Plaćanje poreza i doprinosa na naknade po osnovu troškova obuke lica koja nisu u radnom odnosu

Na isplaćene naknade po osnovu troškova obuke lica, koja nisu u radnom odnosu u kompaniji u kojoj se obučavaju, plaća se porez na dohodak po stopi od 10% i doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje po stopi od 18,5%, a navedeni troškovi obuke predstavljaju poreski priznat rashod prilikom obračuna poreske osnovice poreza na dobit.

“Kompanija traži mišljenje vezano za poreski aspekt nadoknade troškova kandidatima koji pohađaju obuku. Kako to proizilazi iz predmetnog akta, kompanija iz Republike Srpske u trajanju od 4 mjeseca vrši obuku kandidata koji poslije završene obuke odlaze na rad u inostranstvo. Dalje se navodi da navedeni kandidati nisu u radnom odnosu u Kompaniji koja vrši obuku.

Članom 2. Zakona o porezu na dohodak (“Sl. glasnik RS”, br. 60/2015 i 5/2016 – ispr, dalje: Zakon) propisano je da je predmet oporezivanja dohodak koji ostvari fizičko lice, a pod pojmom oporezivog dohotka u smislu člana 3. Zakona smatra se dohodak od ličnih primanja, samostalne djelatnosti, autorskih prava, prava srodnih sutorskom pravu i prava industrijske svojine, kapitala, kapitalnih dobitaka, iz stranih izvora i ostalog dohotka.

Članom 51. Zakona propisano je da se pod pojmom ostali dohodak podrazumijevaju svi prihodi koje fizičko lice ostvari po bilo kom osnovu, osim dohotka iz člana 3. tač. 1) do 6) Zakona, ukoliko nije oslobođen u skladu sa ovim zakonom. Članom 52. tač. 1) do 9) Zakona propisano je šta se to smatra ostalim dohotkom, pa je tačkom 9) utvrđeno da se ostalim dohotkom smatraju svi drugi novčani ili nenovčani prihodi i koristi koje fizičko lice, poreski obveznik ostvari, osim dohodaka od ličnih primanja, samostalne djelatnosti, autorskih prava, prava srodnih autorskom pravu i prava industrijske svojine, kapitala propisanih ovim zakonom, kapitalnih dobitaka i dohotka iz stranih izvora, ukoliko ovim zakonom nisu oslobođeni ili drugačije oporezovani.

Slijedom navedenog, jasno je da naknada troškova radnicima koji pohađaju obuku saglasno članu 52. tačka 9) Zakona predstavlja ostali dohodak kojeg ostvaruje fizičko lice.

Nadalje, članom 4. stav 1. tačka aa) Zakona o doprinosima (“Sl. glasnik RS”, br. 116/2012 i 103/2015 – dalje: ZOD) propisano je da je obveznik doprinosa fizičko lice – rezident Republike koje po osnovu ugovora o djelu, odnosno drugog sličnog ugovora ostvaruje naknadu. Što se tiče osnovice doprinosa, članom 6. stav 1. tačka v) ZOD propisano je da je osnovica doprinosa bruto prihod obveznika na koje se plaća porez na dohodak. U skladu sa članom 10. tačka a) ZOD, uplatilac doprinosa u smislu ovog zakona je isplatilac prihoda koji predstavlja osnov za plaćanje doprinosa.

Na navedene isplate saglasno članu 4. stav 6. ZOD plaća se samo doprinos za penzijsko osiguranje po stopi 18,5%. Stopa doprinosa je propisana članom 8. stav 1. tačka a) ZOD.

Prema tome, na isplaćene naknade po osnovu troškova obuke lica koja nisu u radnom odnosu, plaća se porez na dohodak po stopi od 10% i doprinos za penzijsko i invalidsko osiguranje po stopi od 18,5%. Na kraju navodimo da su navedeni troškovi obuke poreski priznat rashod prilikom obračuna poreske osnovice poreza na dobit.”

(Mišljenje Ministarstva finansija Republike Srpske, br. 06.05/020-1659/17 od 14.8.2017. godine)