.

(11) Uvjerenje je ovjerena isprava koja se izdaje na zahtjev zainteresovane stranke na propisan način i sadrži podatak ili podatke koji su prestali da važe.

(12) Potvrda je ovjerena isprava koja se izdaje na zahtjev zainteresovane stranke i u kojoj se navodi pojedinačni aktivni podatak.

(13) Način korišćenja i pristupa registru preduzetnika u elektronskom obliku, obrasce akata koji se donose u postupku registracije i prilikom izdavanja izvoda, uvjerenja ili potvrde, kao i utvrđivanje obima podataka o preduzetnicima koji su javno dostupni detaljnije se uređuju u propisu iz člana 35. stav 3. ovog zakona.

Član 35b

(1) Registar preduzetnika u elektronskom obliku obavezno sadrži podatke o preduzetnicima koji su izvršili usklađivanje sa odredbama Zakona, i koji su:

a) na dan 1. januara 2015. godine imali status – aktivan ili privremeno odjavljen ili status – u pripremi i

b) poslije 1. januara 2015. godine stekli status – aktivan ili privremeno odjavljen ili status – u pripremi ili odjavljen.

(2) Registracioni organ dužan je da:

a) u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona unese u registar preduzetnika podatke iz stava 1. ovog člana i

b) u roku od godinu dana od stupanja na snagu ovog zakona skenira sva rješenja za preduzetnike iz stava 1. ovog člana i unese ih u registar preduzetnika.

(3) Rješenja iz stava 2. tačka b) ovog člana obuhvataju sve akte donesene u postupku registracije preduzetnika, od trenutka njihovog osnivanja zaključno sa posljednjom promjenom podataka.

(4) Izuzetno od stava 1. ovog člana, registracioni organ može u registar preduzetnika unijeti i podatke o preduzetnicima koji su prije 1. januara 2015. godine imali status – odjavljen, uz uslov da su prije prestanka obavljanja djelatnosti izvršili usklađivanje sa odredbama Zakona.

(5) U slučaju iz stava 4. ovog člana, registracioni organ obavezan je da skenira rješenje na osnovu kojeg je preduzetnik otpočeo sa obavljanjem djelatnosti i rješenje o prestanku obavljanja djelatnosti i unese ga u registar preduzetnika.

Član 36

(1) Agencija vodi centralni registar preduzetnika u Republici Srpskoj, koji obuhvata podatke iz registara preduzetnika koji vode nadležni registracioni organi, kao i druge podatke od značaja za praćenje poslovanja preduzetnika.

(2) Centralni registar preduzetnika je dio Registra poslovnih subjekata Republike Srpske.

(3) Agencija u potpunosti raspolaže svim podacima unesenim u centralni registar preduzetnika, a registracioni organ u potpunosti raspolaže podacima koje unosi u postupku registracije preduzetnika u jedinstvenu elektronsku aplikaciju.

(4) Agencija, uz saglasnost Ministarstva privrede i preduzetništva, donosi pravilnik kojim se uređuje čuvanje, preuzimanje i razmjena podataka i informacija između nadležnih organa, struktura polugodišnjih i godišnjih podataka o preduzetnicima koja se objavljuje, sadržaj i način vođenja centralnog registra preduzetnika, kao i način pretrage, pregleda i preuzimanja podataka u elektronskoj formi koji su javno dostupni.

(5) U cilju javnosti podataka, Agencija na svojoj internet stranici omogućava svim zainteresovanim licima pretragu i pregled podataka koji su predmet registracije, a u skladu sa ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu njega.

(6) Ministarstvo privrede i preduzetništva ima pristup centralnom registru preduzetnika.

(7) Na zahtjev Republičke uprave za inspekcijske poslove ili Komore, registracioni organ, odnosno Agencija, po službenoj dužnosti, dostavljaju podatke o preduzetnicima.

(8) Agencija je dužna da na svojoj internet stranici objavljuje zbirne polugodišnje i godišnje podatke o preduzetnicima u Republici Srpskoj.

(9) Po zahtjevu zainteresovane stranke, Agencija izdaje izvod iz centralnog registra preduzetnika.

Član 36a

(1) Agencija je obavezna da, u saradnji sa Vladom Republike Srpske, obezbijedi programsko rješenje, tehničku ispravnost, održavanje, pravilno i trajno funkcionisanje postupka registracije preduzetnika, kao i isporuku elektronskih podataka iz centralnog registra preduzetnika.

(2) U slučaju narušavanja informacione bezbjednosti u postupku registracije preduzetnika, administrator sistema ili drugo ovlašćeno lice Agencije sa tim upoznaje Ministarstvo za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo.

(3) Svako neovlašćeno raspolaganje podacima iz programskog rješenja za registraciju preduzetnika smatra se narušavanjem informacione bezbjednosti.

III – MAJSTORSKO ZVANjE

Član 37

Majstorsko zvanje obezbjeđuje sticanje specifičnih stručnoteorijskih i praktičnih znanja za obavljanje određene zanatske djelatnosti, vještina i kompetencija potrebnih za samostalno vođenje poslovanja, te znanja potrebnih za obučavanje drugih lica u zanatskoj djelatnosti.

Član 38

(1) Zanatlija je fizičko lice koje je stručno osposobljeno za obavljanje zanatske djelatnosti.

(2) Zvanje majstora zanatlija stiče polaganjem majstorskog ispita.

(3) Zanatlija može pristupiti polaganju majstorskog ispita ako ispunjava sljedeće uslove:

a) posjeduje odgovarajuću srednju stručnu spremu i najmanje dvije godine radnog iskustva u zanatu za koji želi steći majstorsko zvanje ili

b) ima najmanje pet godina radnog iskustva u zanimanju za koje želi da polaže majstorski ispit, a ne posjeduje odgovarajuću srednju stručnu spremu.

(4) Posebnim propisom za određenu zanatsku djelatnost može se propisati obaveznost posjedovanja majstorskog zvanja za njeno obavljanje.

Član 39

(1) Majstorski ispit polaže se pred komisijom, koju imenuje Komora uz prethodno pribavljeno mišljenje Zavoda za obrazovanje odraslih.

(2) Članovima komisije pripada naknada za rad.

(3) Na majstorskom ispitu zanatlija dokazuje praktična i teorijska, strukovna znanja i vještine neophodne za samostalno obavljanje zanata i znanja potrebna za obučavanje drugih lica.

(4) Članovi komisije za polaganje teorijskog dijela ispita imenuju se iz evidencije nastavnika koju vodi Zavod za obrazovanje odraslih, a članovi komisije za polaganje praktičnog dijela ispita imenuju se iz evidencije koju vodi Komora.

(5) Program majstorskog ispita donosi ministarstvo nadležno za određenu zanatsku djelatnost, na prijedlog Zavoda za obrazovanje odraslih, koji prethodno pribavlja mišljenja ministarstva nadležnog za preduzetništvo za dio koji obuhvata potrebna znanja za samostalno vođenje posla i ministarstva nadležnog za obrazovanje za dio koji obuhvata znanja potrebna za obučavanje drugih lica.

(6) Pravilnik o načinu polaganja majstorskog ispita, uslovi i dokumentacija koja se prilaže prilikom polaganja majstorskog ispita, način formiranja, dužnosti i naknada za rad članova komisije, ocjenjivanje i trajanje ispita, postupak u slučaju prigovora kandidata i sadržaj uvjerenja o majstorskom zvanju donosi ministar, uz prethodno pribavljeno mišljenje Zavoda za obrazovanje odraslih.

(7) Registar zanatlija sa položenim majstorskim ispitom vodi Komora.

(8) Troškove polaganja majstorskog ispita snosi kandidat.

(9) Troškove polaganja majstorskog ispita utvrđuje ministar nadležan za određenu zanatsku djelatnost.

Član 40

(1) Komora može organizovati centre za obuku.

(2) Pripremu za polaganje majstorskog ispita iz teorijskog dijela, u skladu sa uslovima i procedurama predviđenim propisima koji uređuju oblast obrazovanja odraslih, mogu organizovati i organizatori obrazovanja odraslih.

(3) U centrima za obuku može se vršiti praktični dio obuke učenika u srednjim školama i praktični dio obuke polaznika obrazovanja odraslih u skladu sa ovim zakonom i drugim propisima.

(4) Praktični dio obuke mogu izvoditi i lica sa stečenim majstorskim zvanjem u odgovarajućem zanimanju.

(5) Odobrenje za rad centara koji vrše praktični dio obuke za programe obrazovanja odraslih izdaje Zavod za obrazovanje odraslih prema proceduri koja se odnosi na izdavanje odobrenja organizatorima obrazovanja odraslih.

(6) Obavljanje praktičnog dijela obuke iz programa obrazovanja odraslih može se vršiti i u zanatskim radnjama koje ispunjavaju uslove za obuku i imaju zaključen ugovor sa centrom za obuku ili drugim organizatorom obrazovanja odraslih.

(7) Radnja u kojoj se izvodi praktična obuka mora biti opremljena za obučavanje u skladu sa propisanim uslovima.

(8) Ispunjenost uslova iz stava 5. ovog člana utvrđuje Komora, koja vodi registar zanatskih radnji koje mogu vršiti praktičnu obuku polaznika obrazovanja odraslih i obavještava Zavod za obrazovanje odraslih o upisu radnji u registar.

(9) Na pitanja koja nisu uređena ovim zakonom, a odnose se na polaganje majstorskog ispita, primjenjuju se odredbe propisa kojima je uređena oblast obrazovanja odraslih.

(10) Nadzor nad zakonitošću sprovođenja polaganja majstorskog ispita, rada centara za obuku i zanatlija koje vrše praktičnu obuku iz programa obrazovanja odraslih sprovodi Zavod za obrazovanje odraslih.

IV – ORGANIZOVANjE PREDUZETNIKA

Član 41

(1) Komora je samostalna, stručnoposlovna, nevladina i neprofitna asocijacija koja zastupa i usklađuje zajedničke interese preduzetnika na području Republike Srpske i kojoj je ovim zakonom povjereno vršenje javnih ovlašćenja.

(2) Komora je pravno lice sa sjedištem u Banjoj Luci.

(3) Rad Komore je javan.

Član 42

(1) Preduzetnici postaju članovi Komore upisom u registar preduzetnika.

(2) Članovi Komore mogu biti i druge organizacije, asocijacije i strukovna udruženja preduzetnika koji za to izraze interes, a u skladu sa Statutom Komore.

Član 43

(1) Komora organizuje svoj rad u jednoj ili više jedinica lokalne samouprave koje su teritorijalno povezane posredstvom udruženja preduzetnika (u daljem tekstu: udruženje) kao osnovne organizacione jedinice jedinstvenog komorskog sistema.

(2) Komora može svoj rad organizovati i posredstvom kancelarija i područnih komora u skladu sa Statutom.

(3) Organizacija i djelokrug rada, međusobna prava i obaveze između Komore i organizacionih jedinica utvrđuju se ovim zakonom, statutom i odlukama Skupštine Komore.

Član 44

(1) Statutom udruženja i područne komore uređuju se organi, način njihovog izbora, zadaci, međusobna prava i obaveze članova udruženja i područne komore, unutrašnja organizacija, teritorija djelovanja, izborne procedure i druga pitanja od značaja za rad udruženja i područne komore.

(2) Na statut udruženja i područne komore saglasnost daje Komora.

Član 45

(1) Zadaci udruženja u skladu sa ovim zakonom su da:

a) zastupa interese članova udruženja pred nadležnim organima jedinice lokalne samouprave,

b) pokreće inicijative, daje prijedloge i mišljenja nadležnim organima jedinice lokalne samouprave prilikom donošenja politika lokalnog razvoja, programa podrške i drugih dokumenata i mjera od interesa za članove udruženja,

v) informiše i pruža savjetodavne i druge usluge svojim članovima prilikom osnivanja i obavljanja djelatnosti,

g) organizuje i učestvuje u manifestacijama i drugim skupovima kojima se promovišu proizvodi i usluge članova udruženja u zemlji i inostranstvu,

d) sarađuje sa nadležnim organima jedinice lokalne samouprave pri određivanju radnog vremena preduzetničkih objekata,

đ) promoviše upis u srednje stručne škole, sticanje majstorskog zvanja, stručnih i drugih znanja od interesa za obavljanje djelatnosti preduzetnika pri čemu može organizovati prezentacije, seminare i obuke,

e) podstiče i razvija djelatnost starih zanata, umjetničkih zanata i domaće radinosti,

ž) sarađuje sa udruženjima, nevladinim i drugim organizacijama preduzetnika i

z) sprovodi zadatke povjerene od Komore i druge poslove od interesa za svoje članove u skladu sa ovim zakonom i Statutom.

(2) Udruženje usklađuje programske aktivnosti sa programima rada Komore.

(3) Udruženje je dužno da sačini i dostavi godišnji program rada i finansijskog plana poslovanja, godišnji izvještaj o radu i finansijski izvještaj, kao i druge analize i informacije za potrebe Komore.

Član 46

(1) Zadaci Komore u skladu sa ovim zakonom su:

a) da zastupa interese članova Komore pred nadležnim organima i organizacijama Republike Srpske,

b) da pokreće inicijative, daje prijedloge i mišljenja nadležnim organima i organizacijama u vezi sa donošenjem propisa i mjera koje se tiču preduzetništva i preduzetnika,

v) da pruža usluge poslovnog savjetovanja, stručne i savjetodavne pomoći prilikom osnivanja i poslovanja radnje, kao i da pruža konsultantske usluge u skladu sa iskazanim interesima članova Komore,

g) da promoviše proizvode i usluge članova Komore u zemlji i inostranstvu i posredstvom interneta, organizovanje nastupa na sajmovima, izdavanje publikacija, kataloga i glasila i vršenje drugih promotivnih aktivnosti,

d) promocija, informisanje, savjetovanje i učestvovanje u aktivnostima i poslovima koji su u vezi sa srednjim stručnim obrazovanjem, sticanjem majstorskog zvanja, dokvalifikacijom, prekvalifikacijom i osposobljavanjem za potrebe preduzetničkih djelatnosti, starim i umjetničkim zanatima i domaćom radinošću,

đ) analiza tržišnih uslova i mogućnosti razvoja preduzetništva,

e) poslovno povezivanje, usklađivanje interesa, podsticanje lojalne konkurencije i suzbijanje nelojalne konkurencije, zaštita dobrih poslovnih običaja, poslovnog morala i razvijanje poslovnih odnosa na domaćem i inostranom tržištu članova Komore, saradnja sa drugim organizacijama i komorama,

ž) da podstiče unapređivanje kvaliteta proizvoda i usluga, uvođenja inovacija, zaštite životne sredine, zaštite na radu, zaštite potrošača i promovisanje energetske efikasnosti,

z) da razvija informacioni sistem i poslovno informisanje, te informiše članstvo o stručnim, poslovnim i tehnološkim pitanjima i novostima iz djelokruga rada,

i) da dostavlja informacije po zahtjevu nadležnog ministarstva,

j) zaštita i unapređivanje zanatskih djelatnosti, starih i umjetničkih zanata i domaće radinosti,

k) da podstiče, pomaže, koordinira i vrši nadzor nad radom i ispunjavanjem zakonom i Statutom propisanih zadataka organizacionih jedinica Komore,

l) vodi evidenciju o organizacionim jedinicama komore,

lj) da vrši javna ovlašćenja koja su povjerena Komori ovim zakonom i drugim zakonima,

m) da izdaje potvrde o proizvodima svojih članova, a koje nisu propisane drugim propisom i

n) da obavlja i druge poslove u skladu sa zakonom i Statutom.

(2) O vršenju javnih ovlašćenja Komora podnosi izvještaj odgovarajućem organu u skladu sa povjerenim ovlašćenjima.

Član 47

(1) Organi Komore su Skupština, Upravni odbor i direktor.

(2) Pri izboru članova za Skupštinu i Upravni odbor Komore uvažavaće se strukovna, teritorijalna i polna struktura članova Komore.

(3) Mandat članovima organa Komore iz stava 1. ovog člana traje četiri godine sa mogućnošću ponovnog imenovanja najoš jedan mandatni period.

(4) Izabrani član organa Komore može obavljati samo jednu dužnost u organima Komore.

(5) Pravo izbora i obavljanja dužnosti člana Skupštine i Upravnog odbora ima isključivo preduzetnik sa važećim upisom u registar preduzetnika.

(6) Direktor Komore bira se posredstvom javnog konkursa.

Član 48

(1) Skupština Komore je najviši predstavnički organ, a čine je, u skladu sa Statutom, izabrani predstavnici udruženja.

(2) Nadležnosti Skupštine iz stava 1. ovog člana su:

a) donosi statut i poslovnik o radu,

b) donosi opšta akta, osim akta o sistematizaciji radnih mjesta, koji donosi direktor,

v) utvrđuje stavove i daje smjernice za rad organa i tijela Komore,

g) usvaja program rada, finansijski plan poslovanja, godišnji izvještaj o poslovanju i izvještaj nezavisnog revizora,

d) donosi etički kodeks,

đ) bira i razrješava članove Upravnog odbora i direktora,

e) odlučuje o raspisivanju i sprovođenju izbora za organe Komore,

ž) bira i razrješava članove Suda časti,

z) odlučuje o sticanju i prodaji nepokretne imovine, zaduživanju i opterećenju nepokretne imovine,

i) bira nezavisnog revizora za kontrolu materijalnofinansijskog poslovanja i finansijskih izvještaja,

j) odlučuje o saradnji sa komorama u zemlji i inostranstvu, kao i sa međunarodnim organizacijama i

k) obavlja i druge poslove predviđene ovim zakonom i Statutom Komore.

(3) Skupština redovno zasjeda najmanje jednom godišnje na osnovu odluke Upravnog odbora.

(4) Upravni odbor saziva vanrednu skupštinu na osnovu pisanog zahtjeva većine članova Skupštine, odnosno na osnovu pisanog zahtjeva najmanje dvije hiljade preduzetnika sa važećim upisom u registar.

Član 49

(1) Upravni odbor Komore neposredno upravlja Komorom, prati izvršavanje obaveza članova Komore, odlučuje o korišćenju sredstava Komore, utvrđuje prijedloge pojedinačnih i opštih akata za Skupštinu, utvrđuje prijedlog programa rada, finansijski plan poslovanja i godišnji izvještaj o poslovanju, donosi poslovnik o svom radu i druga opšta akta utvrđena Statutom i obavlja druge poslove u skladu sa zakonom i statutom.

(2) Upravni odbor Komore ima pet članova, odlučuje u sjednicama i za svoj rad odgovara Skupštini Komore.

(3) Sjednice Upravnog odbora saziva predsjednik ili većina članova Upravnog odbora.

(4) Direktor Komore predstavlja i zastupa Komoru, odgovoran je za zakonitost rada Komore, sprovođenje poslovne politike, odluka Skupštine i Upravnog odbora, prati realizaciju programa rada i finansijskog plana, izvještava o poslovanju Komore Upravni odbor i Skupštinu, priprema program rada i finansijski plan poslovanja i godišnji izvještaj o poslovanju, donosi akt o sistematizaciji radnih mjesta, ima i druga prava i obaveze utvrđene zakonom i Statutom.

(5) Stručne, administrativnotehničke, savjetodavne i druge poslove Komore obavlja Stručna služba Komore, a njenim radom rukovodi direktor.

Član 50

(1) Pri Komori postoji Sud časti kao nezavisni organ.

(2) Sud časti vodi postupke i odlučuje o povredama poslovnih običaja, ugovora, tržišnih pravila i drugih propisa, neizvršavanju obaveza članova i nepoštovanju odluka organa Komore.

Član 51

(1) Statutom Komore, između ostalog, uređuju se:

a) zadaci i način njihovog izvršavanja,

b) sastav, djelokrug rada, način odlučivanja, postupak izbora i razrješenja organa i tijela Komore,

v) prava, obaveze i odgovornost članova,

g) organizacija rada i javnost rada,

d) teritorijalna organizacija rada,

đ) zadaci udruženja, način nadzora nad njihovim radom i izvještavanje,

e) saradnja sa drugim organima i organizacijama u Republici Srpskoj,

ž) saradnja sa komorama u zemlji i inostranstvu, kao i sa međunarodnim organizacijama,

z) postupak usvajanja opštih akata,

i) način finansiranja,

j) organizacija, sastav, način izbora i nadležnosti Suda časti i

k) druga pitanja od značaja za rad Komore.

(2) Statut Komore ne može sadržavati odredbe koje nisu u skladu sa zadacima Komore propisanim ovim zakonom ili su u protivrječnosti sa drugim propisima.

(3) Statut Komore objavljuje se u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

(4) Osim Statuta, Komora ima i druge opšte akte kojima se uređuje način rada stručne službe, organizacija i sistematizacija radnih mjesta, vrste i visine naknada zaposlenih i članova organa Komore, usluge namijenjene članovima koje se finansiraju iz članarine i druga pitanja.

(5) Postupak nabavke robe, usluga i radova vrši se u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama.

(6) S ciljem poštovanja načela javnosti rada Komore opšti akti iz stava 4. ovog člana biće javno dostupni.

Član 52

(1) Sredstva za finansiranje Komore i organizacionih jedinica Komore obezbjeđuju se iz članarine, prihoda od naknada za usluge koje pruža Komora i drugih izvora.

(2) Skupština Komore odlukom utvrđuje visinu godišnje članarine, način obračuna, međusobnu raspodjelu između Komore i organizacionih jedinica, rokove i način uplate članarine, a koja na godišnjem nivou ne može biti veća od 24 KM.

(3) Odluka Skupštine iz stava 2. ovog člana objavljuje se u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

(4) Sredstva prikupljena od naplaćene članarine koriste se za finansiranje rada i programskih zadataka, a dijele se u iznosu od 30% za Komoru i 70% za organizacio ne jedinice Komore.

V – NADZOR

Član 53

(1) Nadzor nad sprovođenjem odredaba ovog zakona i na osnovu njega donesenih propisa vrše Ministarstvo privrede i preduzetništva i odgovarajuća ministarstva nadležna za pojedinu preduzetničku djelatnost, kao i drugi organi kada su za to ovlašćeni posebnim propisima.

(2) Inspekcijski nadzor nad sprovođenjem odredaba ovog zakona i na osnovu njega donesenih propisa vrši Republička uprava za inspekcijske poslove, posredstvom nadležnih republičkih inspektora, odnosno inspektori u jedinicama lokalne samouprave kao i inspektori Poreske uprave Republike Srpske i inspektori Republičke uprave za igre na sreću, u skladu sa svojim nadležnostima.

(3) Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona i propisa donesenih na osnovu njega vrši i nadležna komunalna policija u skladu sa svojim nadležnostima.

Član 54

U vršenju inspekcijskog nadzora nad sprovođenjem ovog zakona i propisa donesenih na osnovu njega nadležni inspektor, osim opštih ovlašćenja propisanih Zakonom o inspekcijama u Republici Srpskoj, preduzima mjere i radnje propisane odgovarajućim propisima kojima se uređuje pojedina preduzetnička djelatnost.

VI – KAZNENE ODREDBE

Član 55

(1) Novčanom kaznom od 1.000 KM do 3.000 KM kazniće se za prekršaj preduzetnik ako:

a) obavlja dopunsko zanimanje suprotno odredbi člana 15. stav 2. ovog zakona,

b) obavlja dodatno zanimanje suprotno odredbi člana 15. stav 4. ovog zakona,

v) obavlja preduzetničku djelatnost suprotno odredbi člana 15. stav 5. ovog zakona,

g) obavlja djelatnosti koje nisu navedene u rješenju o registraciji preduzetnika (član 21. stav 6.),

d) počne da obavlja djelatnosti bez rješenja o registraciji preduzetnika (član 21. stav 7.),

đ) počne da obavlja djelatnosti suprotno odredbi člana 21. stav 9. ovog zakona,

e) ne obavlja preduzetničku djelatnost pod poslovnim imenom upisanim u registar (član 26. stav 1.),

ž) ne prijavi promjenu poslovnog imena (član 26. stav 8.),

z) ne prijavi obavljanje djelatnosti u izdvojenoj jedinici (član 28. stav 4.),

i) prestane sa obavljanjem djelatnosti u izdvojenoj jedinici, bez registracije prestanka rada izdvojene jedinice (član 28. stav 6),

j) ne prijavi promjenu poslovnog sjedišta (član 29. tač ka ž.),

k) ne obavijesti registracioni organ u slučaju prestanka postojanja uslova za obavljanje djelatnosti (član 29. tačka k),

l) za vrijeme privremenog prestanka obavljanja preduzetničke djelatnosti obavlja djelatnost (član 30. stav 6.) i

lj) prestane sa obavljanjem djelatnosti bez odjave kod nadležnog registracionog organa (član 31. stav 2).

(2) Za ponovljene prekršaje iz stava 1. ovog člana može se preduzetniku izreći i mjera zabrane obavljanja djelatnosti u trajanju od tri mjeseca do godinu dana.

(3) Za prekršaj iz stava 1. t. v), g), d), đ) i j) ovog člana kazniće se i poslovođa novčanom kaznom od 500 do 1.000 KM.

(4) Novčanom kaznom iz stava 1. ovog člana kazniće se fizičko lice, odnosno preduzetnik ako:

a) u postupku registracije prijavi neistinit podatak ili dostavi lažni dokaz u namjeri da se takav podatak ili dokaz upotrijebi kao vjerodostojan (član 19. stav 9) i

b) obavlja preduzetničku djelatnost bez rješenja o registraciji (član 19a).

(5) Novčanom kaznom od 200 KM kazniće se preduzetnik ako ne uplati godišnji iznos članarine Komori (član 52. stav 2).

Član 55a

(1) Novčanom kaznom od 2.000 KM do 6.000 KM kazniće se za prekršaj registracioni organ ako:

a) u postupku registracije preduzetnika ne koristi jedinstvenu elektronsku aplikaciju (član 19b. stav 2),

b) u postupku registracije preduzetnika ne unese u rješenje o registraciji sve obavezne elemente poslovnog imena (član 26. stav 12),

v) ne unese u elektronskoj formi u jedinstvenu elektronsku aplikaciju dokumente na osnovu kojih sprovodi postupak registracije preduzetnika i koje donose u postupku registracije preduzetnika (član 35a. stav 3),

g) u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona ne unese u registar preduzetnika podatke o preduzetnicima koji su na dan 1. januara 2015. godine imali status – aktivan ili privremeno odjavljen ili u pripremi, odnosno poslije ovog dana stekli status – aktivan ili privremeno odjavljen ili u pripremi ili odjavljen (član 35b. stav 2. tačka a]) i

d) u roku od godinu dana od stupanja na snagu ovog zakona ne skenira sva rješenja za preduzetnike koji su na dan 1. januara 2015. godine imali status – aktivan ili privremeno odjavljen ili u pripremi, odnosno poslije ovog dana stekli status – aktivan ili privremeno odjavljen ili u pripremi ili odjavljen (član 35b. stav 2. tačka b]).

(2) Novčanom kaznom od 500 KM do 1.500 KM za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u registracionom organu.

(3) Novčanom kaznom od 500 KM do 1.500 KM kazniće se službenik registracionog organa koji tokom rada u jedinstvenoj elektronskoj aplikaciji ne postupa u skladu sa propisima kojima se uređuje elektronski potpis i elektronski dokument (član 19b. stav 10).

Član 56

(1) Novčanom kaznom od 500 KM do 1.500 KM kazniće se za prekršaj preduzetnik ako:

a) postupa suprotno odredbi člana 10. stav 3. ovog zako na,

b) ne istakne poslovno ime (član 26. st. 6. i 7.),

v) postupi suprotno odredbi člana 27. stav 3. ovog zako na,

g) ne prijavi vođenje poslovanja posredstvom poslovođe (član 27. stav 5.),

d) postupi suprotno odredbi člana 28. stav 3. ovog zakona,

đ) u poslovnom prostoru ili za vrijeme obavljanja djelatnosti ne posjeduje rješenje o registraciji preduzetnika(član 29. tačka a),

e) na vidnom mjestu ne istakne radno vrijeme i ne pridržava se propisanog početka i završetka radnog vremena (član 29. tačka v.),

ž) na vidnom mjestu ne istakne cjenovnik svojih proizvoda, odnosno usluga na način dostupan kupcima, odnosno korisnicima usluga i ne pridržava se cjenovnika (član 29. tačka g),

z) kupcu, odnosno korisniku usluga ne izda račun o prodatoj robi, odnosno izvršenim uslugama (član 29. tačka d) i

i) ne podnese zahtjev za privremeni prestanak obavljanja djelatnosti (član 30. stav 2.).

(2) Za prekršaj iz stava 1. t. b), v), đ), e), ž), z) i i) ovog člana kazniće se i poslovođa novčanom kaznom od 100 do 500 KM.

VII – PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 57

(1) Preduzetnici kojima je obavljanje djelatnosti odobreno prema ranije važećem zakonu dužni su da svoje poslovanje usklade sa odredbama ovog zakona do 31. decembra 2013. godine.

(2) Preduzetnicima koji ne usklade svoje poslovanje sa odredbama ovog zakona u roku iz stava 1. ovog člana registracioni organ rješenjem će utvrditi prestanak obavljanja djelatnosti i brisati preduzetnika iz registra najkasnije u roku od šest mjeseci od isteka roka iz stava 1. ovog člana.

Član 57a

Preduzetnici koji su izvršili usklađivanje poslovanja u skladu sa članom 57. stav 1. Zakona o zanatsko-preduzetničkoj djelatnosti (“Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 117/11 i 121/12) nisu dužni da važeća rješenja o registraciji preduzetnika usklađuju sa odredbama ovog zakona.

Član 58

Komora, područne komore i udruženja koji su ranije osnovani u skladu sa drugim propisima dužni su da usklade svoju organizaciju i rad u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 58a

Vlada će u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti Uredbu o preduzetničkim djelatnostima (član 21. stav 11).

Član 59

(1) Ministar će u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti sljedeće podzakonske akte:

a) Pravilnik o djelatnostima koje se smatraju starim i umjetničkim zanatima i domaćom radinosti (član 5. stav 4.),

b) Pravilnik o djelatnostima za čije obavljanje nije potreban poslovni prostor (član 7. stav 4.),

v) Pravilnik o djelatnostima koje se mogu obavljati u stambenom prostoru (član 7. stav 5.),

g) Pravilnik o djelatnostima koje se mogu obavljati sezonski (član 15. stav 6.),

d) Pravilnik o sadržaju i obliku zahtjeva za registraciju preduzetnika (član 19. stav 2) i

đ) Pravilnik o sadržaju i načinu vođenja registra preduzetnika (član 35. stav 3.).

(2) Ministar će u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti sljedeće podzakonske akte:

a) Pravilnik o zanatskim djelatnostima (član 4. stav 5.) i

b) Pravilnik o načinu polaganja majstorskog ispita (član 39. stav 6.).

(3) Agencija će u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti pravilnik o sadržaju i načinu vođenja centralnog registra preduzetnika (član 36. stav 4).

Član 59a

Ministar će u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona donijeti Pravilnik o postupku elektronske registracije preduzetnika (član 21g. stav 18).

Član 59b

(1) Postupak elektronske registracije i elektronska provjera ispunjenosti uslova iz člana 17. stav 1. ovog zakona, po službenoj dužnosti, počinje kada se steknu tehnički i drugi uslovi za njihovo sprovođenje.

(2) Vlada Republike Srpske donosi odluku o ispunjenosti tehničkih uslova koji se odnose na početak postupka elektronske registracije poslovnih subjekata, preduzetnika i elektronsku provjeru ispunjenosti uslova iz člana 17. stav 1. ovog zakona.

Član 60

Stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o zanatsko-preduzetničkoj djelatnosti (“Službeni glasnik Republike Srpske”, br. 16/02, 39/03, 97/04, 34/06 i 60/07 i 72/07 – Prečišćeni tekst).

Član 61

Ovaj zakon objavljuje se u “Službenom glasniku Republike Srpske”, a stupa na snagu 1. januara 2012. godine.

Samostalni član Zakona o izmjeni
Zakona o zanatsko-preduzetničkoj djelatnosti

(“Sl. glasnik RS”, br. 121/2012)

Član 2

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

Samostalni član Zakona o izmjenama i dopunama
Zakona o zanatsko-preduzetničkoj djelatnosti

(“Sl. glasnik RS”, br. 67/2013)

Član 26

Ovaj zakon objavljuje se u “Službenom glasniku Republike Srpske”, a stupa na snagu 1. decembra 2013. godine.

Samostalni član Zakona o izmjenama i dopunama
Zakona o zanatsko-preduzetničkoj djelatnosti

(“Sl. glasnik RS”, br. 44/2016)

Član 19

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srpske”, osim odredbe člana 4. Zakona, koja se odnosi na član 19b. Zakona, a koja stupa na snagu 1. jula 2016. godine.

Samostalni član Zakona o izmjenama i dopunama
Zakona o zanatsko-preduzetničkoj djelatnosti

(“Sl. glasnik RS”, br. 84/2019)

Član 20

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srpske”.

Zakon o utvrđivanju i prenosu prava raspolaganja imovinom na jedinice lokalne samouprave

0

ZAKON O UTVRĐIVANJU I PRENOSU PRAVA RASPOLAGANJA IMOVINOM NA JEDINICE LOKALNE SAMOUPRAVE

(“Sl. glasnik RS”, br. 70/2006)

I – OSNOVNE ODREDBE

Član 1

Ovim zakonom utvrđuje se imovina jedinice lokalne samouprave, prenos imovine u državnoj svojini na jedinice lokalne samouprave, upis imovine u javne registre o evidenciji na nekretninama, preuzimanje i predaja u posjed jedinici lokalne samouprave, a radi izvršavanja osnovnih funkcija jedinice lokalne samouprave.

Član 2

Imovina jedinica lokalne samouprave u smislu ovog zakona je:

– imovina koja se sastoji iz pokretnih i nepokretnih stvari na kojima pravo raspolaganja, upravljanja ili korišćenja ima jedinica lokalne samouprave, njeni pravni prednici ili njeni organi, kao i imovina koju je do dana stupanja na snagu ovog zakona po osnovu zakona ili drugog propisa, pravnog posla, nasljeđivanjem, odlukom državnog organa stekla jedinica lokalne samouprave;

– sva pokretna i nepokretna imovina potrebna za izvršavanje obaveznih funkcija jedinica lokalne samouprave, a nju između ostalog čine objekti komunalne infrastrukture, poslovni i drugi objekti javnih komunalnih preduzeća čiji je osnivač jedinica lokalne samouprave, odnosno objekti koji su finansirani iz budžeta jedinice lokalne samouprave ili putem samodoprinosa građana, te druga imovina koju je jedinica lokalne samouprave stekla kao pravni sljedbenik ustanova i institucija koje su prestale da postoje.

Član 3

(1) Imovinu u smislu ovog zakona čine stvari (pokretne i nepokretne) i prava.

(2) Nekretnine u smislu ovog zakona su: zemljište, zgrade i drugi građevinski objekti.

(3) Zemljište u smislu ovog zakona čini: građevinsko, poljoprivredno i šumsko zemljište.

(4) Zgrade i drugi građevinski objekti u smislu ovog zakona su: službene, poslovne, stambene i druge zgrade, poslovne prostorije, garaže i drugi građevinski objekti.

(5) Pokretne stvari u smislu ovog zakona su oprema, potrošni materijal, prevozna sredstva i pokretne stvari sa posebnom namjenom.

Član 4

(1) Nosilac prava raspolaganja u smislu ovog zakona je jedinica lokalne samouprave.

(2) Nosioci prava korišćenja ili upravljanja u smislu ovog zakona su organi, organizacije, ustanove i institucije koje se finansiraju iz budžeta jedinice lokalne samouprave, a koji imovinu na dan sgupanja na snagu ovog zakona koriste za obavljanje zakonom ili drugim propisom utvrđenih nadležnosti.

II – PRENOS PRAVA RASPOLAGANjA NA NEPOKRETNOSTIMA NA JEDINICE LOKALNE SAMOUPRAVE

Član 5

Nepokretnosti iz člana 2. alineje 1. i 2. ovog zakona na kojima se prenosi pravo raspolaganja na jedinice lokalne samouprave su:

a) zgrade i zemljište na kojima jedinica lokalne samouprave stiče pravo svojine po osnovu:

– gradnje iz vlastitih sredstava,

– gradnje iz samodoprinosa građana iz jedinice lokalne samouprave,

– pravnog posla,

– odluke sudova ili drugog državnog organa;

b) zemljište i zgrade u svojini pravnih lica, udruženja, bivših društveno-političkih organizacija i drugih subjekata čiji titular je nepoznat, niti postoji pravni sljedbenik;

v) zemljište i zgrade u kojima se obavlja predškolska, osnovna i srednjoškolska vaspitno-obrazovna djelatnost;

g) zemljište i zgrade namijenjene za kulturu i sportske aktivnosti, ukoliko nemaju svog titulara;

d) groblja, ukoliko na njima nisu nosioci prava svojine vjerske zajednice ili drugi subjekti;

đ) nekretnine na kojima se fizičko lice jednostranom izjavom volje odreklo prava svojine;

e) i drugi objekti koji služe za zadovoljenje opštih potreba građana jedinice lokalne samouprave čiju je izgradnju finansirala jedinica lokalne samouprave iz svog budžeta ili putem samodoprinosa građana ili na drugi način;

ž) vještačka jezera koja je iz vlastitih sredstava gradila jedinica lokalne samouprave;

z) kao i nekretnine na kojima jedinica lokalne samouprave stiče pravo svojine po drugom zakonu.

Član 6

(1) Komunalnu infrastrukturu u dijelu u kome je Republika Srpska titular prava raspolaganja i dobra u opštoj upotrebi jedinice lokalne samouprave čine:

a) – vodovod – objekti koji služe za proizvodnju i isporuku vode i vodovodna mreža do mjernog instrumenta uključujući i mjerni instrument,

– kanalizacija – kanalizaciona mreža do zajedničkog priključka,

– toplana – toplotni uređaji za proizvodnju i distribuciju toplotne energije, toplovodna mreža od mjernog instrumenta do krajnjeg korisnika;

b) javni parkovi u gradovima i naseljima, trgovi, ulice, lokalni putevi, javna rasvjeta, sanitarne deponije komunalnog i drugog otpada i gasovod;

v) drugi objekti čiju izgradnju je finansirala jedinica lokalne samouprave.

(2) Nepokretnostima iz stava 1. ovog člana upravlja nadležni organ jedinice lokalne samouprave na način utvrđen zakonom i statutom jedinice lokalne samouprave.

(3) Nepokretnosti iz stava 1. ovog člana ne mogu biti u prometu.

Član 7

(1) Jedinica lokalne samouprave je nosilac prava raspolaganja i na vještačkim jezerima koja čini vodena površina u koritu jezera sa obalnim zemljištem do ivice razgraničenja sa zemljištem na kojem je titular drugo fizičko ili pravno lice.

(2) Pod vještačkim jezerom iz stava 1. ovog člana podrazumijeva se jezero izgrađeno na zemljištu koje je u momentu izgradnje bilo u društvenoj, odnosno državnoj svojini.

Član 8

Jedinice lokalne samouprave mogu biti nosioci prava raspolaganja i na nepokretnostima koje se nalaze na području druge jedinice lokalne samouprave.

Član 9 https://www.anwalt-bih.de

Jedinice lokalne samouprave dužne su koristiti, upravljati i raspolagati svojom imovinom u skladu sa Zakonom.

III – POSTUPAK UKNjIŽENjA PRAVA RASPOLAGANjA NA IMOVINI

Član 10

(1) Postupak za uknjiženje prava raspolaganja na imovini iz čl. 2. i 6. ovog zakona pokreće se zahtjevom.

(2) Zahtjev za uknjiženje prava raspolaganja iz stava 1. ovog člana podnosi načelnik jednice lokalne samouprave, organu nadležnom za imovinsko – pravne poslove.

(3) Uz zahtjev se prilažu dokazi o pravnom osnovu za sticanje prava raspolaganja izdati od strane nadležnih organa te po zakonu sačinjeni pravni poslovi.

Član 11

(1) Postupak za uknjiženje prava raspolaganja vodi se pred sudom nadležnim za vođenje zemljišnih knjiga i pred Republičkom upravom za geodetske i imovinsko-pravne poslove – područnom jedinicom – odjeljenje za katastar, gdje je na snazi katastar zemljišta.

(2) Pravo raspolaganja na nekretninama iz člana 6. ovog zakona, osnovni sud – zemljišno-knjižno odjeljenje uknjižiće po službenoj dužnosti.

Član 12

Troškove postupka uknjiženja prava raspolaganja snosi podnosilac zahtjeva, bez obzira na ishod postupka.

Član 13

Na pravila postupka koja nisu regulisana ovim zakonom primjenjuju se odredbe zakona koji regulišu osnovne svojinsko-pravne odnose, Zakona o vanparničnom postupku i Zakona o zemljišnim knjigama.

IV – PRENOS PRAVA RASPOLAGANjA NA POKRETNIM STVARIMA JEDINICE LOKALNE SAMOUPRAVE

Član 14

Prenos prava raspolaganja na pokretnim stvarima vrši se u skladu sa zakonom.

V – PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 15

(1) Organ nadležan za imovinsko-pravne poslove donosi rješenje o utvrđivanju prava na nekretninama iz čl. 2. i 6. ovog zakona.

(2) Protiv rješenja iz stava 1. dozvoljena je žalba.

Član 16

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srpske”.